Limes Inferior z roku 1982, to podług opinii mojej, ale i chyba większości fanów polskiej fantastyki, najlepsza powieść Zajdla. Znajdziemy w niej wyśmienicie, plastycznie i szczegółowo wykreowany świat metropolii Argolandu, wraz z jej klasowymi mieszkańcami, którzy to po raz kolejny już u tego Autora, realizują jedynie słuszny, a odgórnie im narzucony, system społeczny.
Jedynaki i Szóstaki – każdy z nich dąży, wraz z rządzącymi Aglomeracją Zerowcami, do upragnionego i coraz to bliższego już ideału życia! Radosnej egzystencji bez pracy, zmartwień i w powszechnym dobrobycie, w konsumpcyjnym raju dla wszystkich. Jak się później okazuje, a bohater główny książki Sneer najpierw podejrzewa, a potem sam przekonuje – prawda jest nieco inna…
Tradycyjnie wspaniały i lekki styl pióra J.A.Z. czyni lekturę tej zdecydowanie jednej z najwybitniejszej pozycji polskiej fantastyki socjologicznej, jak i polskiej SF w ogóle, niezwykle przyjemną! Ale ci co czytali już Zajdla wiedzą, że to standard…
Obcujemy tutaj zatem z wysokiej klasy fantastyką, kolejnymi alegoriami i nawiązaniami do historyczno-polityczno-socjologicznych uwarunkowań Polski, w latach narzuconych jej odgórnie socjalistycznych idei i budowania komunistycznego raju, a także – i to chyba dość niespodziewanie – aktualnym ostrzeżeniem przed ogłupiającym, konsumpcyjnym i zautomatyzowanym modelem przyszłości świata, nie tak znów odległym, a dość przerażająco i wyraźnie już urzeczywistniającym się na naszych oczach.
Zajdlowi udało się więc znów napisać przepyszny kawałek socjologicznej SF, przemycić po raz kolejny antytotalitarne przesłanie, jak i ostrzec przed konsumpcyjną papką, technologiczną pułapką oraz kulturową degeneracją ludzkości, dążącej za wszelką cenę do maksymalnej wygody i zaspakajania swoich, co raz to większych a płytszych potrzeb, kosztem globalnego zidiocenia.
Czy dla tak przedstawionego modelu świata jest jakaś nadzieja? Chyba tylko lifter Sneer ją zna…
Konkludując: dzieło to absolutnie wybitne! Obowiązkowe do fantastycznego, czytelniczego zapoznania, ale przede wszystkim – i to po tylu latach – nad wyraz aktualne! Kanon polskiej SF.
Kapitan MO
Grafika w tle: Fotografia własna
Grafika w tekście: Janusz A. Zajdel, Limes Inferior, Wydawnictwo SuperNOWA, 2004
