Type and press Enter.

Z METAFORĄ NA SŁOŃCE #1 / IZABELA FIETKIEWICZ-PASZEK

„Krótka piłka” to cykliczny vlog literacki prowadzony od lutego 2021 przez poetkę i animatorkę kultury Izabelę Fietkiewicz-Paszek, związaną z Miejską Biblioteką Publiczną im. Adama Asnyka w Kaliszu. Vlog nagrywany jest w filii nr 6 MBP, która mieści się w historycznym budynku dawnej łaźni przy Obozie Legionistów w Szczypiornie, legendarnym miejscu ...

JAK SIĘ TWORZY POWIEŚĆ / UNAMUNO

Jak się tworzy powieść Miguela de Unamuno, to tekst tak gęsto obrosły kolejnymi warstwami, że już samo przekopywanie się przez nie, przedzieranie w głąb w poszukiwaniu jego sedna, sensu i spotkania z autorem jest dobrym powodem do sięgnięcia po książkę. Te warstwy sięgają poza sam utwór – dotyczą nie tylko ...

CZTERY PUSTE KRAJOBRAZY / NĘDZA II – IZABELA SIEMIĄTKOWSKA / BLEJTRAM #18

1. Jest sen, wychodzę w nim przed dom, a tam czeka już na mnie to wielkie nic, na co dzień kryjące się gdzieś za rogiem. Przez chwilę nie wiem: czy to mgła w końcu po mnie przyszła, czy to chmury szorują brzuchami po ziemi, a może ktoś w nocy, gdy ...

ŻYCZENIA OD ASTERIKSA (4) JAK JUŻ MUSISZ WALCZYĆ, WALCZ ZE SOBĄ

Kiedy w jednym miejscu gromadzi się zbyt wielu ludzi o identycznych ambicjach, pewne są dwie konsekwencje: bezwzględna walka i brak zwycięzcy. Miejsca jest po prostu za mało. Doskonale świadczy o tej prawdzie znane "gdzie dwóch się bije...". Tyle że ten trzeci nie jest zwycięzcą walki dwóch. On po prostu dostaje ...

OGRODY SUCHEGO KRAJOBRAZU / IWA KRUCZKOWSKA-KRÓL / BLEJTRAM #17

Japoński ogród zen, piach ułożony w linie i okręgi, grupa ludzi siedzi na tarasie, patrzy przed siebie, kamienie spoczywają w bezruchu, słońce liże je po grzbietach. Jest cisza, jest światło, jest spokój. Świat z jakichś przyczyn lubi te rzeczy: linie, warstwy, okręgi, sfery. Jeśli przekroić go wzdłuż, szybko okaże się, ...

ŻYCZENIA OD ASTERIKSA (3) DYSTANS DO SIEBIE

Trudno żyć z tymi, którzy wszystko biorą do siebie. Każdy zna tę pokusę, ten korzeń wrastający głębiej i głębiej. W końcu własny pępek zrasta się z pępkiem świata. Ten śmieszny wklęsły guzik gdzieś w połowie drogi od stóp do głów. Asteriks i Obeliks wybierają się do Szwajcarii, aby zdobyć srebrną ...

Dvořáková / Wrony

Za Wrony Petry Dvořákovej wziąłem się z kilku powodów. Najważniejszym była okładka, der Mensch ist doch ein Augentier, poza tym nie zaniedbywałem nauki o pięknie i obcowanie z rzeczami estetycznie dodatnimi sprawia mi zwyczajnie przyjemność. A okładka i ilustracje w wykonaniu Terezy Basařovej zwyczajnie dostarczają. Po drugie sięgam ze względu ...

ŻYCZENIA OD ASTERIKSA (2) / WRÓŻBITA

Wyobraźcie sobie rozszalałą burzę. Huragan. Powódź stulecia. Potężny wstrząs gospodarczy. Rekordową bessę na giełdzie. Epidemię nieznanej choroby. Na to wszystko przychodzi ktoś cały na biało i zapewnia, że wszystko będzie dobrze, a Wasze skryte i jawne marzenia się spełnią. Mieszkańcy słynnej galijskiej osady najbardziej boją się, że niebo spadnie im ...

MAM NA IMIĘ NIE MAM / KATARZYNA MICHALCZAK

Odkładam właśnie na półkę Mam na imię nie mam, książkę Katarzyny Michalczak. I pierwszą rzeczą jaką mogę o niej powiedzieć to to, że wszystko jest tutaj połamane i pogięte: zaczynając od tytułu przez język i narrację, a na historiach bohaterów kończąc. I nie jest to wcale zarzut, myślę sobie, może ...

MICHAŁ HELLER – NIESKOŃCZENIE WIELE WSZECHŚWIATÓW

Jakoś tak ostatnio wyszło, że wpadłem dość mocno w kosmologię, na półkę odkładam już zdaje się trzecią z kolei książkę poświęconą nauce o kosmosie w największych skalach – w tym wypadku skalach nawet większych, bo ksiądz Heller w swojej zeszłorocznej książce, Nieskończenie wiele wszechświatów, jak można się domyślić zabrał się ...

JEDNA CHWILA W DZIEJACH WSZECHŚWIATA / LEMAÎTRE / HELLER

Michał Heller, Jedna chwila w dziejach wszechświata, Lemaître i jego kosmos, Copernicus Center Press, Kraków, 2020. Skończyłem właśnie lekturę kolejnej książki Michała Hellera, choć jeśli chodzi o autorstwo, sprawa wymaga drobnego doprecyzowania – Jedna chwila w dziejach wszechświata nie tylko mówi o życiu Georgesa Lemaître’a, ale też oddaje głos samemu ...

DYSKI, SMOKI I BOHATEROWIE / PRATCHETT / STRAŻ! STRAŻ!

Wracam do czytania Terrego Pratchetta. Ostatnio do czytania miałem podczas lektury Straż! Straż!, to jest w marcu 2015. A dokładniej dwunastego marca 2015 roku. Doczytywałem ją wtedy do końca w autobusie, mając przy tym niezły ubaw, jak zwykle przy książkach Terrego, których czytałem wówczas całkiem sporo. Więc doczytałem, radośnie wróciłem ...

MAŁA KSIĄŻKA – WIELKI KOSMOS / LYMAN PAGE / MAŁA KSIĘGA KOSMOLOGII

Mała Księga Kosmologii na wstępie budzi pewne obawy - jako książka chcąca całościowo przybliżyć pewne zagadnienia (jak zmyślny czytelnik wydedukuje z tytułu), musi iść na pewne skróty, założyć, że przed czytelnikiem dopiero odsłonić trzeba podstawy. Łatwo zatem pójść w banał, potraktować czytelnika jak durnia, łatwo założyć zbyt niski poziom wiedzy ...

DWA LISTY

Zbigniew Herbert do Tadeusza Chrzanowskiego Brwinów, 6 I 1952   Kochany Panie Tadeuszu! Wbrew solennym ślubom samotności (chciałem na Święta być sam w zimnym pokoju z gołą żarówką u sufitu, w pokoju z popsutym zegarem, w pokoju bez firanek i kobiety, ale za to z bezcenną bezsenną metafizyczną Rozpaczą), otóż ...

CZY ŻYJEMY W PRZYSZŁOŚCI? / POŁĄCZ KROPKI / ŁUKASZ LAMŻA

Łukasz Lamża, Połącz Kropki, Copernicus Center Press, 2021 Z popularyzacją nauki to jest jednak ciężki temat, no bo wszyscy ci biedni naukowcy muszą wyjść do wszystkich tych pokrzywdzonych w szkołach czytelników i mówić im, że cała ta fizyka, chemia i biologia to ogólnie eleganckie rzeczy są, że to dobra zabawa. ...

PROFUZJA ZDARZEŃ / WERNISAŻ DOROTY SANDECKIEJ / BLEJTRAM #16

Dzisiaj, to jest 13 października, o godzinie 18 w Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu przy ulicy Łaziennej odbędzie się organizowany razem z galerią Operis.Artis wernisaż prac Doroty Sandeckiej, sama wystawa potrwa przez równy miesiąc, czasu jest zatem sporo, jeśli ktoś będzie w pobliżu, niech odwiedza, niech ogląda. A dziś ...

O TYM JAK JAN GELLA TRZY PUŁAPKI OMINĄŁ / POEZJA STULETNIA #1

Zakończyłem właśnie lekturę Muszli i perły Jana Gelli, tomik ponad stuletni (opublikowany został w 1920), pisany przez autora cokolwiek młodego – w momencie pisania autor miał dwadzieścia osiem lat a żywot ułożył mu się ogólnie tak, że zszedł już trzy lata później. Czytałem tedy pilnie, przypatrując się, co też zdążył ...

DRUGI LEM

W czytelniczych rozmowach, zwłaszcza tych, w których głośno pobrzękuje fantastyka, prędzej czy później pada pytanie o to, czy gdzieś wśród współczesnych autorów kryje się tak zwany „Drugi Lem”, ktoś, kto dorównywałby staremu mistrzowi warsztatem, wyobraźnią, wiedzą, wszechstronnością albo pracowitością, a najlepiej wszystkimi tymi rzeczami na raz. Potem idzie analiza, że ...

NA CO KOMU MARTWE DUSZE?

Przy komputerze leży sterta książek, które obecnie czytam. Ale „leży” nie jest jedynym czasownikiem, który jej dotyczy: ona także rośnie, kurzy się, od czasu do czasu się plami, od czasu do czasu przewraca (wówczas trzeba ją odchudzić i pozwolić rosnąć dalej). Kilka dni temu przechyliła się niebezpiecznie i w przechyle ...

PRAWDA MIESZKA W GŁĘBINIE / ROZGWIAZDA / WATTS

Petera Wattsa czytałem już parę razy, każdorazowo było to doświadczenie szalenie ciekawe, głównie ze względu na niezwykłe światy jakie Kanadyjczyk kreuje. W skrócie rzec można, że stawia na pewną naukową rzetelność – jego książki, choć fantastyczne, często oprawione są bibliografią, z której autor czerpał inspirację do swoich pomysłów, czyniąc je ...

O SZALEŃCACH, PROROKACH I CICHYM RATOWANIU ŚWIATA / Chłopcy kontra Basia / Czarny Roman

Jako dzieciaki wsiadaliśmy w autobus i jechaliśmy do szkoły. Można było wsiąść w szóstkę, która jechała prostą trasą, prosto w miasto, ale można było też wsiąść w siódemkę, siódemka jechała naokoło i przed wjazdem w miasto, objeżdżała wszystkie wsie okoliczne na wschód i południe od miasta. Wsiadaliśmy w siódemkę, wiadomo. ...

RZECZ O GŁUPOCIE / BROŻEK / HELLER / STELMACH

Głupota to jest szalenie ciekawa sprawa. Ale problem z nią jest taki, że widzimy w niej zazwyczaj zjawisko zewnętrzne, dzieje się zawsze tam, nigdy zaś tutaj. Zawsze ty, on, ona, ono, wy, oni, one, ale nigdy, albo prawie nigdy ja albo my. Widowiska-pośmiewiska głupoty są tak absorbujące, bo zawsze dotyczą ...

TADEUSZ NOWAK / A JAK KRÓLEM, A JAK KATEM BĘDZIESZ

Książka Nowaka jest szalenie bliska ziemi i szalenie bliska ciału, cały czas ma się wrażenie, jakby organicznie z nich wyrastała. Lekturze zamiast zapachu papieru towarzyszy woń ziemi – raz wyschniętej na pieprz, raz mokrej od deszczu, czuć zapach lata i stawu i wiatru, czuć czysty i przeszywający zapach mrozu, czuć ...

BRUZDY, OBRAZ NATALII WEGNER / BLEJTRAM #14

Natalia Wegner, Bruzdy, technika mieszana na papierze, 36 x 46 cm, 2018 Dzieckiem ze szkoły wracać mogłem przez Wieś albo Zapłociem, to były dwie drogi przecinające moją wioskę, prostopadle do nich szła trzecia, czwarta była po drugiej stronie, biegła prosto na południe, ja mieszkałem, zresztą nadal mieszkam w ostatnim domu, ...

PRÓŻNIA GO SKONAŁA #5 / O literaturze bez końca i Panu Tadeuszu bez opisu bigosu

Zespół pod kierownictwem Bernarda Andrewsa oraz Nard Dog, "Literae Infinitum", 2021 -  Jest wiele rzeczy, do których ludzkość w całej swojej historii sięgnąć nie mogła choć bardzo się starała, pozostawało samo gdybanie, wymyślanie i odkładanie realizacji na bliżej nieokreśloną przyszłość. I oto nastała owa przyszłość, a raczej jej początek – ...

POGADAJMY Z KLASYKAMI #2 / NIEOBJĘTE SMAKI GŁODÓW / CZESŁAW MIŁOSZ

1 W legendarnych (jak zawsze) nastoletnich latach miałem kolegę, któremu zazdrościłem pojemności żołądka. Potrafił przebić mój posiłek dwu- albo trzykrotnie; i to bez żadnych konsekwencji dla swojej sylwetki i prawie bez śladu niestrawności. Był niezmiennie wysmukły, zupełnie jakby w jego organizmie ciężkie bańki tłuszczów cudownie zmieniały się w nieważkie lotki ...

O tym, jak w przeszłości podróżowano w przyszłość

H.G. Wells, Wehikuł czasu, 2021 Vesper. Niepodobna przypuścić, aby doba obecna (…) była istotnie punktem kulminacyjnym rozwoju ludzkości. Te słowa, wypowiadane przez narratora Wehikułu czasu w epilogu książki, pięknie rysują punkt wyjścia, z którego Wells startował, roztaczając swoją opowieść o podróży w przyszłość. I jest to zdanie cokolwiek ważne, daje ...

JAROSŁAW JĘDRASZCZYK / NOKTURNY

Nokturny, debiut poetycki Jarosława Jędraszczyka sprzed kilku lat (wydanie nie jest oprawione datą, w dedykacji od autora znajduję datę: wrzesień 2014), już jakiś czas temu wylądował w moich łapach, bez rozbiegu robiąc na mnie naprawdę spore wrażenie. A dobre pierwsze wrażenie to jest podobno ważna rzecz. Po pierwsze postawa twórcza ...

PRÓŻNIA GO SKONAŁA #4 / Co naprawdę zagraża Polsce?

Bożydar Poniatowski, Oblężona Twierdza, Warszawa 2021, wydane własnym sumptem. Posiadanie poglądów, takich albo innych, to w Polsce doprawdy poważna sprawa, gdyż jakikolwiek pogląd działa jak barwy wojenne – otwierasz, bracie usta i już jedna strona wie, że ma w Tobie sprzymierzeńca, druga zaś wroga. Mieć wroga – to jest rzecz ...

LOVECRAFT / KOTY ULTHARU

Po tym, jak ostatnio w ręce i przed oczy wpadł mi Zew Cthulhu, zbiór opowiadań zawierający najsłynniejsze teksty jakie wyszły spod pióra Lovecrafta, do lektury Kotów Ultharu zabierałem się z radością i pewnością, że będzie to czytanie przynajmniej dobre. No i proszę sobie wyobrazić, nastąpiła jedna z tych najmilszych niespodzianek, ...