Type and press Enter.

Na wieży / Dick / Labirynt Śmierci

Znów Bruegel. Tym razem Wieża Babel. Koloseum dumnie wbite w niebo. Ciemne chmury rozbijają się o jego kształt, ludzie jak mrówki krążą po kolejnych kondygnacjach, spirala cegieł i mięśni, którą gigant sięgnie jeszcze wyżej. W dole zatłoczony port, praca trwa w najlepsze. Bruegel nie miał wątpliwości: nigdzie nie poszliśmy, nadal ...

Bohdan Korewicki / Przez ocean czasu

Nade(j)szła już chwila na moje kolejne, krótkie, polsko-fantastyczne wspominki, literacko i wydawniczo odświeżone dzięki świetnej serii "Archiwum Polskiej Fantastyki". Na tapet biorę tym razem, sporą legendą już obrośniętą powieść Bohdana Korewickiego - Przez ocean czasu. Bardzo przyjemne, przyznać to muszę, chwile spędziłem podczas zapoznawania tomu pierwszego tej opowieści. Przez ocean czasu ...

Po tamtej stronie szafy / Siostrzeniec Czarodzieja

Jest coś magicznego w tej zimnej i ciemniejszej części roku, mojej ulubionej, swoją drogą. Zaraz popłynie herbata z cytryną, zaraz będzie można wywlec koc, wpuścić kota, zaszyć się w domu, usiąść pod oknem i czytać! Ten czas w jakiś dziwny sposób sprzyja wszystkim odrealnionym, magicznym, spokrewnionym z baśnią lekturom. Nigdy ...

pre-Molier / Zazdrość Kocmołucha, Latający Lekarz

W ręce wpadły mi dwa tytuły, małe, jednoaktowe komedyjki pisane w czasie tułaczego, cygańskiego epizodu w życiu Moliera. Do Moliera stawiającego fundamenty pod nowoczesną komedię jest jeszcze daleko, autor tkwi głęboko w realiach francuskiej prowincji, dopiero wprawia się w pisanie. Przyjrzyjmy się bliżej jego literom z tego okresu, jakże one ...

Petecki na życzenie / Tylko cisza / Strefy zerowe

TYLKO CISZA - 1974. To naprawdę bardzo dobra, polska, ekologiczna fantastyka z lat 70, z ciekawym pomysłem na regenerację/odnowę biologiczną naszej planety, podczas której to cała ludzkość, w kontrolowany sposób, ucina sobie globalnego komara!  A wszystko to jest nam podane i opisane całkiem składnie i przyjemnie, i to biorąc nawet pod ...

Troja jest tu / Homer / Iliada

Ciemna toń z zarania dziejów. Świetność mykeńska i minojska toną w zalewie Ludów Morza. Złoto, bogate pałace, labirynt i Minotaur zostają zalane, na kolejne wieki spoczną na dnie, pod grubą warstwą czarnej kipieli. W starożytnych dziejach basenu Morza Śródziemnego, następuje okres ciemnych wieków. Zniknęły cywilizacje, pismo, pamięć. Ten utopiony świat ...

Bardzo krótko / Magdalena Knedler – „Winda”

Niedawnym tekstem o tetralogii Eleny Ferrante moja znakomita koleżanka Agnieszka opuściła trap Statku przed literaturą kobiecą. Postanowiłem i ja sprawdzić się w tej trochę obcej mi krainie. Choć mam ogromne wątpliwości, czy w tym wypadku termin „literatura kobieca” jest adekwatny. „Winda” plasuje się raczej na wyższej i skromnie obsadzonej półce, ...

Lektury uzupełniające #11. Między literaturą a kiczem, czyli jesienne rozterki recenzenta.

Książka: cykl Genialna przyjaciółka, zwany też cyklem neapolitańskim; Autor: Elena Ferrante; Powód czytania: moda Cykl neapolitański Eleny Ferrante to jedna z wielkich książkowych mód ostatnich lat. Jego pierwszy tom, Genialna przyjaciółka, ukazał się we Włoszech w 2011 (w Polsce w 2014, wydawnictwo Sonia Draga), już w 2012 przetłumaczony na angielski, ...

Teoria czystej przewrotności, czyli Witkacy i jego przekorna działalność teoretyczna

Ach, Witkacy, Witkacy… Przewrotny był z niego człowiek. Najpierw stworzył teorię Czystej Formy, a potem jej wersję satyryczną – piurblagizm – w której zarazem wykpił i potwierdził tę poprzednią. Któż inny byłby zdolny do osiągnięcia tych dwóch efektów za pomocą jednego tylko twórczego aktu? Stanisław Ignacy Witkiewicz – artysta i ...

Sześć wzorowych rzeczy / Czy androidy marzą o elektrycznych owcach?

I. Być człowiekiem. Niesłychaną rzecz robi Philip Dick w swoim Czy androidy marzą o elektrycznych owcach, i to już w pierwszych zdaniach: jest tam scena, w której bohater, przebudziwszy się, za sprawą specjalnego ustrojstwa programuje swój nastrój na nadchodzące godziny. Produktywność, dobre nastawienie i tak dalej. Obok, po drugiej stronie ...

Komiksowe nostalgie / Kajko i Kokosz / Obłęd Hegemona – Łamignat Straszliwy

Cykl o komiksach z uznanej, swojskiej i powszechnie uwielbianej serii Kajko i Kokosz, rozpocząć pragnę nietypowo, bo od samiuśkiego jej końca! Dwa albumy tutaj zaprezentowane, ukazały się bowiem zupełnie niedawno. Pierwszy z nich w 2016 roku, a drugi ledwie kilkanaście dni temu. Nie są one rzecz jasna autorstwa Mistrza Christy, ...

Nauko! Coś ty nam zrobiła! / Wojna światów

Będzie się tutaj odbywało utyskiwanie na krzywdę, jakiej od niepohamowanie rozwijającego się stanu naszej wiedzy doznajemy. Nie może ono rzecz jasna dotyczyć wszystkich objętych tym rozwojem dziedzin. Można wręcz pokusić się o stwierdzenie, że w ogólnym rachunku nasza symbioza z nauką wychodzi nam zdecydowanie na dobre. Zażegnanie widma towarzyszących nam ...

Walka-życie-kalka, czyli Karl Ove Knausgard i jego z życiem zmagania

O życiowej batalii, toczącej się od świtu do zmierzchu (i od zmierzchu do świtu) każdego śmiertelnika, najpiękniej pisał Mikołaj Sęp-Szarzyński, któremu barokowe rozdarcie pomiędzy pokusami a prawością rozdwoiło perspektywę oglądu niejednego życiowego zjawiska: Pokój - szczęśliwość, ale bojowanie  Byt nasz podniebny. Wygłaszał retoryczne pytania… Cóż będę czynił w tak straszliwym ...

Współbrzmienie / Michał Heller / Sens życia i sens wszechświata

Zagadnienia sensu życia nie da się oddzielić od zagadnienia sensu wszechświata. Człowiek jest produktem kosmicznej ewolucji i jego sensowność nierozdzielnie splata się z sensownością kosmosu. W tych słowach, otwierając czwartą część Sensu życia i sensu wszechświata, ksiądz Michał Heller przechodzi do meritum swojej książki. Do punktu, w którym, w końcu ...

Anatole France / Bogowie łakną krwi

Czy w erze panującej w literaturze mody na fabularyzowaną (i często mocno zmyśloną) historię Polski ma w ogóle sens zachęcanie do zapoznania się z fabularyzowanym epizodem z historii Francji? Otóż jak najbardziej ma. Sceptyków można zwabić (zmurszałym wprawdzie, bo nieledwie stuletnim) Noblem dla autora, zapewnieniem, że ten akurat epizod miał ...

O duszy, humanizmie, leczeniu / Kore / Andrzej Szczeklik

Podczas wymieniania książek będących dla mnie tak zwanymi kamieniami milowymi, bez większego zastanawiania, niemal natychmiast przywołuję Nieśmiertelność Andrzeja Szczeklika. Spotkanie ze słynnym lekarzem kazało mi przed kilku laty na nowo zdefiniować swój humanizm (tak by nie zwalniał ze znajomości dziedzin ścisłych, a raczej do niej zobowiązywał). Bo ten piękny humanizm ...

Wielka Trójca Janusza Zajdla / Paradyzja

Paradyzja, wydana po raz pierwszy w 1984 roku, jest powieścią krótką, acz niezwykle treściwą i pełną socjologiczno-fantastycznej materii. Jest absolutnie cudowna i - po raz kolejny - mistrzowsko alegoryczna. Ale to również, u tego Autora, odnaleźć możemy w standardzie. Ziemski wysłannik, pisarz - Rinah Devi, po sześcioletniej, anabiotycznej podróży na ...

O pasażu międzyświatowym / Balzac / Ojciec Goriot

Ojciec Goriot to rzecz o dwu zagadnieniach: to galeria postaci i galeria rozczarowań (rozczarowań owych postaci, nie czytelniczych!). Wielki i piękny Paryż pierwszej połowy XIX wieku mieści w sobie dwa, zupełnie obce i wrogie sobie światy. Jest miejscem rosnących kontrastów społecznych. Żyć w Paryżu znaczyć może równie dobrze: wieść żywot ...

Pierwszorzędny utracjusz / Barry Lyndon

Zapowiedź polskiej premiery „Barry’ego Lyndona” (po 173 latach od ukazania się oryginału!) spotkała się z moją ekscytacją. Po pierwsze, lubię literaturę dziewiętnastowieczną. Po drugie, lubię powieści łotrzykowskie. A po trzecie, bardzo cenię sobie ekranizację autorstwa Kubricka (choć oglądając ją przed laty, nie miałem świadomości, ze powstała na podstawie powieści Thackeraya). ...

s. Małgorzata Chmielewska / Świata zakaźnym dobrem – bezustanne cerowanie

Cerowanie świata oraz Dobro jako choroba zakaźna autorstwa siostry Małgorzaty Chmielewskiej, to zapiski codziennych wydarzeń oraz przemyśleń, przeplatanych od czasu do czasu krótkimi historiami z żywotów świętych. To papierowa wersja internetowego bloga Siostry z lat 2009-2011 (Cerowanie...) oraz 2012-2014 (Dobro jako...). To także krótkie sprawozdania z Jej licznych wyjazdów na seminaria, konferencje, kongresy, zebrania ...

Stephen King: „To”, „To” i „To”.

Minęło 27 lat od ostatniej wersji filmowej "To" (nie bez powodu, gdyż "To" atakuje co 27 lat). Kiedy więc usłyszałam, że ktoś wymyślił sobie odświeżenie jednego z moich najukochańszych filmów dzieciństwa, młodości i dorosłości również (bo "To" widziałam już dobrych kilkanaście razy, jak nie więcej), na podstawie jednej z moich ...

Archeologia SF / Rafał Kosik / Różaniec

cały zachód w rogach jelenia spiralny sen węża wertykalne czuwanie płastugi to wszystko jest zapisane w atlasie naszego ciała i w skale czaszki odciśnięte jak portrety przodków więc powtarzamy litery zapomnianej mowy Tak pisał Zbigniew Herbert w swoich Wstydliwych snach. Świat idzie do przodu, taka jest, zdaje się, jego właściwość. ...

Pies nad psami / Olaf Stapledon – Syriusz

Dzieje fantastyki naukowej sięgają XIX wieku, ale jej prawdziwy rozkwit (i przekwit) przypadł na wiek dwudziesty. Zanim popularne w USA wydawnictwa pulpowe zyskały największą popularność i na wieki wieków przykleiły science fiction łatkę niewybrednej rozrywki, szlaki gatunkowi przecierali twórcy poważni, oferujący utwory przystępne w formie, a głębokie w treści, wiążącej ...

Ludzie jak zwierzęta / Szczepan Twardoch – „Drach”

Tokarczuk i Twardoch to para miłościwie panująca obecnie w rodzimej literaturze pięknej. Królowa udzieliła mi już audiencji, teraz przyszedł czas na spotkanie z królem i jego tajemniczo zatytułowanym dziełem. W warstwie fabularnej, opisywanej już wielokrotnie w miejscach szacowniejszych niż to, jest „Drach” skromną sagą, obrazującą losy kilku rodzin głównie na ...

Kijem po mrowisku / Andrzej Sapkowski i jego sezonowa burza

W listopadzie 2013 roku, wielbiony i kochany przez czytelnicze masy Wiedźmin, zaskakująco był do nas książkowo powrócił. I odbyło się to bez żadnych hucznych czy buńczucznych zapowiedzi ze strony wydawnictwa, czy samego Autora. Sezon burz zwyczajnie, choć sensacyjnie, pojawił się na kilkadziesiąt godzin przed swą premierą, w zapowiedziach różnorakich księgarń internetowych. Dla ...

Na granicy światów / Księga Dżungli / Rudyard Kipling

Zderzanie różnych rzeczywistości to wydarzenie często gwałtowne i intensywne, zawsze jednak ciekawe i warte uwagi. U Kiplinga, w jego legendarnej Księdze Dżungli zderzają się nie dwa, a aż trzy światy. Ludzie biali i mieszkańcy kolonii spotykają się ze zwierzętami, którym brytyjski noblista nadaje ludzkie cechy. Tarcia, iskrzenia, ale i podobieństwa ...

Ikar upada / Człowiek, który spadł na ziemię / Walter Tevis

Daleko, nad horyzontem, do spoczynku w morzu sposobi się słońce. Statki płyną w swoje strony, nie interesując się niczym, poza wiatrem napinającym żagle i jakimś odległym, tylko im znanym celem. Z wody wystają góry, wyspy, ruiny jakiegoś dawno zapomnianego świata. Na pierwszym planie pług gładko rozoruje ziemię i ani ciągnący ...

Ikar upada / Człowiek, który spadł na ziemię / Walter Tevis

Daleko, nad horyzontem, do spoczynku w morzu sposobi się słońce. Statki płyną w swoje strony, nie interesując się niczym, poza wiatrem napinającym żagle i jakimś odległym, tylko im znanym celem. Z wody wystają góry, wyspy, ruiny jakiegoś dawno zapomnianego świata. Na pierwszym planie pług gładko rozoruje ziemię i ani ciągnący ...

Liryczny handel / Bogusław Kierc, Cło

Chwytam za tomik Cło Bogusława Kierca i rozwiązuję wór skojarzeń! Cło, a zatem granica i dwa różne stany. Pierwsze skojarzenie, przy którym zostanę, żeby nie dzielić bytów ponad konieczność. Cło na granicy jest świadectwem pewnego ruchu, wymiany, obiegu, który widocznie zachodzi między dwoma, rozdzielonymi dziedzinami. I właśnie współistnienie sprzecznych zagadnień, ...

Dwie uprawy / Robinson Crusoe, Daniel Defoe

Robinson jest sam. Dzień w dzień krąży między plażą, lasem, swoimi zabudowaniami i obowiązkami, znaczy śladami piasek, w trawie wydeptuje ścieżki. Te świadectwa jego przeszłej obecności, są mu przez czas jakiś jedynymi towarzyszami. Trochę jak picie do lustra. Albo jak te poranki w zimie, gdy wstaję stanowczo za wcześnie i ...

Planeta LEMa / Felietony ponadczasowe

Moda na Lema nie przemija. Jest w tym jakiś przekorny promyczek światła, że dookoła ziszcza się to, co Lem wieszczył, przed czym przestrzegał, a jednocześnie jego wymagającą przecież twórczość ciągle się wydaje, sprzedaje, czyta. Mało tego, ostatnie lata obrodziły nam rozmaitymi Lemorabiliami, a to w postaci korespondencji Mistrza z innymi ...

Przełom, czy chińszczyzna? / Cixin Liu, Problem trzech ciał

Mały Cixin Liu, wraz z kolegami śledzi z wolna przesuwający się na ciemniejącym niebie jasny punkt. To pierwszy Chiński satelita umieszczony na orbicie. Wygłodniałe dzieci, ofiary zbrodniczego systemu, wysoko zadzierają głowy. „Martwiłem się nawet, że może się zderzyć z jedną z nich (gwiazd), gdy przelatywał przez ich gęste skupisko”, wspomina ...

Kijem po mrowisku / Mistrz i Małgorzata Michaiła Afanasjewicza

Przesławna powieść Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa, dla wielu czytelników może być, a nawet jest - książką życia! Arcydziełem, magią, kopalnią cytatów i mądrości, o wielu krętych poziomach interpretacji. Nie zaprzeczam, nie neguję - a nawet normalnie rozumiem to w pełni. Dla mnie jednak ta historia taką się nie okazała! Czytana znów, ...

Wojciech Orliński / Lem. Życie nie z tej ziemi

Po raz kolejny dane jest mi stwierdzić, iż czytanie Lema, jak i czytanie o Lemie samym, to czynności tak samo mi przyjemne. Nad wyraz mi przyjemne, dodajmy! Wojciech Orliński, autor znany dobrze lemofilom z książki Co to są sepulki? Wszystko o Lemie, postanowił napisać pierwszą w kraju biografię naszego rodzimego Mistrza ...