Type and press Enter.

Się porobiło z nami / Tak se myślę #4

Się porobiło z nami. Bo skoro porobiło się z poezją, a ta jest przecież pewnego rodzaju barometrem (Miłosza przypominam i jego Świadectwo poezji) to i z nami się musiało, prawda? Królowa myśli błyskotliwej, niejaka Wisława Sz., tak napisała w tomiku Tutaj: „Żyjemy dłużej / ale mniej dokładnie / i krótszymi ...

Się porobiło z poezją / Tak se myślę #3

Myślę se, że się porobiło. Postać poety-pieśniarza głęboko zakorzeniona jest w naszej kulturze, popatrzmy jak idzie. Homer, którego twarzy nigdy nie ujrzymy, choć to on miał być ślepy; wielcy poeci starożytności, gnący martwe języki w wiecznotrwałe marmurowe bryły, rzeźbiący sobie trwalsze od spiżowych posągi; bezimienni bardowie niosący swoje pieśni w ...

Litterae vulgaris / Portret Młodej Wenecjanki / Jerzy Pilch

Wchodzimy z P. do empiku (dziękuję za zgodę na wykorzystanie wspomnienia w charakterze dekoracji (pięknej, swoją drogą), jak tu bez kobiety napisać tekst o książce o kobietach), brzuchy mamy pełne niezdrowego żarcia (polskich kurczaków w panierce zza oceanu), idziemy w nowości, wyciągam nowego Pilcha – pokazuję jej – bardzo ładnie ...

Ciosy niespodziewane / Wiersze ludowe / Wojciech Bonowicz

Ciężko się w tomiku Bonowicza połapać. Wszystko to z powodu narracyjnej burzy, nawałnicy i gradu, któremi poeta czytelnika zasypuje, rzec można atakuje. Otwieram tomik na stronie siódmej, trzeci wiersz, Sensation. Scena wjechania samochodu w tłum na przystanku autobusowym, relacja jednego z potrąconych, w pierwszych wersach oczywista, staje się nagle zlepkiem ...

Dziewięć zdań o czytaniu / Cieśla Okrętowy #1

Czytam książkę, którą przeczytałem bardzo, bardzo niedawno temu. Jest mi jeszcze lepiej. Ukazują się nowe ścieżki, ziemne i podziemne strumyczki oraz ich dopływy, a niektóre głazy są – o dziwo! – furtkami do grot. A wyglądały na takie nie do ruszenia, nie do wiary. Książkę czytałem powoli i teraz odkrywam, ...

O spojrzeniach / Lekkie czasy ciężkich chorób / Przemysław Witkowski

„Teksty z tego arkusza to kamienie nerkowe, zlepki snów, zdjęcia dzieci, które przeżyły okres niemowlęcy”. Słowa te sugerują, że wiersze tu zebrane, to wyłowione z przeszłości autora treści, jego wspomnienia, jakieś zranienia („choroby” jak byk stoją i witają mnie już w tytule), rzecz bardzo osobista i intymna, być może z ...

Pełny przekrój / Utwory poetyckie / James Joyce

Pierwsze zetknięcie z Joycem - cóż więcej napisać? (Tutaj następuje łyk cytrynówki). Pisząc dobre słowa o tych około stu pięćdziesięciu stronach, będę je składał z myślą nie tylko o samym JJ, ale i Macieju Słomczyńskim, który teksty przetłumaczył i dokonał ich wyboru. Dzięki niemu dostajemy wybór niesłychanie wręcz szeroki, obrazujący ...

W rytmie serca / serenady, jazgoty i pląsy

Celebrujemy na Statku dzień zakochanych, albowiem bliskie są nam wszelakie oznaki szaleństwa i postradania zmysłów i wszystkie działania w tę stronę zmierzające rękoma i nogami wspieramy! Pierwsza ze składanek już się pojawiła, pora na dokładkę - utwory niesłychanie skoczne, pełne energii, miejscami wręcz euforii, z pewnością usposobią Was właściwie do ...

O duchu w skorupie / Terminus / Opowieści o pilocie Pirxie / Lem

Pomówmy o robotach. Jest rok 1920, czeski pisarz Karel Čapek ukuwa termin robot dając, mającemu niebawem na nowo eksplodować gatunkowi fikcji naukowej, jedno z bardziej złożonych i popularnych zagadnień. Isaac Asimov stworzy później prawa robotyki i zapoczątkuje niemałą dyskusję w dziedzinach literatury, filozofii i nauki. Philip Dick będzie wizją androida ...

czytaj mniej #1 / tak se myślę #1

Jesteśmy pokoleniem uciekinierów. Trawimy nasze życia sposobiąc się do wielkiego zrywu, do wielkiej ucieczki, zdarzeń, które nie nastąpią nigdy. Obserwujemy, coraz więcej rozumiemy z całego tego tańca, dzień po dniu szlifujemy swoje plany, te mniejsze i te większe. Kładziemy się do łóżek i noc po nocy, giętką łyżką snu ryjemy ...

Pożegnanie / Kołysanka jodłowa / Jerzy Liebert

Jerzy Liebert, młody poeta. Choruje na gruźlicę, mając dwadzieścia siedem lat umiera, jest rok 1931. Rok później ukazuje się jego trzeci tomik, pośmiertna "Kołysanka jodłowa", mocny, zaskakująco jasny zapis odchodzenia. Składa się tomik z trzech cykli (Kołysanki jodłowej pierwszej, drugiej i trzeciej), przewrotnie ułożonych w wyraźnie odwróconej chronologii. Pierwszy cykl, ...

Wszechpowieść / Wieczny Grunwald / Szczepan Twardoch

Najnowsza powieść Szczepana Twardocha (Król) poruszająca wielokrotnie tematykę bokserską, jasno nakazuje aby iść za ciosem. Jako, że pisarstwo Twardochowe jest rzeczą całkiem dobrą i przyjemną, nie jest to nakaz przykry i za ciosem poszedłem niemalże natychmiast, sięgając po wcześniejszą powieść autora – wydany w 2010 roku Wieczny Grunwald. Zaczyna się ...

Twardoch idzie za ciosem / KRÓL / Szczepan Twardoch

Wśród białego krajobrazu, unurzana w śniegu po pas zawzięcie brnie przed siebie czarna figura. Dalekie ujęcie, nie sposób rozpoznać – kto to? Po chwili jednak kamera zbliża się i przez moment podąża za mężczyzną. Widać przewieszony przez plecy karabin, widać buchające kłęby pary, widać nóż zawieszony u pasa i plamy ...
Gry

O grach i pięknie / Bastion

Cześć. Opowiem Wam o Bastionie. Kiedy widziałem tę grę po raz pierwszy w jakimś internetowym materiale, kolorowa, stylizowana na film animowany grafika, pociesznie wyglądające postaci – wszystko to sprawiło wrażenie dość prostego produktu kierowanego raczej dla młodszego odbiorcy. Czy taka gra, czy gra w ogóle może być nośnikiem jakichś większych, ...

Tropem bucika dookoła świata / Kopciuszek / Grimm #10

Jest z popularnymi baśniami spory problem – leżą pod tyloma warstwami kolejnych wersji, kolejnych opowieści, że ciężko doprawdy pod tą górą pościeli wyczuć jeszcze ziarnko grochu. Kopciuszek został zekranizowany kilkanaście razy, w postaci seriali i filmów pełnometrażowych, drukowano go już też w niezliczonych wydaniach i wariantach... A jaki był ten ...

O rodzeństwie z innej strony / Jednooczka, Dwuoczka, Trzyoczka / Grimm #9

Tuż po lekturze Jasia i Małgosi nie odchodzimy daleko od tematu rodzeństwa, Jednooczka, Dwuoczka, Trzyoczka także kręcą się wkoło spraw rodzinnych, tym razem nie malując obrazu sielankowego i zgodnego współbycia. W tej rodzinie najlepiej wychodzi się na zdjęciu (rycinie?). Pewna matka miała trzy córki. Dwie z nich inaczej niż wszyscy ...

O zaletach posiadania rodzeństwa / Jaś i Małgosia / Grimm #8

Kolejna wielka baśń w repertuarze braci Grimm. Tym razem wielka nie tylko sławą (jak Czerwony Kapturek, bądź co bądź rozczarowujący zwięzłością) ale i poziomem baśniowości! Jest tu wszystko, czego moglibyśmy się po baśni spodziewać – jest zła macocha, są zagubione dzieci, jest wielki czarny las i wiedźma w jego środku... ...

Andersen? Poe? Nie! Bracia Grimm! / Dziewczynka i Lalka / Grimm #7

Pierwszy z grimmowych tekstów (z którym się tutaj spotykam) nie będący baśnią. Czytając, skojarzeniami biegłem w stronę dwu nazwisk: Andersen i Poe. Bierzemy go pod lupę! Dlaczego Andersen? Duńczyk bardzo często porzucał formę baśni, czy też nawet bajki i pisał krótkie utwory moralizatorskie, anegdoty, w których bohaterowie nie tyle przeżywali ...

Butelkowa mądrość / Duch we flaszce / Grimm #6

Jak mówi stara mądrość ludowa – każda flaszka jest swego rodzaju zaskoczeniem. Zazwyczaj tym zaskoczeniem okazuje się być dopiero jej dno (i fakt, że ma ona dno), jak opowiadał o tym kiedyś Piotr Bałtroczyk. Bohater baśni braci Grimm, dosyć nietypowo natknął się na niezwykłą niespodziankę już w chwilę po odkorkowaniu... ...

Cuda dziwy nieztejziemskie / Max Jacob

Max Jacob. O Jacobie (czytane z francuska, przez Ż, żadne Dżejkoby w grę nie wchodzą) trochę Wam opowiem. Na małą żółtą książeczkę trafiam przypadkiem w bibliotece, poszukując rzeczy zupełnie innych, Marcin powiedział mi: poczytałbyś jakichś nie-naszych (w sensie zagranicznych) poetów. Więc ruszyłem na poszukiwania, skupiając się na autorach zza oceanu, ...

Od pewnego czasu kibicuję Wilkowi / Czerwony Kapturek / Grimm #5

Bracia Grimm kontynuują niechlubną tradycję wysyłania dzieci samopas do lasu. Niech ktoś zatrzyma tych zwyrodnialców! W poprzedniej baśni („Chata w lesie”) w las poszły aż trzy siostry i dopiero trzeciej udało się wyjść z wszystkich tarapatów z tarczą; do trzech razy sztuka. Problem z Kapturkiem jest taki, że dziewczynka nie ...

Do trzech razy dobro / Chata w lesie / Grimm #4

W sercu lasu żył sobie drwal. Drwal miał żonę z którą to żoną wychowywał trzy córki. Jak to drwal – pracował w lesie całymi dniami i powracać na posiłki zwyczajnie nie miał czasu, toteż prosił żonę, aby ta wysyłała do niego dzieci z posiłkiem. Rozumem nie grzeszył, zatem wpadł na ...

O trosce i niepohamowaniu / Braciszek i siostrzyczka / Grimm #3

Braciszek i siostrzyczka to baśń przedzielona na dwoje. W pierwszej części główne role gra tytułowe rodzeństwo, już na początku znikające z domu. Po ucieczce przed złą macochą i czarownicą zarazem, dziewczynka i chłopiec trafiają do lasu, gdzie czeka na nich szereg przygód wskutek których braciszek zostaje zamieniony w jelonka (zamieszana ...

Kot butów nie ma, ale też jest fajnie / Biedny młynarczyk i kotek / Grimm #2

Miał stary młynarz trzech uczniów. Dwóch starszych i jednego młodszego, niezbyt mądrego, swoją drogą – Bartka. Jako, że był już w wieku podeszłym, postanowił zatroszczyć się o dobrą przyszłość dla siebie samego i swojego młyna. Gdzie kucharek sześć tam nie ma co jeść i nie ma mąki gdzie młynarzy trzech, ...

Nie wszystko złoto, co się świeci i nie wszystko niedźwiedź, co zjada dzieci / Białośnieżka i Różanka / Grimm #1

Krótka baśń braci Grimm, z racji nazwy umieszczona na początku alfabetycznej listy, za którą właśnie się zabieram, mimo skromnej objętości zawiera wszystko, co dobra baśń posiadać powinna. Jest zatem świetnym wstępem do grimmowej magii, zdaje się. Po pierwsze bohaterowie. Jest dobra matka i jej dwie córki. Moglibyśmy spodziewać się jakichś ...

Spokojnie, to tylko proza. Poetycka.

Prestiżowy laur literacki przyznano zbiorowi próz poetyckich. Proza poetycka? Nie powieść. Nie tomik poezji. Nie biografia. Nawet nie zbiór esejów. Koniec (naszego) świata! Ledwie zasiadłem do karmienia kamienia, a przyjaciele podsunęli mi kilka tekstów tych, którzy podobno już nakarmili. Lub, zniesmaczeni, karmienie przerwali. Konsternacja. Ani to proza. Ani poezja. Jak ...

Krwią kamień. Kilka słów o tegorocznej laureatce Nagrody Nike

Na Bronkę Nowicką, laureatkę tegorocznej Nagrody Nike, tuż po ogłoszeniu werdyktu spadło więcej głosów krytycznych niż pochwał. Jedna z najważniejszych polskich krytyczek literackich Justyna Sobolewska na swoim blogu opublikowała wpis, w którym przekonuje, że nagroda dla autorki Nakarmić kamień to „jeden z gorszych werdyktów od lat”. W tym głosie – mającym ...

Pomówmy o magii kina / Fantastyczne zwierzęta i gdzie je znaleźć / David Yates

Rok 1896. Styczeń. Zaciekawiona rzekomo fantastycznym pokazem, dziwami nie z tej ziemi publiczność gromadzi się przed srebrnym ekranem, lada moment oglądać będzie Wjazd pociągu na stację w La Ciotat, jeden z pierwszych filmów braci Lumière. Widzowie są autentycznie przestraszeni, gdy do krawędzi ekranu zbliża się lokomotywa. Pokaz ten obrośnie legendą ...

Mały zapisek o jednej książce Sylwii Chutnik / Cwaniary

Jedna z wielu profesorek, w których zajęciach i wykładach miałem możliwość uczestniczyć, mawiała, że książkę powinno czytać się dwa razy. Pierwszy – dla złapania „o czym to jest” oraz aby przeczytać dla przyjemności, po prostu. Drugi raz, jeśli czytamy, jak to mawiała: „profesjonalnie”, dla porobienia notatek, wychwycenia idei, zastanowienia się ...

pod innym kątem / Oszajca / Odwrócona perspektywa

Gdy z księgarnianej półki ściągałem małą książeczkę z nazwiskiem Wacław Oszajca na froncie, zupełnie nie połączyłem nazwiska z człowiekiem, którego przecież mniej więcej, z widzenia kojarzę. Otóż Wacław Oszajca to ten jezuita, który przy okazji każdych kolejnych świąt zjawia się w którymś z telewizyjnych studiów i objaśnia zaintrygowanym redaktorom egzotyczne ...

Na wojnie ze światem / Herbert / Pan Cogito

Pan Cogito. Te dwa słowa są jak kamień. Waży się go w ręce ze zdumieniem, bo wagę ma zupełnie inną, niżbyśmy mu po kilku spojrzeniach przypisali, inną niż zapamiętaliśmy. Ręka, przygotowana na ciężar niemały, zaskoczona, lekko go podnosi. A ta, która spodziewała się masy pierzastej, napiąć musi wszystkie mięśnie, by ...

Po piąte. / Gibson / Przełęcz ocalonych

Byłem na Przełęczy Ocalonych. To znaczy w kinie byłem. Mel Gibson wyhodował sobie najbardziej okazałą i epicką brodę i wąsy w Hollywoodzie, ma więc mandat do nagrywania filmów epickich z odpowiednim ładunkiem patosu i podniosłości. Kręcenie filmów o wojnie, zwłaszcza za oceanem to jest pułapka, jakże łatwo wejść w wyidealizowaną ...