Type and press Enter.

INNA KOSMOGONIA / BOGOWIE PEGANY / LORD DUNSANY

Lord Dunsany, Bogowie Pegany, Wydawnictwo Vesper, Czerwonak 2023 Opowiadać historie i słuchać historii – to są ludzkie gry. Bardzo ludzkie. Wymyśliliśmy sobie nawet literaturę, to jest zbiór zastygłych historii, do których mamy dostęp nawet, gdy nikt w pobliżu do opowiadania się nie kwapi. Takie magazynowanie opowieści ...

Oscar Wilde – Mąż idealny

Premiera An Ideal Husband odbyła się w Londynie 3 stycznia 1895 r., a opublikowano ją w 1896 r. Była to trzecia z czterech wystawionych sztuk komediowych Wilde'a i odniosła równie wielki sukces wśród publiczności, jak dwie poprzednie. Jednak ówcześni krytycy nie byli tak wdzięczni jak publiczność, co miało miejsce w ...

DRUGI LEM

W czytelniczych rozmowach, zwłaszcza tych, w których głośno pobrzękuje fantastyka, prędzej czy później pada pytanie o to, czy gdzieś wśród współczesnych autorów kryje się tak zwany „Drugi Lem”, ktoś, kto dorównywałby staremu mistrzowi warsztatem, wyobraźnią, wiedzą, wszechstronnością albo pracowitością, a najlepiej wszystkimi tymi rzeczami na raz. Potem idzie analiza, że ...

NA CO KOMU MARTWE DUSZE?

Przy komputerze leży sterta książek, które obecnie czytam. Ale „leży” nie jest jedynym czasownikiem, który jej dotyczy: ona także rośnie, kurzy się, od czasu do czasu się plami, od czasu do czasu przewraca (wówczas trzeba ją odchudzić i pozwolić rosnąć dalej). Kilka dni temu przechyliła się niebezpiecznie i w przechyle ...

Owidiusz – Sztuka Kochania

Poemat dydaktyczny napisany po łacinie w trzech księgach o sztuce zalotów i miłości erotycznej, osadzony w Rzymie pod koniec I wieku p.n.e.; opublikowany około pierwszego roku p.n.e. Większość dzieł Owidiusza powstała podczas długich rządów pierwszego cesarza Rzymu, Augusta. Panował od 27 p.n.e. do 14 n.e. Pomyślna i stosunkowo spokojna era, ...

William Shakespeare – Król Lear

Król Lear został po raz pierwszy zagrany 26 grudnia 1606, w noc św. Szczepana, przez zespół aktorski Szekspira The King's Men, przed królem Jakubem I i dworem w Whitehall. Istnieje wiele źródeł historii Króla Leara. Pierwotnym źródłem jest wcześniejsza sztuka, prawdopodobnie z około 1594 roku, z którą Szekspir był niewątpliwie ...

Alexandre Dumas – Hrabia Monte Christo

Hrabia Monte Christo (Paryż, 1844-1845), francuskiego powieściopisarza i dramaturga Alexandre Dumasa, jest jedną z najpopularniejszych powieści, jakie kiedykolwiek napisano. Akcja rozgrywa się w Marsylii, Rzymie i Paryżu w XIX wieku i opowiada historię Edmonda Dantesa, młodego marynarza, fałszywie oskarżonego o zdradę stanu i uwięzionego przez czternaście lat w lochu. Współwięzień ...

Owidiusz – Metamorfozy

Owidiusz jest, po Homerze, najważniejszym źródłem mitologii klasycznej. Metamorfozy, które napisał w ciągu sześciu lat poprzedzających wygnanie z Rzymu w 8 r. n.e., są głównym źródłem ponad dwustu klasycznych legend, które przetrwały do XXI wieku. Wiele najbardziej znanych klasycznych mitów, w tym opowieści o Apollu, Dafne, Pyram i Tysbe, pochodzi ...

William Shakespeare – Sen nocy letniej

Sen nocy letniej to jedna z najwcześniejszych komedii romantycznych Williama Szekspira i przez wieki uważana była za jedno z jego najbardziej udanych i lubianych dzieł.To zrodziło niektóre z jego najbardziej zapadających w pamięć i naśladowanych postaci, takich jak Puck, czarodziejski duszek z zamiłowaniem do psot. Odkąd sztuka została napisana około ...

William Shakespeare – Hamlet

Genialna tragedia Szekspira «Hamlet» - oda do śmierci i samobójstwa, historia o prawdziwej szlachetności i niemożliwości jej istnienia w tym świecie. Arogancki książę, którego doskonałość przyćmiewa twarze bogów, mając obsesję na punkcie idei honoru i sprawiedliwości, konfrontuje się z przyziemną i brzydką niedoskonałością tego świata i rozpoczyna śmiertelną bitwę między ...

O tym, jak w przeszłości podróżowano w przyszłość

H.G. Wells, Wehikuł czasu, 2021 Vesper. Niepodobna przypuścić, aby doba obecna (…) była istotnie punktem kulminacyjnym rozwoju ludzkości. Te słowa, wypowiadane przez narratora Wehikułu czasu w epilogu książki, pięknie rysują punkt wyjścia, z którego Wells startował, roztaczając swoją opowieść o podróży w przyszłość. I jest to zdanie cokolwiek ważne, daje ...

Oscar Wilde – Portret Doriana Graya

Portret Doriana Graya Oscara Wilde'a został opublikowany jednocześnie w miesięczniku Lippincott w Filadelfii oraz przez Ward, Lock and Company w Anglii w lipcu 1890 roku. W Anglii powieść została potępiona przez wielu recenzentów jako szokująca i niemoralna. Wilde próbował odnieść się do niektórych z tych zarzutów, pracując nad rozszerzoną wersją ...

Pierre-Augustin Caron de Beaumarchais – Cyrulik Sewilski

Cyrulik Sewilski był pierwszym dziełem komicznym Pierre-Augustina Caron de Beaumarchais i pierwszą udaną sztuką. Beaumarchais wykorzystał odwieczne tematy i typy komiczne, aby stworzyć dzieło, które olśniło publiczność zabawną grą słów, lekceważącą aktywnością i żywą charakterystyką. Wykorzystanie archetypowych postaci pozwoliło widzom na łatwe odniesienie się do Figara i towarzystwa. Jednak Beaumarchais ...

Hymn do Piękna – Charles Baudelaire

„Hymn do Piękna” pochodzi z tomiku  pod tytułem Les Fleurs du Mal (Kwiaty Zła). Opublikowany po raz pierwszy w 1857 roku, stał  się jednym z najpoczytniejszych i najbardziej wpływowych zbiorów poezji, jakie kiedykolwiek ukazały się we Francji. Podobnie jak Edgar Allan Poe, Baudelaire patrzył na wszechświat z ostrą zmysłowością, która ...

Pani z Shalott – Alfred Tennyson

Główna bohaterka żyje pod zaklęciem, nie wiedząc, skąd pochodzi, dlaczego zostało na nią nałożone, i nie zastanawiając się, jak może je zdjąć. Wydaje się, że akceptuje   swój los.  Jedynym warunkiem tej tajemniczej klątwy jest to, że nie może patrzeć przez okno na panoramę przyrody i ludzkości, tak wyraźnie zarysowaną ...

Lew Tołstoj – Anna Karenina

… Opowieść o pokusie kobiety i zamianie jej cienia na wieczne piękno opowiedziana jest w znanym być może Tołstojowi poemacie austriackiego poety Nikolausa Lenau (1802-1850) zatytułowanym dość znamiennie "Anna". Anna z wiersza   podziwia swoje odzwierciedlone piękno w stawie, kiedy nadprzyrodzona postać pojawia się, by zaoferować swoje wieczne piękno w ...

William Shakespeare – Otello

Otello (1604) był często uważany za najbardziej bolesną z tragedii Szekspira. Upadek dumnego, dostojnego mężczyzny, morderstwo pełnej wdzięku, kochającej kobiety i nierozsądna nienawiść do złoczyńcy wywoływały strach i litość wśród publiczności przez wieki. Jeśli brakuje mu kosmicznej wielkości niektórych innych szanowanych dramatów Szekspira, Otello ma jednak moc, która jest być ...

Homer – Iliada

Wydaje się oczywiste, że mitologie Iliady przedstawiają wojnę w sposób podkreślający chwałę i bagatelizujący niezaprzeczalny horror takich wydarzeń. W istocie każda opowieść przedstawiająca bogów swobodnie wchodzących w interakcje ze śmiertelnikami musi zostać uznana za mit. Przywołując wydarzenie, które miało miejsce pięć wieków wcześniej, bez pisemnych zapisów, Homer opiera się na ...

Oscar Wilde – Słowik i Róża

Początek opowieści zabiera nas na jasną łąkę, gdzie Student jest smutny z powodu swojej nieszczęśliwej miłości: niebawem ma się odbyć bal a dziewczyna, którą Student kocha, nie chce iść z nim, dopóki nie przyniesie jej czerwonej róży. Tak, problem polega na tym, że w ogrodzie Studenta nie ma czerwonych róż, ...

Katedra Marii Panny w Paryżu / Victor Hugo

Pomysł powieści „ Katedra Marii Panny w Paryżu ” narodził się u Hugo na początku lat dwudziestych i ostatecznie ukształtował się w połowie 1828 roku. Warunkiem stworzenia dzieła epokowego były naturalne procesy kulturowe, które zachodziły we Francji: popularność w literaturze historycznej tematyki, odwoływanie się pisarzy do romantycznej atmosfery średniowiecza, i ...

ZEW CTHULHU / LOVECRAFT

Jest taki rodzaj bezkształtnej, nieokreślonej grozy, którą wszyscy, jako coś pierwotnego odczuwamy, niepokój w ciemności, doszukiwanie się kształtów na ciemnym horyzoncie, jakieś nienazwane niepokoje. I chyba właśnie w tych miejscach tkwi powód, dla którego twórczość Lovecrafta jest do dziś rzeczą unikatową i wyjątkową. A utrzymanie wysokiej pozycji w panteonie grozy ...

UPIÓR OPERY / GASTON LEROUX

Gdy sięga się po Upiora Opery, ma się to dziwne wrażenie, które zjawia się zawsze, ilekroć spotyka się tytuły podobnego formatu. Książka Gastona Lerouxa wpłynęła na wyobraźnię swojej epoki, powtarzana w kilkudziesięciu adaptacjach filmowych i telewizyjnych, w niezliczonych spektaklach i odniesieniach literackich, odbijała się echem przez cały wiek dwudziesty, wciąż ...

WYSPA DOKTORA MOREAU / H.G. WELLS

Historia fikcji naukowej ma piękne rozdziały, a im dalej sięgniemy, tym ciekawsze rzeczy znajdziemy. Zmieniająca się z czasem wizja świata, konsekwencja odkryć i myśli, zachowuje się w twórczości fantastycznonaukowej jak owady w bursztynie. Jak pięknie naiwne są te wizje młodego Dicka, w których na Wenus leci się przez kilka godzin. ...

OPOWIEŚĆ WIGILIJNA / ŚWIĄTECZNA PISANINA

Niecały miesiąc temu pisałem o adwencie i o grudniu, że zimny, że ciemny, i że trzeba przejść przez niego, jakby to był ostatni miesiąc na świecie, a potem dać się zaskoczyć, że światło jednak jest, a z nim może jakieś ocalenie. Trzeba przejść przez niego tak, że gdy już padną ...

O INWAZJACH / WOJNA ŚWIATÓW / H.G. WELLS

Jaka szkoda, że dziewiętnasty wiek miał tylko sto lat, myślę sobie nieraz, mógłby trwać do dziś i Bogiem a prawdą nie narzekałbym wcale. Przemysł przemysłem, romantyzm romantyzmem, a tak bardziej regionalnie: zabory zaborami, wszystko to niknie, bo ta wielka tajemnica i ten głód który nieśliśmy od samego początku – wszystko ...

Synowie ziemi/ Przybyszewski

“Jest to skończony nikczemnik [...] podlec, cynik i kryminalista, jakiego nie tak łatwo spotyka się w Europie…” Polski szatan fin de siècle’u, METEOR MŁODEJ POLSKI, prorok i apostoł, co “prostuje ścieżki Pańskie”, podpalił galicyjskie miasteczko, do którego zawitał był po nieukończonych studiach w Berlinie. Więcej nauki pobrał u tamtejszej cyganerii, ...

Lektury uzupełniające #26 Emmy całego świata

autor: Gustaw Flaubert; książka: Pani Bovary "Panią Bovary" czyta się szybko (miałam ochotę napisać łatwo, ale byłoby to bardzo mylące określenie). Nie jest to powieść długa, ma prostą strukturę, fabułę zwartą i pełną nieszczęść, i nawet fakt, że opowiada raczej stany ducha nie wydarzenia, pozostaje gdzieś na granicy czytelniczej percepcji. ...