Type and press Enter.

O JABŁKACH I JABŁONIACH / DIUNA: DŻIHAD BUTLERIAŃSKI

Pięć lat temu chwyciłem w ręce Diunę Franka Herberta i... cóż to było za spotkanie! Jeszcze w trakcie lektury, zgromadziłem pięć kolejnych tomów i tak, przez kolejne tysiące stron i kilka miesięcy, przeżywałem jedną z największych przygód mojego czytelniczego życia! Doświadczenie na tyle mocne i wyraźne, że do dziś pamiętam ...

W lustrze obojętnego światła / zobaczyć się bezbronnym, nagim / HERBERT

Całkiem niedawno, przy okazji rocznicy śmierci Jacka Kaczmarskiego, podaliśmy na stronie jego piosenkę-polemikę do tekstu Zbigniewa Herberta. Utwór pieśniarza tytułowany “Kwestia odwagi” stoi w wyraźnej kontrze do “Potęgi smaku” poety ze Lwowa. Wiersz Kaczmarskiego z początku odbierałem jako samousprawiedliwienie poety i opis niepodjętych moralnych wyzwań, co, jak łatwo zauważyć, stawia ...

Wiersze podebrane #10 / Herbert / Szachy

oczekiwany w wielkim napięciu turniej człowieka znak szczególny: nóż w zębach z potworem maszyny znak szczególny: olimpijski spokój skończył się zwycięstwem smoka Jako chłopiec grałem z Tatą w szachy. Dość wcześnie nauczył mnie wszystkich zasad, nakreślił pod powiekami linie, które są tam do dzisiaj: poziome, pionowe, ukośne i najlepsze ze ...

Herbert / Dęby

Historia tym smutniejsza, że prawdziwa. Niejedno męskie serce złamała, ale nie jest to historia o miłości, nie ma w niej kobiet, są tylko mężczyźni i drzewa. Bałem się iść na wielką górę, bo wiedzieliśmy przecież wcześniej. Ale nieszczęście wydarzyło się wysoko, daleko, może było nieprawdą. Może podłym kłamstwem. Mieliśmy nadzieję, ...

Tablice wartości – przyjaźń / Herbert

Ryszard Krynicki, którego poetyka jest mi niezmiernie bliska, nazywał Zbigniewa Herberta swoim Mistrzem. W wydanym w 2010 roku zbiorze haiku zanotował: Za oknem głodne synogarlice! Myślę o moim Mistrzu. Pierwszy raz spotkali się podczas IX Kłodzkiej Wiosny Poetyckiej w 1972 roku. Herbert występował już jako stary mistrz, Krynicki - młody ...

Darkness visible / Love will save you

Autor biografii Zbigniewa Herberta, Andrzej Franaszek, wspominał na premierze książki w Krakowie, że wiele - wydawałoby się - niewytłumaczalnych zachowań poety było spowodowane jego chorobą. Chorobą trudną do zrozumienia i wymagającą kolosalnej siły, aby nie podzielić losu Celana, Amery'ego, Hemingwaya. Żeby dotrwać do naturalnej śmierci. Choroba afektywna dwubiegunowa, na którą ...

Jasne widzenie / Herbert / Martwa natura z wędzidłem

Herbert wybrał się na zachód i napisał o Holandii, Holendrach i holenderskich obrazach. Pchał go tam głód, którego mu zazdroszczę; towarzyszyła mu przenikliwość, której mu zazdroszczę; i zachwycał się nad wszystkim i wszystkiemu dziwił i tych zachwytów i zdziwień też – a jakże! – mu zazdroszczę! Bo ja chciałbym tak ...

Wiersze podebrane #9 / Tarnina / Herbert

1 Damiana poznałem w późnym dzieciństwie, w czwartym roku zmagań ze szkołą podstawową. Wraz z kilkoma dzieciakami z mniejszej wioski, został wcielony do naszej klasy, większej nagle o tych osiem osób. I choć go wtedy poznałem, to tak naprawdę nie poznałem go wcale, ani wtedy, ani nigdy później. Damian był ...

Wiersze podebrane #8 / Rodzina Nephentes / Herbert

z ciemnych dżunglach Borneo rośnie ten złoczyńca i wabi kwiatem który nie jest kwiatem Piorunuje mnie ten opis dzbanecznika, z wiersza Rodzina Nephentes, kolejnego utworu z Elegii na odejście Zbigniewa Herberta, który bez większych podchodów, szturmem i gwałtem wdarł się do mojej głowy. Nie wybrzmiały jeszcze na dobre słowa Dębów, ...

Wiersze podebrane #7 / Dęby i Elegia / Herbert

Sięgam w końcu po Elegię na odejście Herberta. To kolejny, przedostatni już krok, w moich chronologicznym poznawaniu poety. Pan Cogito i Epilog burzy, przeszły niejako poza kolejką, od nich, w szamotaninie, zaczynałem. A potem wszystko zwalniało i zwalniało. Hermes, pies i gwiazda i Studium przedmiotu, siłą zwalniającego rozpędu, zajęły pierwsze ...

Wiersze podebrane #6 / Siostra / Herbert

Siostra Dzięki nieznacznej różnicy wieku zażyłościom dziecinnym wspólna kąpiel tajemnicy puszystych włosów i miękkiej skóry mały Cogito odkrył – że mógł być siostrą (było to tak proste jak zamienienie miejsca przy stole gdy rodzice wyszli i babka pozwalała na wszystko) a ona właścicielką jego imienia łuku męskiego roweru ba nosa ...

Wiersze podebrane #5 / Brewiarz / Herbert

Brewiarz Panie pomóż nam wymyślić owoc czysty obraz słodyczy a także spotkanie obojga płaszczyzn zmierzchu i zaranka wydobądź z fałdów morza bas czystych głębin a także dziewczynę ślepą jak przeznaczenie dziewczynę która śpiewa – belcanto * Poznawać Herberta zacząłem jakby naokoło: po pierwszym, dość oczywistym wyborze Pana Cogito, sięgnąłem po ...

Skrzydła nad wodą / Pamiątki z pożaru Itaki #8 / Herbert

Zbigniew Herbert, Dedal i Ikar. Mówi Dedal: Idź synku naprzód a pamiętaj że idziesz a nie latasz skrzydła są tylko ozdobą a ty stąpasz po łące ten podmuch ciepły to parna ziemia lata a tamten zimny to strumień niebo jest takie pełne liści i małych zwierząt Mówi Ikar: Oczy jak ...

Szósty Zmysł / Pamiątki z Pożaru Itaki #6 / Herbert

Przeczucia eschatologiczne Pana Cogito 1 Tyle cudów w życiu Pana Cogito kaprysów fortuny olśnień i upadków więc chyba wieczność będzie miał gorzką bez podróży przyjaciół książek za to pod dostatkiem czasu jak chory na płuca jak cesarz na wygnaniu pewnie będzie zamiatał wielki plac czyśćca lub nudził się przed lustrem ...

Chodź ze mną na pogrzeb Apollina / Pamiątki z pożaru Itaki #6 / Herbert

Do Apollina 1 Cały szedł w szumie szat kamiennych laurowy rzucał cień i blask oddychał lekko jak posągi a szedł jak kwiat we własną zasłuchany pieśń lirę podnosił na wysokość milczenia zatopiony w sobie źrenicami białymi jak strumień kamienny od sandałów do wstążki we włosach zmyślałem twoje palce wierzyłem twoim ...

Śpij dobrze / Pamiątki z pożaru Itaki #5 / Herbert

„Kołysanka” Lata krótsze i krótsze kapłani świątyni Ammona odkryli że Wieczna Lampa co roku spala mniej oliwy to znaczy świat się kurczy przestrzeń czas i ludzie Obserwację kapłanów przekazał Plutarch zapewne wzbudziła gniewny pomruk w kołach filozofów bo zrozpaczeni zmiennością człowieka chcą aby kosmos świecił nam przykładem A jednak dowód ...

Dlaczego klasycy też płaczą? / Pamiątki z pożaru Itaki #4 / Herbert

Dlaczego Klasycy 1 w księdze czwartej Wojny peloponeskiej Tukidydes opowiada dzieje swej nieudanej wyprawy pośród długich mów wodzów bitew oblężeń zarazy gęstej sieci intryg dyplomatycznych zabiegów epizod ten jest jak szpilka w lesie kolonia ateńska Amfipolis wpadła w ręce Brazydasa ponieważ Tukidydes spóźnił się z odsieczą zapłacił za to rodzinnemu ...

Pamiątki z pożaru Itaki #3 / Herbert / Rilke

Co naprawdę widzimy, kiedy się odwracamy? Obraz miesza się z pamięcią po obrazie. Obrót głowy jest przejściem między nimi. Nie wiadomo, co zobaczył Orfeusz. Była w nowej jakiejś dziewczęcości, Nienapoczęta; a jej płeć zamkniona Jak młody kwiat na wieczór, a jej ręce Od bycia zaślubionymi tak bardzo Odzwyczaiły się, że ...

Pamiątki z pożaru Itaki #2 / Herbert

DWIE GŁOWY Pan Cogito trzyma w ramionach ciepłą amforę głowy reszta ciała jest ukryta widzi ją tylko dotyk przygląda się śpiącej głowie obcej a pełnej czułości jeszcze raz stwierdza ze zdumieniem że istnieje ktoś poza nim nieprzenikniony jak kamień o granicach które otwierają się tylko na moment potem morze wyrzuca ...

Pierwsza Kropla / Pamiątki z pożaru Itaki #1 / Herbert

Zbigniew Herbert, Dwie krople Lasy płonęły – a oni na szyjach splatali ręce jak bukiety róż ludzie zbiegali do schronów – on mówił że żona ma włosy w których się można ukryć okryci jednym kocem szeptali słowa bezwstydne litanię zakochanych Gdy było bardzo źle skakali w oczy naprzeciw i zamykali ...

Otwarte okno / Wierność / Romaniuk

mozaika Sięgając po Wierność, mieć trzeba na uwadze rzecz jedną: to nie jest biografia. Nie da się, nie sposób z tej książki wyłowić czegoś, co można by uznać za chociażby mglisty kontur pełnej sylwetki Zbigniewa Herberta. Książka, złożona z ponad sześćdziesięciu wspomnień, przedstawia raczej mozaikę, archipelag rozrzuconych wysp, z których ...

Herbert / Labirynt nad morzem

złoty wiek Gdy królestwo zstąpiło z niebios, (siedzibą) królestwa było miasto Eridu. W mieście Eridu Alulim został królem i panował 28800 lat. Te słowa znajdujemy na początku sumeryjskiej Listy Królów. Źródło sięga przeszłości tak dalekiej, że nawet dla jego autorów, piszących na przełomie III i II tysiąclecia przed Chrystusem, była ...