Type and press Enter.

Bardzo krótko / Ernst Schnabel / Pieśń szósta

Schnabel proponuje nowe spojrzenie na wizytę Odyseusza u Feaków. Dopowiada to, co u Homera jest ledwie zarysowane, lecz jednocześnie tworzy sieć własnych niedopowiedzeń. Przede wszystkim proponuje zaś krytyczne spojrzenie na zjawisko mitu. Oto biedny Odys już za życia nie jest w stanie dorównać swej legendzie, stopniowo tworzonej i ubarwianej przez ...

Bardzo krótko / Jane Bowles / Dwie poważne damy

Oryginalnej prozy nigdy dość. „Dwie poważne damy” to manifest wolności i obrona prawa do odmienności. Bowles tę odmienność fetuje, przeciwstawia konwenansom, których sens dawno się zatracił, utartym schematom, pielęgnowanej w skorupie konformizmu nudzie. Okazuje się, że można się zachwycić również pięknem w myśl klasycznych wzorców stanowczo niepięknym, a afirmacja życia ...

Lektury uzupełniające #21 Miasto pizzy z pummarolą

autor: Maciej Hen; książka: Solfatara Maciej Hen przenosi nas do roku 1647, do Neapolu -cierpiącego już od ponad 150 lat pod hiszpańskim jarzmem. Cała akcja powieści obejmie 9 dni ludowego powstania rybaka Masaniello  (czyli Tomasza Anioła, bo to skrót od dwóch imion: Tomasso Angelus). I jest upalny lipiec. Ale że ...

Bardzo krótko / Ernst Augustin / Zakład kąpielowy

„Zakład kąpielowy” to ambitny projekt artystyczny. Augustin bierze na tapet topos, wydawałoby się, wybebeszony już w literaturze europejskiej na wszystkie strony, do wyrzygania, czyli rozpad świata jednostkowego pod wpływem traumatyzujących przemian dziejowych, i daje mu nowe szaty. Co ciekawe, o wojnie nie pada tu przy tym ani jedno słowo. Wiele ...

Bardzo krótko / Meša Selimović / Derwisz i śmierć

Przekazać najgłębsze egzystencjalne rozterki bez zadęcia, emfazy czy pretensjonalności nie jest wcale zadaniem łatwym. Wiele powieści uznanych powszechnie za arcydzieła światowej literatury obarczonych jest co najmniej jedną z wymienionych powyżej wad. Tymczasem „Derwisz i śmierć”, zachowując najwyższy poziom artystyczny, jest od nich wolny. Wielka więc szkoda, że w Polsce mało ...

Język jako spoiwo / Don DeLillo / Nazwy

Ach, szczęśliwi czytelnicy pisarzy jednoznacznych! Próbuję sobie wyobrazić ich prozaiczne zmartwienia – tu życzliwy sąsiad ochrzcił kluczem nowiusieńką mazdę, tam znów krnąbrna latorośl pokazała na szkolnych zawodach pływackich nieco więcej niż przystoi. Jakże miałkie zdają się te problemy w konfrontacji z prozą DeLillo i próbą ujęcia jej w jakieś ramy! ...

Fantazja na trzydzieści głosów / Rękopis znaleziony w Saragossie

„Rękopis” to zdecydowanie jedna z moich ulubionych powieści. Po kilku obowiązkowych latach przerwy mogłem po nią sięgnąć ponownie, a okazja była ku temu znakomita – nowe tłumaczenie Anny Wasilewskiej, ofiarowane polskiemu czytelnikowi przez Wydawnictwo Literackie. Dzieje tego arcydzieła są wyjątkowo burzliwe. Okazuje się, że Potocki stworzył co najmniej dwie jego ...

Bardzo krótko / LEM / Głos Pana

Na Ziemię dociera sygnał, nadany prawdopodobnie przez dalekich „braci w rozumie”. Najtęższe (amerykańskie!) umysły usiłują go rozszyfrować i zbudować obraz nadawców; okazuje się jednak, że patrzą w zwierciadło. Do tego, niestety, krzywe. Tak można pokrótce scharakteryzować treść powieści Lema. Powieść to zresztą pozorna, bo choć spełnia formalne znamiona takiej klasyfikacji ...

Bardzo krótko / Jáchym Topol / Warsztat diabła

Gra w odrębność jest w literaturze grą ryzykowną, w której łatwo się zbłaźnić. A jednak Jáchym Topol zdecydowanie w nią wygrywa, choć pierwsze wrażenie zdaje się kierować ku konkluzji, że czeski pisarz istotnie błaznuje, traktując Holokaust czy w ogóle ludobójstwa jako pretekst do niezupełnie stosownych żartów. Ale drugie wrażenie mówi ...

Lektury uzupełniające #19 Czytanie arcydzieła

 książka: Czarodziejska góra; autor: Tomasz Mann Jan Najtrudniejsza w tej lekturze była niechęć, którą czułam do Hansa Castropa. Do tego Janka, Giovanniego, Johna. Przeciętnego młodzieńca z Hamburga (czy Lubeki) co przyjechał na Górę, do sanatorium, w odwiedziny do kuzyna. Przyjechał i nie wyjechał, bo nie wyjechać było łatwiej. A Jan ...

Bardzo krótko / Jacek Bierut / Pornofonia

Naukowcy radzieccy wyliczyli, że 66,6% dobrej literatury pozostaje poza jej głównym obiegiem i może zostać odkryte jedynie przez ekspertów bądź na skutek ślepego trafu. Jako że ekspert ze mnie żaden, muszę uznać, że z Jackiem Bierutem niebywale mi się poszczęściło. To bowiem twórca nagradzany, ale niemal anonimowy; zamiast zgodnie z ...

Lektury uzupełniające #18 Zaklęta Bruksela

książka: Bruksela noir; autor: antologia pod redakcją Michele Dufranne'a "Bruksela Noir" to jedna z pozycji wielotomowego cyklu, wydawanego od lat przez nowojorskie wydawnictwo Akashic Books, a w Polsce przez warszawskie Claroscuro. Miasta świata zostają nam przedstawione przez różnorodnych autorów w opowiadaniach  w klimacie noir - przy czym co owo noir ...

Reinterpretacje #2 / Arthur Schnitzler / Powrót Casanovy

To bodajże u Lema wyczytałem pochwałę Arthura Schnitzlera. Ten zmarły blisko sto lat temu wiedeński prozaik i dramaturg byłby dziś zapewne całkowicie zapomniany, gdyby nie szczególne upodobanie filmowców do jego twórczości. Najsłynniejszą ekranizacją są oczywiście „Oczy szeroko zamknięte” Kubricka, a i sam „Powrót Casanovy” został sfilmowany dwukrotnie, w tym w ...

Reinterpretacje #1 / Ferenc Karinthy / Noc Don Juana

Debiut pisarski nie był dla Ferenca Karinthyego rzeczą łatwą. Dwudziestodwuletni student musiał przede wszystkim zmierzyć się z cieniem swojego nieżyjącego już ojca, Frigyesa, uznanego literata i tłumacza. Dodatkowo młody Cini sam podniósł sobie poprzeczkę, wybierając na bohatera debiutanckiego utworu legendarnego bawidamka, Don Juana, symbolicznie stając niniejszym w szranki z takimi ...

Pisarska mafia / Józef Hen / Frigyes Karinthy

„Jaki ojciec, taki syn”, powiada staropolskie przysłowie. Zgodnie z jego literą potomstwo pisarzy chwyta się niekiedy rzemiosła ojców, czasem z ich błogosławieństwem, a czasem wręcz z przekleństwem. Opowiemy dziś o dwóch mniej znanych przypadkach takich ojców. Jeden z ich synów gościł już zresztą na pokładzie Statku, drugi zaś – dla ...

Ray Bradbury / Słoneczne wino

Ta powieść zyskała już w Polsce na poły legendarny status. Sfatygowane egzemplarze osiągają na popularnym portalu aukcyjnym ceny z kosmosu, a Wydawnictwo MAG od lat zapowiada wznowienie całej trylogii (razem z „Jakiś potwór tu nadchodzi” oraz niewydanym u nas dotąd „Farewell Summer”) i regularnie odsuwa je w czasie. O co ...

Medytacje wiejskiego proboszcza / Ksiądz Antoni

Wit Tarnawski jest dziś niemal zupełnie zapomniany; jego nazwisko przewinęło mi się, gdzieś i kiedyś, w kontekście jego polemiki z Gombrowiczem, gdy więc zobaczyłem je na grzbiecie książki dostępnej w ramach punktu bookcrossingowego, nie wahałem się ani chwili. Sam punkt zlokalizowany jest zresztą dość niepowtarzalnie, bo w położonej na wzgórzu ...

Bardzo krótko / Flaubert i „Salambo”

Po raz kolejny muszę obnażyć swą ignorancję: za arcydzieło Flauberta uważa się powszechnie „Panią Bovary”, tymczasem „Salambo”, jak mnie pouczono, to ledwie „’Ogniem i mieczem’ w starożytności”. Ale nic nie poradzę - odnajduję w tym dziewiętnastowiecznym blockbusterze spore wartości artystyczne. Historia buntu najemników przeciw Kartaginie, rozgrywająca się w III wieku ...