Type and press Enter.

Koniec antropocenu?

Susza. Głód. Wojny. Wielkie wymieranie. Rozpad społeczeństwa. Utrata człowieczeństwa. Nie lubię zaczynać w ten sposób – dosadnie, wręcz brutalnie. Ale zdarza się, zwłaszcza kiedy czasu jest mało, że pragmatyzm pozostaje jedyną rozsądną opcją. „Boję się o ludzi, którzy doświadczą tego, co będzie się działo przez kolejne dziewięćdziesiąt lat (…)” * ...

NAJAZD OBCYCH Z PIWNICY / JACK FINNEY / INWAZJA PORYWACZY CIAŁ / WYMIARY

Jack Finney, Inwazja porywaczy ciał, Wydanie II, Czerwonak, listopad 2023. Inwazja porywaczy ciał to klasyczna już powieść science fiction, opublikowana w 1954 roku przez Jacka Finneya. Rzecz jest cholernie sugestywna i porywająca, co poprzeć mogę nie tylko moimi subiektywnymi wrażeniami, ale też faktem, że przez tych ...

ŚWIETLANA PRZYSZŁOŚĆ / CYBERPUNK 2077: BEZ_PRZYPADKU / RAFAŁ KOSIK

Rafał Kosik, Cyberpunk 2077: Bez_Przypadku, Powergraph, Warszawa, 2023 Mały wstęp dla tych, którzy w gamingowym świecie nie siedzą. W 2013 roku na Youtube pojawił się trailer powstającej gdy średniej wielkości polskiego studia CD Projekt RED – Cyberpunka 2077 – przyszłe lata należały jednak do innego tytułu: ...

PRAWDA MIESZKA W GŁĘBINIE / ROZGWIAZDA / WATTS

Peter Watts, Rozgwiazda, Wydawnictwo Vesper, Czerwonak, czerwiec 2023 No, to wylądowałem z Rozgwiazdą, wydaną właśnie na nowo debiutancką powieścią Petera Wattsa, oryginalnie powstałą w 1999 roku (to dość ważne, biorąc pod uwagę trafność i aktualność niektórych z poruszanych tematów, ale o tym później), książkę czytałem zresztą po raz drugi, ale ...

NIEWIDZIALNY CZŁOWIEK / H.G. WELLS

Za mną lektura Niewidzialnego Człowieka od Wellsa. A ja pisanie Wellsa szalenie szanuję, ogólnie bardzo, ale to bardzo lubię wszystkich tych twórców piszących gdzieś na pograniczu XIX i XX wieku, zwłaszcza w kiełkującym dopiero science fiction, w fantastyce i grozie – tych zakamarkach literatury, które poza opowiadaną historią, skupiają się ...

PĘKNIĘTY ŚWIAT / ROZDARCIE / MAURYCY NOWAKOWSKI

Za mną lektura Rozdarcia Maurycego Nowakowskiego, autora tworzącego do tej pory kryminały i książki o tematyce muzycznej, których zazwyczaj nie czytuję, na tę nową rzuciłem się jednak z wielką ciekawością, jest ona bowiem dystopią, a dystopijne wizje cenię i z błogością (podszytą pewnym niepokojem) czytuję! Dostajemy zatem wizję Europy, która ...

Bardzo krótko / Karel Čapek / Inwazja jaszczurów

Gdy spisywałem (a niekiedy i publikowałem) swoje uwagi z lektury innych książek Čapka, ani mi w głowie była nadzieja, że doczekam jeszcze nowych wydań z dorobku czeskiego mistrza. Tymczasem wydawnictwo Dwie Siostry zrobiło mi niespodziankę podwójną, nie tylko wznawiając jego najsłynniejszą powieść, ale i czyniąc to z biegłością i starannością ...

DRUGI LEM

W czytelniczych rozmowach, zwłaszcza tych, w których głośno pobrzękuje fantastyka, prędzej czy później pada pytanie o to, czy gdzieś wśród współczesnych autorów kryje się tak zwany „Drugi Lem”, ktoś, kto dorównywałby staremu mistrzowi warsztatem, wyobraźnią, wiedzą, wszechstronnością albo pracowitością, a najlepiej wszystkimi tymi rzeczami na raz. Potem idzie analiza, że ...

PRAWDA MIESZKA W GŁĘBINIE / ROZGWIAZDA / WATTS

Petera Wattsa czytałem już parę razy, każdorazowo było to doświadczenie szalenie ciekawe, głównie ze względu na niezwykłe światy jakie Kanadyjczyk kreuje. W skrócie rzec można, że stawia na pewną naukową rzetelność – jego książki, choć fantastyczne, często oprawione są bibliografią, z której autor czerpał inspirację do swoich pomysłów, czyniąc je ...

O tym, jak w przeszłości podróżowano w przyszłość

H.G. Wells, Wehikuł czasu, 2021 Vesper. Niepodobna przypuścić, aby doba obecna (…) była istotnie punktem kulminacyjnym rozwoju ludzkości. Te słowa, wypowiadane przez narratora Wehikułu czasu w epilogu książki, pięknie rysują punkt wyjścia, z którego Wells startował, roztaczając swoją opowieść o podróży w przyszłość. I jest to zdanie cokolwiek ważne, daje ...

OSTATNI BRZEG / NEVIL SHUTE

Postapokaliptyczne książki to zazwyczaj historie ludzi, którzy stracili wszystko. Scenografią jest tu zazwyczaj spustoszony świat, w którym rozkład sił ustala się na nowo, zaś położona na łopatki ludzkość zabiera się za próby odbudowy starego ładu. Próby w zasadzie zawsze skazane na niepowodzenie, w końcu nowy świat rządzi się nowymi zasadami ...

JAMES BLISH / KWESTIA SUMIENIA

Lada moment na księgarnianych półkach pojawi się nowe, rebisowe wydanie Kwestii sumienia Jamesa Blisha, książka wpadła już w nasze łapy, dając przy tym pretekst do pomyślenia nad relacjami na linii my – wszechświat. Trzeba ciągle pytać: co możemy dać kosmosowi i co kosmos może dać nam! Gdy załoga misji Apollo ...

Kosmiczna zaraza / Romuald Pawlak / Podarować niebo

Jakże tęskniłem za taką klasyczną formułą – międzygwiezdny statek z ziemskimi kolonistami zostaje unieruchomiony bardzo daleko od miejsca przeznaczenia i wtedy niespodziewanie dochodzi do Kontaktu, który jednak nie przebiega według żadnego z najpopularniejszych wzorców amerykańskiego kina akcji. Bo choć człowiek podejmuje wyprawę w nieznane, to ostatecznie okazuje się, że nieznane ...

DO GWIAZD / O TYM, JAK SANDERSON ZAMIENIŁ CZARY NA LASERY I CZY BYŁO WARTO

W życiu każdego cnotliwego człowieka przychodzi taki moment, w którym musi oddać się fantazjowaniu, odegrać w głowie role, na które współczesny, nudny świat zwyczajnie nie pozwala. Inaczej biegał będzie po krzakach w przykrótkim stroju i z kijem w ręku zwalczał wszystkie objawy bezprawia. Jako że samosądy to rzecz raczej niedobra, ...

Bardzo krótko / Isaac Asimov / Fundacja i Ziemia

Dzięki cyklowi o Fundacji zdobył Isaac Asimov powszechne uznanie i doskonale rozumiem, dlaczego - stworzył w końcu imponującą rozmachem i bardzo spójną wizję świata odległej przyszłości. W rozplanowanie tego uniwersum włożył tytaniczny wysiłek, ale sama seria - bez wątpienia monumentalna - ma swoje wady i zalety. Te omawiałem już jednak ...

Herbert George Wells/ Niewidzialny człowiek

 Niewidzialność fascynuje, przyciąga i przeraża.  Jej urok polega na zdolności ucieczki przed uwagą (a wraz z nią krytyką, samoświadomością i siłą spojrzenia drugiej osoby), uwolnieniu się od presji społecznej. Od czasu publikacji „Niewidzialny Człowiek” oferuje fascynujące spojrzenie na psychologię socjopaty i przytłaczającą moc wściekłości. Mówiąc najprościej, jest to wciągający przykład ...

Bardzo krótko / Lem / Solaris

W przypadku niektórych powieści Stanisława Lema zachodzi pokusa szybkiej lektury, oparta na wyraźnie zarysowanej tajemnicy oraz dynamicznie zmontowanej sekwencji zdarzeń. W schemat ten wpisują się chociażby "Niezwyciężony" czy "Eden", a także - do pewnego momentu - "Solaris". Pokusie tej należy dać odpór za wszelką cenę. W warstwie problemowej jest bowiem ...

Niesforny kisiel / Stanisław Lem / Cyberiada

Mój kryzys czytelniczy trwa już kilka miesięcy, choć niełatwo przyszpilić jego istotę. Trochę nie chce mi się czytać, a gdy już coś przeczytam, nie bardzo chce mi się o tym pisać. A jeśli nawet coś napiszę, przychodzi mi czytać to z kolei z autentyczną odrazą. Krótko mówiąc - nie jest ...

Zamarzło / Dukaj / Lód

Gdyby nie te dziwne okoliczności zewnętrzne, skutkujące nadmiarem wręcz czasu wolnego, być może nigdy nie sięgnąłbym po "Lód", który straszył na półce swą opasłością już od kilku lat. I pewnie niewiele by to zmieniło, to znaczy pozostałbym tym samym człowiekiem, mimo iż paradoksalnie trudno mi wskazać bardziej utalentowanego od Dukaja ...

INWAZJA Z GANIMEDESA / DICK i NELSON

Fantastyka naukowa, w dobie swojego rozkwitu była zjawiskiem szalenie ciekawym, a z perspektywy czasu w pewien sposób pociesznym i naiwnym. Wszystkie te latające samochody, kilkugodzinne loty na Wenus i perypetie z Marsjanami były przejawami pięknej, rozgalopowanej wyobraźni, podsycanej coraz gwałtowniejszym rozwojem nauki. I gdzieś po środku tego pięknie kwitnącego ogrodu ...

Bardzo krótko / Isaac Asimov / Agent Fundacji

Z cyklem o Fundacji musiałem wziąć ponad roczny rozbrat, bo poprzedni tom, "Druga Fundacja", trochę mnie wymęczył. Być może wymęczył i samego Asimova, skoro ten rozstał się z wykreowanym przez siebie światem na blisko trzydzieści lat. Tak długa przerwa pozwalała mi żywić nadzieję, że autor powrócił z nową energią oraz ...

Człowiek bez człowieka / Jacek Dukaj – Starość aksolotla

Przywołanym wczoraj cytatem przypomniała nam Morgana, że „zawsze się wydaje, że w innym miejscu będzie lepiej”. Wiadomo, najbardziej pragnie się tego, czego się nie ma, a to, co się już ma, albo raczej miało, najlepiej poznaje się przez chwilowy brak, a jeśli już chce się to poznać dogłębnie, to przez ...

GŁOWĄ W MUR / ROZPAD POŁOWICZNY / WNUK-LIPIŃSKI

Jakiś czas temu miałem styczność z twórczością profesora Wnuk-Lipińskiego – otwarcie jego trylogii o Apostezjonie, dystopijnym totalitarnym państwie – Wir Pamięci – okazało się być książką na tyle dobrą, że bez większej zwłoki sięgnąłem po drugą część cyklu: Rozpad połowiczny. I o ile tom pierwszy był „zaledwie” dobry i uważałem ...

SENSACJA! POLSKI P.K. DICK ODNALEZIONY*! (*tytuł jest chwytem marketingowym)

Polacy nie gęsi, swego Dicka mają, można stwierdzić po lekturze Wiru Pamięci,  chociaż ograniczenie profesora Wnuk-Lipińskiego do roli polskiego odpowiednika słynnego autora, jest krzywdzącym uproszczeniem. Uproszczeniem, na które sobie jednak pozwalam ze względu na chwytliwość tego określenia – bo im więcej czytelników za pierwszą cykl Apostezjon chwyci, tym lepiej, rzecz ...

O INWAZJACH / WOJNA ŚWIATÓW / H.G. WELLS

Jaka szkoda, że dziewiętnasty wiek miał tylko sto lat, myślę sobie nieraz, mógłby trwać do dziś i Bogiem a prawdą nie narzekałbym wcale. Przemysł przemysłem, romantyzm romantyzmem, a tak bardziej regionalnie: zabory zaborami, wszystko to niknie, bo ta wielka tajemnica i ten głód który nieśliśmy od samego początku – wszystko ...

ŚWIATŁO ŚWIECI W CIEMNOŚCI / ZELAZNY / ALEJA POTĘPIENIA

Aleja Potępienia Rogera Zelaznego, to dla mnie jeden wielki festiwal zaskoczeń. Do lektury podchodziłem nieco sceptycznie – mocno zmęczony postapokalipsą zza oceanu pisaną w drugiej połowie XX wieku. Był to jeden z motywów przewodnich twórczości Phila Dicka, który w latach 50 ubiegłego stulecia mocno nakręcał się scenariuszem nadchodzącej wojny atomowej, ...

Połącz kropki / Oko potwora / Dukaj

Czytając Oko potwora, miałem w głowie Philipa Dicka – w którymś ze zbiorów jego opowiadań, w nowym wydaniu, w przedmowie pojawia się fragment wywiadu, w którym pisarz definiuje opowiadanie jako takie. Od powieści różni się ono nie wielkością, a tym, że orbituje wokół pojedynczej rzeczy, wydarzenia; jego esencja mieści się ...

O zagubieniu / Lem / Pamiętnik znaleziony w wannie

Zgubiłem się. Czytając Lema, bo to się zdarza, oraz tak ogólnie – bo to także się zdarza. Szczęśliwie wydawca nowego wydania Pamiętnika znalezionego w wannie, na tylnej okładce książki motywuje do poszukiwań, stwierdzając, że uważny czytelnik to i owo odkryje. Jako, że chciałbym uchodzić za takowego, jąłem, w trakcie lektury ...

Lektury uzupełniające # 30 Trylogia Mostu

autor: William Gibson; książki: Światło wirtualne, Idoru, Wszystkie jutra Wszystkie trzy tomy stanowią całość bardziej spójną i prostszą niż powieści z pierwszego, słynnego cyklu Gibsona - "Trylogii ciągu". Ściślej łączą je bohaterowie; mimo że tom pierwszy i drugi jedynie lekko zahaczają o siebie kilkoma postaciami (Rydella, Yamazakiego, czy nawet Harwooda), ...

Międzyczas / Poklatkowa rewolucja / Peter Watts

Sięganie po Petera Wattsa przypomina mi, po co w ogóle sięgam po literaturę science fiction (powody wypłyną gdzieś między akapitami). To jest jeszcze ten bastion gatunku, w którym pasjonująca przygoda, nagłe zwroty akcji i emocje, grają role drugoplanowe, na przód wysuwa się niczym nieskrępowane gdybanie o rzeczach niestworzonych. Litera nastawiona ...

Szewc Rozpędek / Michal Ajvaz / Podróż na południe

Obrazował, obrazował i przeobrazował – pomyślałem po kilku pierwszych stronach powieści. Poeci potrafią bowiem pisać zachwycającą prozę, ale w pędzie ku opisowi i metaforze zdarza im się zapomnieć o całej reszcie. Na szczęście rychło okazało się, że to nie jest taki przypadek. Otóż jest to przypadek szczególny. Fascynująca rzecz szkatułkowa ...

Bardzo krótko / Isaac Asimov / Druga Fundacja

Wielkie Imperium Galaktyczne, które miało nigdy się nie rozpaść, oczywiście z hukiem się rozpadło. Obecnie trwa tysiącletni okres przejściowy. Jedynie tysiącletni, o ile obu utworzonym przez Hariego Seldona Fundacjom uda się dopilnować realizacji jego planu. Co się jednak stanie, gdy Pierwsza i Druga Fundacja zaczną ze sobą rywalizować? Asimov jest ...

O JABŁKACH I JABŁONIACH / DIUNA: DŻIHAD BUTLERIAŃSKI

Pięć lat temu chwyciłem w ręce Diunę Franka Herberta i... cóż to było za spotkanie! Jeszcze w trakcie lektury, zgromadziłem pięć kolejnych tomów i tak, przez kolejne tysiące stron i kilka miesięcy, przeżywałem jedną z największych przygód mojego czytelniczego życia! Doświadczenie na tyle mocne i wyraźne, że do dziś pamiętam ...

Andrzej Sapkowski / Maladie i inne opowiadania

Andrzej Sapkowski mistrzem krótkiej formy jest! Wiemy to wszak doskonale od czasu, gdy pierwsze jego opowiadanie, Wiedźmin, zagościło było na łamach miesięcznika Fantastyka w 1986 roku i rozpoczęło tym samym cały ten wiedźmiński szał. Zbiór Maladie i inne opowiadania, niedawno przeze mnie odświeżony po latach, znakomicie przypomina czytelnikowi, iż Sapkowski ...