Type and press Enter.

Ile żyć ma wiersz? Więcej niż myślisz…

Zaprosiłem miłośników sztuki literackiej do zachwyconych spotkań w słowie. Trochę tak jak do (powiedzmy, idąc na chwilę ku początkom lat 90. XX wieku) warsztatu krawieckiego dziadka, gdzie pośród egzotycznych katalogów mody, rulonów płócien, akcesoriów, stołów, stylowych maszyn do szycia jako kilku- i kilkunastoletni chłopiec poznawałem nowy świat. Widziałem gotowe do ...

Z METAFORĄ NA SŁOŃCE #1 / IZABELA FIETKIEWICZ-PASZEK

„Krótka piłka” to cykliczny vlog literacki prowadzony od lutego 2021 przez poetkę i animatorkę kultury Izabelę Fietkiewicz-Paszek, związaną z Miejską Biblioteką Publiczną im. Adama Asnyka w Kaliszu. Vlog nagrywany jest w filii nr 6 MBP, która mieści się w historycznym budynku dawnej łaźni przy Obozie Legionistów w Szczypiornie, legendarnym miejscu ...

George Gordon Byron – Idzie w Piękności

Napisany w 1814 roku, kiedy Byron miał dwadzieścia sześć lat, i opublikowany w  zbiorze Melodye hebrajskie  w 1815 roku, poemat pochwalny „Idzie w Piękności” został zainspirowany pierwszym spojrzeniem poety na jego młodą kuzynkę Anne Wilmot. Według historyków literatury kuzynka Byrona miała na sobie czarną suknię rozjaśnioną cekinami. Ten opis pomaga ...

DWA LISTY

Zbigniew Herbert do Tadeusza Chrzanowskiego Brwinów, 6 I 1952   Kochany Panie Tadeuszu! Wbrew solennym ślubom samotności (chciałem na Święta być sam w zimnym pokoju z gołą żarówką u sufitu, w pokoju z popsutym zegarem, w pokoju bez firanek i kobiety, ale za to z bezcenną bezsenną metafizyczną Rozpaczą), otóż ...

Goblin Market – Christina Rossetti

Alegoryczny wiersz angielskiej wiktoriańskiej poetki Christiny Rossetti „Goblin Market” pojawił się początkowo w Goblin Market and Other Poems (1862), pierwszym tomie jej poezji, który został opublikowany komercyjnie. „Goblin Market” jest najczęściej omawianym wierszem Rossetti i jest powszechnie uważany za jej największe dzieło. Chociaż Rossetti zawsze utrzymywała, że „Goblin Market” to ...

O TYM JAK JAN GELLA TRZY PUŁAPKI OMINĄŁ / POEZJA STULETNIA #1

Zakończyłem właśnie lekturę Muszli i perły Jana Gelli, tomik ponad stuletni (opublikowany został w 1920), pisany przez autora cokolwiek młodego – w momencie pisania autor miał dwadzieścia osiem lat a żywot ułożył mu się ogólnie tak, że zszedł już trzy lata później. Czytałem tedy pilnie, przypatrując się, co też zdążył ...

Samuel Taylor Coleridge – Rymy o sędziwym marynarzu

Rymy o sędziwym marynarzu jest pierwszym wierszem Lyrical Ballads, wspólnym wysiłkiem Samuela Taylora Coleridge'a i Williama Wordswortha, mającym na celu zbadanie nowych kierunków w poetyckim języku i stylu oraz odejście od formalnej i wysoce stylizowanej literatury XVIII wieku Zbiór ten jest uważany przez wielu krytyków za pierwszy wyraz tego, co ...

POGADAJMY Z KLASYKAMI #2 / NIEOBJĘTE SMAKI GŁODÓW / CZESŁAW MIŁOSZ

1 W legendarnych (jak zawsze) nastoletnich latach miałem kolegę, któremu zazdrościłem pojemności żołądka. Potrafił przebić mój posiłek dwu- albo trzykrotnie; i to bez żadnych konsekwencji dla swojej sylwetki i prawie bez śladu niestrawności. Był niezmiennie wysmukły, zupełnie jakby w jego organizmie ciężkie bańki tłuszczów cudownie zmieniały się w nieważkie lotki ...

Hymn do Piękna – Charles Baudelaire

„Hymn do Piękna” pochodzi z tomiku  pod tytułem Les Fleurs du Mal (Kwiaty Zła). Opublikowany po raz pierwszy w 1857 roku, stał  się jednym z najpoczytniejszych i najbardziej wpływowych zbiorów poezji, jakie kiedykolwiek ukazały się we Francji. Podobnie jak Edgar Allan Poe, Baudelaire patrzył na wszechświat z ostrą zmysłowością, która ...

WIERSZE PODEBRANE #19 / WŁADYSŁAW SEBYŁA – PIEŚNI SZCZUROŁAPA

Kilka tygodni temu na księgarniane półki trafił pierwszy od czterdziestu lat zbiór zebranej twórczości Władysława Sebyły, dobrodziejstwo to uczynił Państwowy Instytut Wydawniczy. Dziś zatrzymuję się na chwilę i wyciągam kilka myśli o pierwszym cyklu – zderzeniu młodzieńczej i naiwnej poezji, z wersami dojrzałymi i głębokimi (już tutaj powoli widać, że ...

BEZKRES PORANKA / MICHAŁ GOŁĘBIOWSKI

Już na pierwszych stronach swojej nowej książki Michał Gołębiowski utożsamia poezję z duchowością. Sięga do słów Ewangelii, w których nader często słyszymy polecenia „przyjrzyjcie się”, „trwajcie”, „czuwajcie” – postawa trwania w wierze, ta modlitewna kontemplacja, wszystkie uniesienia, zachwyty i ekstazy, które później przez wieki przeżywać będą zastępy świętych, znajdują odbicie ...

Homer – Iliada

Wydaje się oczywiste, że mitologie Iliady przedstawiają wojnę w sposób podkreślający chwałę i bagatelizujący niezaprzeczalny horror takich wydarzeń. W istocie każda opowieść przedstawiająca bogów swobodnie wchodzących w interakcje ze śmiertelnikami musi zostać uznana za mit. Przywołując wydarzenie, które miało miejsce pięć wieków wcześniej, bez pisemnych zapisów, Homer opiera się na ...

WIERSZE PODEBRANE #18 / GOBELIN / PAWLIKOWSKA-JASNORZEWSKA

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Gobelin W gobelin modro zielony, w gobelin żółty i siwy dajcie mi uciec, o ludzie! Wkopać się w świat obcy światu, w wełniany dziw ponad dziwy, po życia niesłodkim trudzie. — Przecedzić duszę przez wełnę, przecedzić przez barwy pawie, z trosk się oczyścić i łez — wejść i ...

Bardzo Krótko/ Edgar Allan Poe / Kruk

Jedna z największych postaci horroru może być również jedną z najmniej rozumianych. Nie był pijakiem, wydaje się, że nigdy nie używał narkotyków (z wyjątkiem laudanum). Za życia był odnoszącym sukcesy literatem. Dziś jest bardziej znany z powodu jednego wiersza, mitycznej historii, i pecha. Najsłynniejsza opowieść Poe zawiera koncepcję, którą nazwał ...

WIERSZE PODEBRANE #17 / WIERSZ ELEKTRYMBAŁTA / LEM

Elektrymbałt, ***   Chrzęskrzyboczek pacionkociewiczarokrzysztofoniczny Apentuła niewdziosek, te będy gruwaśne W koć turmiela weprząchnie, kostrą bajtę spoczy, Oproszędły znimęci, wyświrle uwzroczy A krośliwe porsacze dogremnie wyczkaśnie! Trzy, samołóż wywiorstne, gręzacz tęci wzdyżmy, Apelajda sękliwa borowajkę kuci, Greni małopoleśny te przezławskie tryżmy, Aż bamba się odmurczy i goła powróci. Żądny młęciny ...

WIERSZE PODEBRANE #16 / WIERSZ OSIPA MANDELSZTAMA

Osip Mandelsztam, *** Przekład Stanisława Barańczaka   Żyjemy tu, nie czując pod stopami ziemi, Nie słychać i na dziesięć kroków, co szepczemy, A w półsłówkach, półrozmówkach naszych Cień górala kremlowskiego straszy. Palce, tłuste jak czerwie, w grubą pięść układa, Słowo mu z ust pudowym ciężarem upada. Śmieją się karalusze wąsiska ...

WIERSZE PODEBRANE #15 / SREČKO KOSOVEL / JESIENNIE CICHO

Srečko Kosovel, Jesiennie cicho tłum. Karolina Buska Kostec   Jesiennie cicho jest we mnie i na zewnątrz. Pięknie, dokąd pomyślę. Ogrom pracy mnie czeka. Czyż to nie radość? Nie walczę o honorowe obywatelstwo w społeczeństwie ludzi, lecz o nie w świecie piękna i sprawiedliwości. Czym jest radość? Pragnieniem życia. Radością ...

WIERSZE PODEBRANE #14 / RIMBAUD / ŚWIĘTA GŁODU

Rimbaud, Święta głodu tłum. Ryszard Mierzejewski   Mój głód, mówię Annie, Na twym ośle ucieknie. Jeśli coś smakuję, to nie ma znaczenia, To jak kamienie i ziemia. Dryń! Dryń! Dryń! Dryń! Powietrze jedzmy, Ziemię, żelazo, skały. Obróćcie się, głody! Karmcie się, głody, Łąko dźwięków! Wdzięczące się i drżące trucizny Powojów; ...

WIERSZE PODEBRANE #13 / ANTONIO MACHADO / ZJAWA

Antonio Machado, Zjawa tłum. Artur Międzyrzecki Ta zjawa młodzieńcza, co pewnego dnia nasz dom nawiedza! Mówimy do niej: dlaczego powracasz do dawnych ścian? Otwiera okna i krajobraz wchodzi w blasku i woni. Na białej ścieżce drzewa ukazują nagle czarne pnie; na ich wierzchołkach liście są dymem zielonym, co zasnął. Szeroka ...

WIERSZE PODEBRANE #12 / CZESŁAW MIŁOSZ / W SZETEJNIACH

„Ty byłaś mój początek i znów jestem z Tobą, tutaj gdzie nauczyłem się czterech stron świata” napisze Miłosz w 1994 roku. Ma wówczas 73 lata i wspomnieniem wraca w dzieciństwo i rysuje wyćwiczoną przez lata poetycką linią obrazy, na które składa się wiersz „W Szetejniach”. Przed sobą ma jeszcze mnóstwo ...

LEPIEJ LEPIEJ / ALEKSANDRA KIEŁB-SZAWUŁA / LEPIEJE

Philip Dick napisał w którejś ze swoich książek (której, tego już nie pamiętam), że jedyną zdrową reakcją na świat jako taki, jest obłęd i utrata zmysłów. Dziś w nasze łapy trafia książka Aleksandry Kiełb-Szawuły, która trochę z tym twierdzeniem Dicka polemizuje, prezentując przy tym alternatywne sposoby reagowania na świat i ...

PRZECHADZKI NIEPOWROTNE / Z ANNE SEXTON #4

Powiedziała mi kiedyś, że zrobiłaby wszystko, aby cofnąć czas. Nie zastanawiając się długo, podeszłam do okna, pewnie ujęłam wazon z sześcioma białymi różami, poprosiłam, żeby zamknęła oczy, i wylałam na nią wodę z kwiatami. Kiedy zapytała, co wyprawiam, chwyciłam mocno jej rękę (nie pamiętam, którą), i powiedziałam: - Jeśli chcesz ...

PRZECHADZKI NIEPOWROTNE / Z ANNE SEXTON #3

Będziemy szukać ryb w lesie. To wcale nie takie trudne. Wieczór przed ślubem jest nadzwyczajny. Od samego rana woda w moim dzbanku jest inna niż była wczoraj. To jest las grabowo-świerkowy. Moja babcia zbierała tu grzyby i maliny. Karmiła dzieci. Czworo dzieci porzuconych nad brzegiem jeziora. Jezioro. Trudno mi o ...

SŁOWO TREŚĆ TWORZYWO / O POEZJI WIKTORII MISIAK

Na jesieni razem z Adamem i Marcinem jurorowaliśmy w Turnieju Jednego Wiersza odbywającym się w ramach dwudziestego siódmego festiwalu Wszystko jest poezją. Odstrzeliliśmy się tedy jak szczury na otwarcie kanału i z szumiącymi jeszcze po nocnych obradach głowami, ruszyliśmy na spotkanie z bardziej i mniej doświadczonymi twórcami – właśnie tam ...

NAGŁA POTRZEBA SONETU / ZIEMOWIT RUCH, POEZJA

Gdy człowiek decyduje się na pisanie poezji i gdy wybiera jej rymowaną i rytmiczną formę, to pierwszą rzeczą, jakiej powinien być absolutnie wierny, jest właśnie ta forma, trzymanie się zasad które sam wybrał. Taki poeta, poza całym zestawem cech do pisania potrzebnych, wrażliwości, przenikliwości, czy wyobraźni, musi pracować też nad ...

PATRZENIE W SIEBIE / O POEZJI ERYKA SZKUDLARZA

Bycie poetą opiera się głównie na prawdzie. Nie chodzi wcale o pisanie ani wydawanie – twórczość jest dopiero konsekwencją tego czegoś, co w sobie odkrywamy. Do odkryć tych nie są potrzebne ani przenikliwość, ani bystrość, ani nawet wrażliwość – jasne, te rzeczy pomagają, ale jedyną rzeczą naprawdę niezbędną jest prawda. ...

PRZECHADZKI NIEPOWROTNE / Z ANNE SEXTON #2

Jeszcze nie wszystkie sznurki do wieszania prania są gotowe. Ogród jest odpowiednio dziki. Orzechowce, grusze i te ukryte jabłonki, które tylko ja znam. Nie ma krzaków malin. Wyrwałam nawet cienie po poziomkach. Na sznurkach do wieszania prania wieszam wszystko sama. Trzeba jasno powiedzieć, że pluszaki są nadzwyczajnie urozmaicone. Pochodzą z ...

PRZECHADZKI NIEPOWROTNE / Z ANNE SEXTON #1

Nie pamiętam, kiedy spotkałem je po raz pierwszy. Byłem jak przez mgłę. I była we mnie ciemność, była wilgoć. Ale pamiętam, że były ciepłe. Później widziałem je często. Z jakimiś dziwnymi kształtami i kolorami, które brałem do ust. Wszystkie były doskonałe. Sprawdzałem je wargami, językiem. Nie były ciepłe, ja je ...

FIEDORCZUK NA WOLNYCH LEKTURACH / KAŻDY ŚNIŁ SWÓJ SEN

Zawsze byliśmy podszyci melancholią. Bardzo daleko od siebie stoimy, a wiemy to oboje. Dzisiaj przeczytane słowo pozwala powrócić do wczorajszego poranka. Nazwać dobrze, jaki był. A był prześwietlony miodowym światłem. Jeszcze nigdy takiego nie widziałem, na co takie światło, pytam Taty, na wiatr, odpowiada. Wczorajszego wieczora faktycznie szalała wichura. Będę ...

Historie Zakulisowe #12 (6) / Zniknięcie Profesora P.

1 Jedni mówili, że zwariował. Najłatwiej pomyśleć, że znikają szaleńcy. Widywano go podobno, jak szukał czegoś jedną dłonią w starych murach kamienic, mamrocząc coś cicho do siebie. Jeden z dawniejszych studentów, dziś emerytowany teoretyk religii świata, poinformował rektora, że Profesor P. był widziany 29 listopada 1966 roku o godzinie 23:13 ...