Dokładny rok, w którym William Shakespeare napisał Romea i Julię, jest nieznany, ale jest to zdecydowanie jedno z jego wcześniejszych dzieł i jedna z zaledwie dwóch tragedii napisanych w latach 1590-1595. Fabuła została oparta na czternastowiecznym włoskim opowiadaniu lub noweli napisanej przez Matteo Bandello, zawierającej elementy historii, tradycji, romansu i baśni. Ta historia została uformowana wierszem w 1562 roku przez brytyjskiego poetę Arthura Brooke’a. Rękami Szekspira wstawiono modne elementy dramatu elżbietańskiego, powiększono niektóre postacie i dodano sensacyjne sceny. Ponadto Szekspir otoczył niewinnych kochanków dojrzałą sprośnością innych postaci. Wprawdzie sztuka była jak na swój czas eksperymentalna, ale została dobrze przyjęta przez współczesną publiczność i przez wieki cieszyła się popularnością. Przez długi czas krytycy mieli tendencję do deprecjonowania Romea i Julii w porównaniu z późniejszymi tragediami Szekspira.
Romeo i Julia opowiada tak samo o nienawiści jak miłości. Sztuka otwiera się sceną konfliktu między zwaśnionymi rodzinami, a kończy ich pojednaniem. Niemniej jednak sztuka jest uważana za jedną z największych historii miłosnych wszech-czasów, komplikowaną przez grę losu i powtarzające się nieszczęścia w czasie. Zestawienie światła i mroku i piękno języka miłości dodatkowo uwydatnia sztukę i czyni ją klasyczną na zawsze.
Chociaż Romeo i Julia jest uważana za jedną z największych historii miłosnych na świecie, można argumentować, że historia miłosna jest jedynie narzędziem do rozwiązania historii o nienawiści, czyli sporu między dwiema rodzinami.
W końcu historia zaczyna się od walki ulicznej między sługami, a kończy na porozumieniu między dwoma panami.
Siła nienawiści jest zilustrowana w pierwszej scenie przez pokaz wrogości między sługami obu rodzin. Skala nienawiści wzrosła od samej rodziny do jej sług. Siłę miłości widać oczywiście w determinacji Romea i Julii, by przeciwstawić się swoim rodzinom i być razem. . Kochają swoich rodziców, ale nienawiść między rodzinami powoduje, że młoda para nienawidzi tych, którzy chcieliby ich rozdzielić.
Miłość Romea do Julii powstrzymuje go od kłótni z Tybalta ale jego miłość do przyjaciela jest na tyle potężna, że przeradza się w nienawistną zemstę. Śmierć Tybalta jest dla Julii sprawdzianem miłości do Romea. Co jest silniejsze: jej miłość do rodziny czy do ukochanego? Jak się okazuje, jej miłość do Romea jest na tyle silna, że pozwala jej wybaczyć jego straszny czyn, wybrać swoją rodzinę przez małżeństwo, a nie rodzinę z krwi. Miłość Julii jest jeszcze bardziej wystawiana na próbę, gdy musi przezwyciężyć wątpliwości co do wiarygodności Ojca Laurentego i jej strach przed zażyciem eliksiru. Jej miłość jest na tyle silna, że ryzykuje wszystko. Miłość Romea jest na tyle silna, że ryzykuje karę, aby dostać się do grobowca Julii. Oboje darzą się na tyle silną miłością, że chcą umrzeć za drugiego i tak jest. Tak więc cała sztuka jest zderzeniem namiętnej miłości i namiętnej nienawiści, z których każda jest wystarczająco silna, aby spowodować tragedię.
Motywem wizualnym używanym w Romeo i Julii jest kontrast światła i ciemności, ale raczej w sensie zmysłowym niż w sensie dobra i zła. Na przykład scena balkonowa przedstawia Julię jako słońce, które wypiera zazdrosny księżyc i zamienia noc w dzień. Podobnie rano po ślubie oboje próbują opóźnić wyjazd Romea, udając, że jest jeszcze noc. Ostatecznie, ponieważ światło ich miłości nie może płonąć jasno, oboje wybierają ciemność śmierci.
Grecka tragedia ma jedną centralną postać heroiczną, ale fatalną. Romeo i Julia mieli dwie główne postacie i żadna z nich nie jest przedstawiana jako posiadająca cechy klasycznego bohatera. Przed Szekspirem Elżbietanie używali zrządzenia losu jako jedynego czynnika sprawczego tragicznego zakończenia. Szekspir wymyślił jednak bardziej skomplikowane przyczyny, wynikające z cech charakteru i motywów. Kolejną różnicą między tragedią grecką a szekspirowską jest ironia. W greckim spektaklu widz zdaje sobie sprawę z ironii, której bohater nie dostrzega. Chór istnieje, aby doradzić publiczności, czego się spodziewać. Na przykład publiczność zna tajemnicę pochodzenia Edypa, ale Edyp jej nie zna i poślubia swoją matkę. Chociaż Szekspir używa chóru w Romeo i Julii, ujawniono tylko podstawową fabułę i zakończenie, a nie sposób, w jaki ma się rozwinąć dramat. Szekspir pozwala widzom odkryć dla siebie ironię.
Tylko akty 1 i 2 są wprowadzane przez chór, samotnego aktora, który służy jako narrator w sztuce. Mowa chóru zapisana jest w formie sonetu z kończącym się dwuwierszem. Prolog Szekspira do Romea i Julii podąża za greckim wzorcem informowania publiczności od samego początku, jak to się skończy. Szekspir odchodzi od modelu greckiego, nie ujawniając ironii ani złożoności tragedii, pozostawiając to własnej interpretacji publiczności. Prolog drugiego aktu zapewnia publiczność, że dawne uczucia Romea zniknęły i że on i Julia teraz się kochają. Refren zwraca uwagę, że chociaż para ma niewielkie możliwości interakcji, ich pasja daje im siłę i pomysłowość do spotkania się. Innymi słowy, gdzie jest wola, jest sposób, jeśli jest napędzana miłością.
Chociaż sugerowano, że miłość Romea i Julii była zbyt idealna, aby przetrwać w tym niedoskonałym świecie, szkoda byłoby myśleć o prawdziwej, namiętnej miłości nieuchronnie prowadzącej do tragedii. Być może problemem nie jest intensywność emocji, ale niezdolność do kontrolowania i kierowania nimi w pozytywny sposób. Jeśli tak jest, to Romeo i Julia są skazani nie przez los , nie przez sąd, ale przez własne wady charakteru. Szekspir mógł zmienić klasyczną formę greckiej tragedii, ale to nie znaczy, że całkowicie zignorował grecką formułę tragicznie ułomnego bohatera.
Można powiedzieć, że jedną z wad charakteru Romea jest to, że wierzy w los i dlatego nie jest w stanie sobie pomóc. Poddaje się kierownictwu bogów nie tylko z pobożności, ale być może dlatego, że uchyla się od odpowiedzialności. Zabicie Tybalta to pochopny czyn, który nie musiałby się wydarzyć, gdyby Romeo był w stanie lepiej się kontrolować. Zamiast tego Romeo ulega irracjonalnej i gwałtownej reakcji, a potem żałuje siebie jako „głupca fortuny”, który został z pchnięty przez los do popełnienia strasznego czynu.
Natura Julii jest bardziej praktyczna i ostrożna, ale jej niewinność i intensywność miłości są jej upadkiem. Żyje w rodzinie, w której jej ojciec nie wie, jak wyrazić swoją miłość, z wyjątkiem podejmowania decyzji za córkę, które jego zdaniem leżą w jej najlepszym interesie. Jej matka jest zbyt zimna i odległa, by udzielić jej dobrej rady, a pokojówka, choć kocha Julię, jest zbyt surowa, by zrozumieć przysmaki i niebezpieczeństwa pierwszej miłości. W rezultacie kobieta nie jest tak bardzo karana przez krytyków, jak Romeo za pochopność. Jako młoda dziewczyna praktycznie ograniczona do swojego domu przez zwyczaje społeczne swoich czasów, i tak ma bardzo małą kontrolę nad czymkolwiek. Romeo jest jednak starszy i ma nieco większą autonomię.
Czy to los, potrzeba sprawiedliwości, czy same postacie, kończą Romeo i Julię? Czy może to być połączenie wszystkich tych czynników? Wydają się być nierozerwalnie pomieszane. Głębia rozumienia przez Szekspira natury ludzkiej i psychologiczne aspekty jego sztuk. Czy zatem nie jest możliwe, że Szekspir był na tyle sprytny i wrażliwy, że wychwycił wszystkie niuanse ludzkiej sytuacji i był w stanie uwzględnić bardzo złożone emocje i interakcje w Romeo i Julii? Szekspir zdawał sobie sprawę z konwencji swojego czasu i oczekiwań widzów co do pewnych elementów tragedii. Ale był też na tyle innowacyjny, że połączył niektóre tradycyjne aspekty tragedii z dużo bardziej skomplikowaną i wieloaspektową strukturą dramatyczną, która zawierała niesamowitą głębię charakterystyki. Jest powód, dla którego Szekspir jest uważany za największego dramaturga wszech czasów, a powodem może być to, że był w stanie, lepiej niż ktokolwiek inny, wypełnić swoje sztuki bogactwem, które czterysta lat później wciąż odkrywają głębiny…
Siła tej idei miłości od pokoleń napędza wyobraźnię czytelników i widzów teatralnych. W przypadku Romea i Julii ten rodzaj miłości stawia ich przeciwko rodzicom i społeczeństwu, ich przyjaciołom i powiernikom, a także powoduje konflikt z ich przywódcą religijnym. Jednocześnie ich doświadczenie miłości daje każdemu z nich siłę i chęć podążania za swoją miłością wbrew przeciwnościom i sprawia, że są gotowi umrzeć z miłości. Chociaż akcja toczy się w przeciągu niespełna tygodnia, oboje główni bohaterowie przechodzą wiele zmian. W końcu śmierć młodej pary uzdrawia wieloletnią przepaść między ich rodzinami. W tej sztuce romantyczna miłość ukazana jest w sposób, który ujawnia jej moc i złożoność; ta miłość jest jednocześnie ożywcza, destrukcyjna, przemieniająca i odkupieńcza.
Dla Romeo to przebudzenie zwiększa jego poczucie piękna i uczucia do świata, o czym świadczą jego poetyckie deklaracje skierowane do Julii. Język Romeo przepełniony jest nagłą świadomością piękna świata i nowego znaczenia, jakie nadano jego życiu. Oprócz pokus przyciągania, każdy kochanek odczuwa niebezpieczeństwo w tego rodzaju kochaniu.
Dla Julii to nowe uczucie wzmacnia ją przeciwko siłom kulturowym, które odmówiłyby jej miłości i wolności. Nowe uczucia uświadamiają jej trudności związane z jej sytuacją jako młodej kobiety w jej kulturze. To surowa i zdominowana przez mężczyzn kultura. Od początku pomniejsze postacie kłócą się i grożą przemocą, jeden służący deklaruje, że kobiety są „słabszymi naczyniami”, a drugi przechwala się „okrucieństwem wobec pokojówek”. To świat długotrwałych waśni i agresji. Zakonnik, czyli autorytet religijny, w pewnym momencie określa strach jako „kobiecy” i mówi Romeo, że jego łzy lub uczucia emocjonalne są „kobiece”, co oznacza brak szacunku zarówno dla uczuć kobiecych, jak i romantycznych. To świat, w którym siła Julii nie jest szanowana.
Julia stara się uszanować swoje uczucia miłości do Romea. Spotyka się także z ogromną presją rodziców, którzy nie pozwalają jej na indywidualność i wolność, jeśli chodzi o małżeństwo. Jej ojciec używa nikczemnego i zawstydzającego języka, gdy próbuje zmusić ją do małżeństwa. Grozi, że wyrzuci ją na ulice, nazywając ją „niegodną”, „przekleństwem” i „nieposłuszną łajdaczką”. Zgodnie z patriarchalnym układem władzy, ojciec Julii traktuje jej przyszłego męża z szacunkiem . Później wolność wyboru Julii jest oczerniona. Znając swoje miejsce w tym społeczeństwie, matka Julii odmawia obrony wolności córki, zmuszając ją, by przyjęła żądania ojca.
Romeo zmaga się także z surowością otaczającego go świata. Romeo nie jest jedyną postacią, która nie może w pełni przemienić lub przezwyciężyć tej strony swojej natury, która zdradza lub nie wspiera szlachetnych cech romantycznej miłości. Kilka postaci w sztuce dodaje swój wkład do tragicznego zakończenia. Rodzice Julii, zamiast szanować jej wolną wolę i jej prawdziwe uczucia, działają przeciwko niej. Julia, ograniczona przez swoje społeczeństwo, nie jest w stanie stanąć w obronie swojej miłości do Romea; kłamie, gdy akceptuje żądania rodziców. W pewnym sensie społeczeństwo zawodzi, gdy list zakonnika do Romea nie zostanie dostarczony. Ojciec odgrywa w spektaklu integralną, a zarazem moralnie niejednoznaczną rolę. Zakonnik szanuje i uznaje miłość między Romeo i Julią, kiedy zgadza się udzielić im ślubu. Jednak robiąc to w tajemnicy, podważa ustalony świecki porządek. W końcu, zamiast pośredniczyć w sprawowaniu władzy religijnej, zakonnik wymyśla tajny plan, który prowadzi do śmierci młodych kochanków.
Bardziej niż Szekspir, osiemnastowieczni neoklasycy wierzyli ściśle w jedność miejsca, akcji i czasu, co Arystoteles wyjaśnił w swojej Poetyce. Dlatego ci krytycy uważali, że historia sztuki powinna rozgrywać się w jednym miejscu; mają przyczynowo powiązany wykres, każde zdarzenie powoduje następne w linii; i że wszystkie te wydarzenia powinny nastąpić w ciągu jednej dwudziestoczterogodzinnej doby. Samuel Johnson, umiarkowany neo-klasycysta i główna postać literacka swoich czasów, uznał Romeo i Julię za jeden z najprzyjemniejszych dramatów Szekspira, a fabułę za zróżnicowaną, wiarygodną i wzruszającą. Uważał również, że Szekspir ma rację, łącząc tragedię i komedię, ponieważ prawdziwe życie to mieszanka. Mimo to Johnson był jednym z tych krytyków, którzy uważali, że dziełu Szekspira brakuje dostatecznego moralnego nacisku.Alexander Pope, inny czołowy osiemnastowieczny pisarz i krytyk, wysunął teorię, że geniusz Szekspira został osłabiony przez jego zaangażowanie w produkcję teatralną, co sugeruje, że Szekspir pisał, aby zadowolić publiczność, a nie zgodnie ze strukturami klasycznej retoryki.
W międzyczasie w Niemczech August von Schlegel i inni uznali Romea i Julię za niemal doskonałych artystycznie. Schlegel powiedział o tej sztuce: „Szekspirowi zarezerwowano połączenie czystości serca i blasku wyobraźni, słodyczy i godności obyczajów oraz namiętnej przemocy w jednym idealnym obrazie”. Po powrocie do Anglii Samuel Taylor Coleridge, uważany za wielkiego dziewiętnastowiecznego krytyka szekspirowskiego, zaczął podzielać niemiecki pogląd. Coleridge podejrzewał, że nieprawidłowości Szekspira były w rzeczywistości dowodem geniuszu psychologicznego i filozoficznego. William Hazlitt, kolejny szekspirowski krytyk angielskiego ruchu romantycznego, był również wielbicielem Schlegla. Hazlitt przypisywał więcej głębi miłości Romea i Julii niż poprzedni krytycy, dla których ich miłość była płytka i sentymentalna.
W XIX wieku krytyka kojarzyła geniusz Szekspira z wieloma ruchami intelektualnymi i teoriami religijnymi. Nagle Szekspir nie miał już błędów, ale przedstawił intrygujące problemy do wyjaśnienia przez bystrego uczonego. Ogólnie rzecz biorąc, można śmiało powiedzieć, że Szekspir jest uważany za największego dramatopisarza wszech-czasów.
#LittleLotte
