Type and press Enter.

O możności samodecydowania

W tym kraju od najdawniejszych czasów śmierć samobójcza jest po prostu formą, nie trzeba wcale mieć motywacji, powodów ani czuć się winnym, żeby się zabić. Ci, co żegnają odchodzącego na tamten świat, też specjalnie nie próbują dociec, dlaczego tak się stało, tylko zgodnie z obowiązującą formą odprawiają obrządki żałobne. Owszem, ...

O dobrym prowadzeniu (się) serii / Ucieczka z raju / Szmidt

Druga część kosmicznego cyklu Roberta J. Szmidta to kolejna okazja do powrotu do przeszłości, tym razem cofam się niemal dokładnie o rok. Drugi tom Pól dawno zapomnianych bitew, odłożyłem na półkę pod koniec czerwca 2016 roku. Podczas lektury, ku mej uciesze, dość szybko okazało się, że mamy do czynienia z ...

Lektury uzupełniające #6 Porozumienie i przymierze.

autor: Zbigniew Herbert; książka: Labirynt nad morzem; powód czytania: klasyk(a) Esej to sposób widzenia świata innego człowieka. Oczywiście jest nim i powieść, i wiersz, ale przykryte warstwą metafor i fikcji wyraźnie oddzielają od siebie piszącego i czytelnika. Są  bezpieczniejsze, intymną więź nawiązujemy w nich ze sobą samym, tylko zmienionym wskutek ...

Cząsteczkowa teoria ludzkości – Heraklit, Tokarczuk i ja o ruchu sensotwórczym

Już Heraklit z Efezu stwierdził, że jedyną stałą rzeczą w życiu jest zmiana, no bo pantha rhei. Łacińskie przysłowie głosi, że zmienne są koleje rzeczy (alternae sunt vices rerum - od lat kilku głosi to również moje ramię). Olga Tokarczuk natomiast napisała Biegunów, w których ujęła tę sprawę w sposób ...

Pochwała uczciwości / Łatwo być bogiem / Szmidt

Jakiś czas temu (pod koniec kwietnia) światło dzienne ujrzała nowa powieść Roberta J. Szmidta, trzecia część serii Pola dawno zapomnianych bitew umieszczona w kosmicznej scenografii. Jako że wszystkie nowości przychodzą do nas w butelce (ów trzeci tom odbiorę dopiero w poniedziałek-wtorek), naszą opieszałość postanowiliśmy zamaskować, racząc Państwa wspomnieniami dotyczącymi poprzednich ...

Po bezdrożach absurdu / Schizofazja rokokowa

„Schizofazja rokokowa. Analogowa homeopatia organami Hammonda a nowoczesna psychiatria nuklearna”. Wydawnictwo Naukowe Instytutu Nauk Psychiczno-Jądrowych „Vamos perros!”, Barcelona, 2017 Wydawnictwo Wojsk Lądowych przy Akademii Nauk Permanentnie Nieuchwytnych „Wpieriod sabaki!” Leningrad, 1927 AUTORZY: Prof. Jesus Maria von Blumensztajn (1968–?) - światowej sławy kataloński psychiatra, pochodzenia żydowskiego (z palestyńskim paszportem, na niemieckich ...

Gorzki tran z rekina / Dzwon Islandii

Najwyraźniej nie tylko Nike, ale i Nobel nie stanowi dla mnie gwarancji czytelniczej satysfakcji; być może należałoby ustanowić nagrodę jeszcze wyższego szczebla, na którym wartości literackie byłyby rozpatrywane z perspektywy kosmicznej. A może wystarczyłoby tylko doprowadzić do tego, by wartości literackie były jedynymi wartościami branymi pod uwagę przy przyznawaniu nagród. ...

Dżentelmeński horror czyli Graham Masterton idzie do więzienia

Od osób znanych oczekuje się, że będą się angażować w działalność charytatywną czy społeczną. I owe osoby oczekiwania te spełniają. A ponieważ osoby znane, podobnie jak osoby nieznane, to osoby bardzo różne, czynią to z rozmaitych pobudek. Nie będzie chyba przesadą stwierdzenie, iż za zaangażowaniem większości z nich stoi raczej ...

Historie Zakulisowe 4 / Prośba

Paulinusie, odkryłem wczoraj nową gwiazdę, jest przepiękna! Jakże mi bliższa, niż ta nadęta Proxima, skrzywdzona zresztą tępym imieniem przez jakiegoś domorosłego lunatyka. Waham się przyjacielu, nad nazwaniem właśnie, ale nie chcę cię prosić o chrzestne ojcostwo. Ma cudowną skórę, Paulinusie, jakby do cna rozpalony muślin, i w żadnym wypadku nie ...

Wszyscy patrzyli, nikt nie widział / Krótko acz treściwie #1

Lubię książki z szeroko pojętego "nurtu fantastycznego", w których fantastyczne postacie i wydarzenia są zaledwie zarysowane i musimy na słowo wierzyć autorowi, że powieść, którą czytamy, jest nietypową. A przykłady? Wystarczy wymienić choćby Joego Abercrombie. Tutaj naprawdę trzeba się wczytać w treść, żeby zrozumieć, dlaczego jego teksty zaliczono do fantasy. ...

Historie zakulisowe 3 / Barwa

Raz w tygodniu oplatał linię wąskich oczu czujną chmurą, skryty w odświętny melonik i krótką lakierowaną laskę, dając prowadzić się chłopcu, który czekał długich sześć dni, długich sześć nocy. Poznał go przed dwoma laty; zmęczeni chłodnym jesiennym popołudniem czekali: profesor na opóźniony autobus, chłopiec na wiązkę franków w zamian za ...

O tym, jak Czerwony Kapturek zlaserował złego wilka 2/2 / TAK SE MYŚLĘ #9

Kontynuacja poprzedniego tekstu, dla złapania ciągłości, zalecam zajrzeć tutaj: https://statekglupcow.wordpress.com/2017/05/23/o-tym-jak-czerwony-kapturek-zlaserowal-zlego-wilka-1-tak-se-mysle-8/ Science Fiction. Co wspólnego ma z tym wszystkim wspomniana fikcja naukowa? Mam wrażenie, że całkiem sporo. Najpierw przyjrzymy się miejscu akcji. Obce planety, odległe układy gwiezdne, czasem inne galaktyki a nawet wszechświaty równoległe. Spokojnie powiedzieć możemy, że światy, w których ...

Zezowatym okiem profana / Paweł Marciszewski – Czarne słońce i biała dziewczyna

Na poezji znam się nie od dziś. Bowiem już gdzieś od połowy lat dziewięćdziesiątych, wieku nie tak dawno znów minionego, zaczął się był mój z nią, pełen burz i głośnych uniesień - Gorący Romans! Rozpocząłem wtedy od razu, od tych tam z górnej półki. Tuzów prawdziwych poezji zjełczałej, jak choćby ...

Lektury uzupełniające #5 Nic nad fikcję!

Autor: Ian McDonald Książki: Luna. Nów oraz Luna. Wilcza pełnia. Powód czytania: przyszła (hehe) klasyka sf Ian McDonald to nazwisko znane od dawna. Także na polskim rynku, kiedyś wydawał go Prószyński, dzisiaj Mag w Uczcie Wyobraźni. Ja sama wszystkiego nie znam, ale trzy książki (przed Luną) czytałam, każdą z przyjemnością ...

O tym, jak Czerwony Kapturek zlaserował złego wilka 1/2 / TAK SE MYŚLĘ #8

Tak se myślę. Myślę se o science fiction i o baśniach. Myślę se, że to w zasadzie jest jedno i to samo, przynajmniej na niektórych płaszczyznach. Jakiś czas temu w rączki mi wpadła i spore w głowie zamieszanie poczyniła książka Bruno Bettelheima Cudowne i pożyteczne: o znaczeniach i wartościach baśni. ...

O wadze narracji / Toccata / Boruń

Pierwsze moje spotkanie z Krzysztofem Boruniem szczęśliwie odbywa się przez lekturę zbioru opowiadań. I tak oto miast jednego pomysłu, jednej wizji, jednej opowieści, dostaję takich pakietów aż pięć, w dodatku pod wieloma względami zróżnicowanych i, co tu dużo mówić, dobrych. W oczy, od samego początku rzuca się wielka świadomość i ...

Lektury uzupełniające #4 Dan Simmons i obietnice łatwej przyjemności

Autor: Dan Simmons; Książki: Hyperion, Upadek Hyperiona; Powód czytania: klasyka sf Długo zaczynała się ta wiosna. Podarowała nam jeden piękny weekend na początku kwietnia i zaraz się wycofała. Zostawiła z marzeniem o słońcu. A teraz mam ją w rozkwicie. Wyciągnęłam leżak, rozstawiłam w ogrodzie i czytam. Książkę, której głównym zadaniem ...

W troskę spojrzenie zwrócone

„Zajmę się Herbertem”, pomyślałem, przeczytawszy pobieżnie dwa jego ostatnie tomiki i tyleż samo Miłosza. „Zajmę się Czułością”. Kiedyś spędziłem wieczór w towarzystwie niezwykłego człowieka; jakiś czas wcześniej namawiał był mnie na poezję. Na jej, jak to nazywał, „rozczytywanie”. - A więc Miłosz czy Herbert? – zapytał, a było to sześć ...

Carroll nie gra fair (ale to nie szkodzi) / Białe jabłka

UWAGA PIERWSZA: DEUS EX MACHINA „To jest stale powtarzające się Deus ex machina”, stwierdza Marcin w trakcie podróży tramwajem przez przemoknięty Kraków, zagadnięty o to, co o Carrollu myśli, „choć nie do końca, to jest jednak coś innego”, dodaje. Deus ex machina w znacznie szerszej skali i żywszym rytmie, ustawicznie ...

Lemowe solo / „Niezwyciężony”

Podobno gdy raz sięgnie się po Lema, lektura dzieł innych pisarzy nigdy już nie będzie taka sama i rzadko będzie się odtąd kończyć bez lekkiego skrzywienia, uśmiech satysfakcji wywołując od prawdziwego święta. W odniesieniu do pisarza, który dokonał żywota przed jedenastu laty, a fikcję przestał tworzyć przed trzydziestu, jest to ...

Człowiek na kruchym lodzie / Cylinder Heidelberga / Jonathan Carroll

Zbiory opowiadań to niemałe dobro! Jeszcze lepszym dobrem są zwięzłe tomy z krótkimi opowiadaniami. Opowiadankami, rzec można. Takim właśnie zbiorkiem jest Cylinder Heidelberga. Na zaledwie 169 stronach książki, udało się autorowi pomieścić aż DZIEWIĘĆ tekstów. Wziąwszy pod uwagę, że tytułowe opowiadanie rozpycha się bezczelnie na równo sześćdziesiąt stron, łatwo zauważyć, ...

ZIAD (Zuchwały Imaginacyjny Antropocentryzm Dicka) / Raport Mniejszości / Philip Dick

Trzymam w rękach czwarty tom zebranych opowiadań Philipa Dicka. Podchodziłem do niego z pewną rezerwą, może nawet obawą - tom trzeci, Kopia ojca, wymęczył mnie niemiłosiernie tematyczną jednostajnością. Jak się okazuje - niepotrzebnie! Wyobraźnia Dicka wybucha tutaj na nowo, pisarz powraca do różnorodności i oryginalności swoich pierwszych opowiadań. Nie tylko ...

Lemowe Duety – Śledztwo. Katar / Pamiętnik Znaleziony w Wannie

ŚLEDZTWO – 1958. KATAR – 1975. Choć te krótkie dość powieści dzieli cały wielki okres w twórczości naszego najwybitniejszego pisarza gatunku SF, to ich problematyka jest całkowicie bliźniacza - rola statystyki i przypadku w poznawaniu i postrzeganiu coraz to bardziej skomplikowanego świata, w którym to wszyscy, chcąc nie chcąc, egzystujemy. Katar z ...

Niesamowitości w obfitości / „Dziecko na niebie” Jonathana Carrolla

Wyobraźnia to dar cokolwiek niebezpieczny. Posiadana w nadmiarze, może przywieść właściciela na skraj szaleństwa i do myśli -  a w konsekwencji czynów – które nie będą mieściły się w żadnych kategoriach, jakimi operuje człowiek normalny. Może w końcu przywieść do tworzenia takich dziwacznych i pokręconych fabuł, jakie serwuje swoim czytelnikom ...

Cywilizacja afektywna dwubiegunowa wg Woolf i Borowskiego

Virginia Woolf – autorka kontrowersyjna, kojarzona ze skłonnością do skandali, niewyparzonym językiem (o jej gębie bowiem nie będziemy tu rozprawiać), feminizmem i szaleństwem. Z dzisiejszego punktu widzenia, dysponując całym dorobkiem myśli psychiatrycznej, jej przypadłość diagnozuje się jako chorobę afektywną dwubiegunową. Brzmi tajemniczo (dla niewtajemniczonych)? Dwa bieguny powinny stanowić wskazówkę. Stany emocjonalne ...

Zezowatym okiem profana / Zamek Królewski w Warszawie – odcinek 1

Do zeszłorocznej już, listopadowej wizyty w Zamku Królewskim w Warszawie skusiły mnie rzeczy trzy. Pierwsza z nich to niewątpliwie 23 oryginalne i cudem prawdziwym od zniszczenia ocalałe, obrazy Arcymistrza pejzażów miejskich: Bernardo Bellotto zwanego Canaletto. Odkąd dane mi było zobaczyć kilka jego prac na własne, bo rodzone przecież oczy, uczucie do ...

W oparach Dicka – Trójpak trzeci / Na jawie urojony!

BLADE RUNNER - CZY ANDROIDY MARZĄ O ELEKTRYCZNYCH OWCACH? - 1968. Czym różni się Człowiek od swej coraz to doskonalszej, cybernetycznej wersji - Androida? Co sprawia, że jest od niego lepszy/gorszy? A może sam nim jest i nie zdaje sobie nawet z tego sprawy?  W ponurym, szarym i niemal całkowicie już wymarłym ...

O współczesnych potyczkach z absolutem i co na to Epikur

„Wszechświat” to słowo tyleż wszechogarniające, co i wydumane. Jest wszystkim i niczym zarazem – wszystkim, bo nie ma niczego poza nim (wiwat logika!); niczym z perspektywy ludzkiej, bo nie istnieje taki jego odpowiednik, który mieściłby się w naszej wyobraźni. Z ujęciem tego absolutu sprytnie poradził sobie Gavin Extence, który trzy lata ...

Limuzyny w Nowym Jorku. Lektury uzupełniające #3

autor: Don DeLillo, książka: Gracze, Cosmopolis, powód czytania: ulubiony pisarz dodatkowo: recenzja Cosmopolis Davida Cronenberga Don DeLillo to jeden z najważniejszych współczesnych pisarzy amerykańskich. Nazywany postmodernistą (choć sam nie jest zwolennikiem takiego przypisania swojej prozy), wymieniany  jednym tchem z Rothem, McCarthym i Pynchonem. Debiutował w latach 70 powieścią Americana. Tworzy ...

Burns, Do myszy (Myszy i ludzie) / wiersze podebrane #3

1. Zaskakujące są źródła najjaśniejszych poezyj. Jakiś czas temu pisałem, zdaje się o pojawiających się znienacka olśnieniach, nagłych zdziwieniach, prowokujących do zaglądania w sferę rzeczy ciężko dostrzegalnych, czasem nawet prowokująco swoje tajemnice odsłaniających. Różne, różne są źródła. Rzućmy okiem na jedno ze źródeł inspiracji Roberta Burnsa, które sam przed nami ...

Biedny humanista patrzy na zderzacz hadronów / Filozofia nauki / Michał Heller

1. „Biedny katolik patrzy na zderzacz hadronów". Tytuł utworu (swoją drogą jest tu nawiązanie do Miłosza, ale pomijam, nie o tym dzisiaj) z drugiego albumu projektu Budzy i Trupia Czaszka, Mor, doskonale opisuje moje z książką Michała Hellera obcowanie. Katolik, humanista, nieuk i hultaj, trzeba by dopisać kilka określeń, by ...

Lżej

Tej literaturze brakuje puenty – to szkatułki, które srebrzą się płynną narracją, dobrodusznymi postaciami, ciekawymi i wzruszającymi historiami, które jednakże mijają, nie pozostawiając wiele wspomnień. Bardzo dobra lektura dla odprężenia i relaksu. „Niewykwalifikowany robotnik Marcovaldo” na pewno sprawi Wam uśmiech swoimi perypetiami. Italo Calvino to pisarz niesamowity. To on, chyba ...