Type and press Enter.

Samotność jako nauka chodzenia / OFFLINE #1

Jest rok 2000. Z powodu okrągłej daty odżywa mit końca świata, ale wydaje się remisować z mitem nowego świata. W Polsce komputery osobiste wciąż są dobrami względnie ekskluzywnymi. Telefony komórkowe zmniejszają rozmiary, a liczba danych i minut w pakiecie sukcesywnie wzrasta. Internet jeszcze lśni zaczarowaną nowością. Jest nieskończonym polem nieporadnej, ...

OSTATNIA PODRÓŻ, OBRAZ JACKA JĘDRALA / BLEJTRAM #4

Czy straciliście już wszystko? Bo wiecie, my tutaj usilnie nad tym pracujemy i choć bardzo się staramy, coś wciąż zostaje. Coś zostaje, choć bierzemy wiadra i wylewamy wszystko za burtę, wyrzucamy wszystko za okna, zamykamy drzwi na klucz, gasimy światła i nikogo nie wpuszczamy. Gdy łomocą wstrzymujemy oddech, telefony mamy ...

WNĘTRZE: Z PIANINEM I KOBIETĄ W CZERNI – OBRAZ VILHELMA HAMMERSHØI’A / BLEJTRAM #5

Z okazji sklejania grafik z cytatami z Rilkego, znów nieco szerzej pojawił się w mojej świadomości Vilhelm Hammershøi; jest tam co prawda na stałe, ale nie zawsze dostaje tyle uwagi i myśli, ile dostawać powinien. Zawsze widziałem w nim malarza wielkiej pustki i wielkiej ciszy – puste pomieszczenia, postaci stojące ...

POD SKRZYDŁAMI NIKE #8.1 / PANDORA – HENRY JAMES

Po Henry’ego Jamesa sięgnąłem przy okazji Autografów Jaffreya Asperna, o całkiem udanej lekturze rozpisywałem się już jakiś czas temu. Tymczasem znalazł się pretekst do powrotu: w tytule małej, zawierającej Autografy książeczki, można znaleźć dopisek „…i inne opowiadania” i za sprawą tego dopisku, a także Pandory, pierwszego z rzeczonych innych opowiadań, ...

Dwa listy do tych, co tęsknią do krain dziecinnych

1 Czy pamiętacie ten ogród... Czerwień... Słońce... * Gilbert Keith Chesterton stworzył dorosłego bohatera, który dzięki swoim dziecinnym przymiotom poskramia zagadki kryminalne. Detektyw-samouk-poeta-samouk wiąże garnek z hełmem jak igłę z lancetem. Rozwiązując na oczach zdumionych towarzyszy węzły kolejnych zagadek, sięga jednak po stare narzędzia śledcze dorosłych: logikę, retorykę, rachunek prawdopodobieństwa, ...

POWRÓT, OBRAZ JACKA JĘDRALA / BLEJTRAM #3

Miałem wczoraj w rękach Powrót, obraz Jacka Jędrala. Obraz porywa jeszcze przed dokładnym przyjrzeniem się, robi wrażenie zanim wzrok zdąży się skupić, wydobyć na wierzch pojedyncze elementy – chodzi może o ten splot kolorów, o to, jak niebo i ziemia wdzierają się w siebie nawzajem z jakimś chaotycznym, pełnym pasji ...

POD SKRZYDŁAMI NIKE #8 / AUTOGRAFY JEFFREYA ASPERNA – HENRY JAMES

Literatura potrafi nieznośnie palić, porywać i fascynować. I w tym najmocniejszym oddziaływaniu nie chodzi bynajmniej o nieprzespane z powodu kolejnych rozdziałów noce, o emocje, jakie podczas lektury przeżywamy, ani nawet o te brednie o znajdowaniu w książkach swojego odbicia. W literaturze chodzi o spotkanie: o to, że ktoś kiedyś siedział ...

STRONY WYŁOWIONE #3 / NOWSZY TESTAMENT

Będąc dzieckiem, w swoją dziewiątą wiosnę, zapędziłam się między drzewa. Coraz głębiej w szelest, coraz dalej w zieleń, coraz mocniej w igły i liście, aż do momentu, w którym odwróciłam się i odkryłam, że za plecami nie mam już świata. Wzruszyłam ramionami i postanowiłam zostać, wyboru zresztą wielkiego nie było. ...

PRAWIEK I INNE CZASY / OLGA TOKARCZUK

Prawiek i inne czasy Olgi Tokarczuk wyposażony jest we wszystkie rzeczy potrzebne do wzbudzenia zachwytu. Pierwsze strony, opis samego Prawieku, to rzecz na tyle porywająca, że czytałem je kilkakrotnie, sfotografowałem nawet i wysłałem Marcinowi, podpisując „pacz”. Te pierwsze strony przekonują czytelnika, że Prawiek, choć w streszczeniu na okładce nazwany „wsią ...

DZIENNIK WIDMOWY #1

Wiadomości, jakimi wymieniamy się z Bocianem dzielą się na cztery kategorie. Pierwsza to rozmowy o życiu. Druga to rozprawy o muzyce, począwszy od industrialu z lat osiemdziesiątych, przez muzykę filmową, aż po pop dla zepsutych nastolatek (zgodnie twierdzimy, że najlepszy jest rzecz jasna ten ostatni). Trzeci rodzaj wiadomości, to zdjęcia ...

ZEW CTHULHU / LOVECRAFT

Jest taki rodzaj bezkształtnej, nieokreślonej grozy, którą wszyscy, jako coś pierwotnego odczuwamy, niepokój w ciemności, doszukiwanie się kształtów na ciemnym horyzoncie, jakieś nienazwane niepokoje. I chyba właśnie w tych miejscach tkwi powód, dla którego twórczość Lovecrafta jest do dziś rzeczą unikatową i wyjątkową. A utrzymanie wysokiej pozycji w panteonie grozy ...

NOWOŚCI, KTÓRYCH NIE MUSICIE CZYTAĆ, BO MY (PONIEKĄD) ZROBILIŚMY TO ZA WAS #5

J.K. Rowling „Harry Potter i Kamień filozoficzny”, recenzuje Marcin. Ta książka może stać się światowym fenomenem. Przygody młodych czarodziei opisane przez nieznaną szerzej nauczycielkę języka angielskiego zabierają nas w magiczny świat przepełniony czarami. Pozycja obowiązkowa dla każdego czwartoklasisty. Moja ocena: 7/10. Stefanie Stahl „Jak myśleć o sobie dobrze? O sztuce ...

UPIÓR OPERY / GASTON LEROUX

Gdy sięga się po Upiora Opery, ma się to dziwne wrażenie, które zjawia się zawsze, ilekroć spotyka się tytuły podobnego formatu. Książka Gastona Lerouxa wpłynęła na wyobraźnię swojej epoki, powtarzana w kilkudziesięciu adaptacjach filmowych i telewizyjnych, w niezliczonych spektaklach i odniesieniach literackich, odbijała się echem przez cały wiek dwudziesty, wciąż ...

NOWOŚCI, KTÓRYCH NIE MUSICIE CZYTAĆ, BO MY (PONIEKĄD) ZROBILIŚMY TO ZA WAS #4

Rafał Ziemkiewicz, „Cham niezbuntowany”, recenzuje Utracjusz. Bardzo się ucieszyłem, że Rafał Ziemkiewicz postanowił w końcu napisać autobiografię, dokumentującą jego wieloletnią walkę o szacunek dla kobiet w przestrzeni publicznej. Niestety, tytuł okazał się mylący. Wydawca zapewnia w blurbie, że z argumentacją autora trudno polemizować, ale nie wyjaśnia, komu. Remigiusz Mróz, „Lot ...

WYSPA DOKTORA MOREAU / H.G. WELLS

Historia fikcji naukowej ma piękne rozdziały, a im dalej sięgniemy, tym ciekawsze rzeczy znajdziemy. Zmieniająca się z czasem wizja świata, konsekwencja odkryć i myśli, zachowuje się w twórczości fantastycznonaukowej jak owady w bursztynie. Jak pięknie naiwne są te wizje młodego Dicka, w których na Wenus leci się przez kilka godzin. ...

APOKRYFY RUSKIE / ALEKSY RIEMIZOW – OPOWIEŚCI APOKRYFICZNE

Jest taka scena w Tumulcie i widmach, konkretniej w eseju Cedr, do której zawsze wracam, ilekroć czytam Riemizowa, Czapski odwiedza tam małe, paryskie mieszkanko, gdzie żyje stary rosyjski pisarz. Staruszek ślepnie, a może nawet już oślepł, ale mimo to tworzy, tworzy, tworzy, codziennie od rana dyktuje kolejne opowieści, jakby bał ...

WIERSZE PODEBRANE #17 / WIERSZ ELEKTRYMBAŁTA / LEM

Elektrymbałt, ***   Chrzęskrzyboczek pacionkociewiczarokrzysztofoniczny Apentuła niewdziosek, te będy gruwaśne W koć turmiela weprząchnie, kostrą bajtę spoczy, Oproszędły znimęci, wyświrle uwzroczy A krośliwe porsacze dogremnie wyczkaśnie! Trzy, samołóż wywiorstne, gręzacz tęci wzdyżmy, Apelajda sękliwa borowajkę kuci, Greni małopoleśny te przezławskie tryżmy, Aż bamba się odmurczy i goła powróci. Żądny młęciny ...

DWIE PIOSENKI OD CHŁOPCÓW I BASI / PIEROŃSKIE PIOSENKI #1

W słuchaniu muzyki piękne są małe momenty, w których doznajesz nagłego olśnienia, zachwytu nad tym, czego słuchasz. Nagle trafia Cię piorun i znajdujesz jakieś niespodziewane i fascynujące piękno w tym, co słyszysz. Czasem znasz taką piosenkę dobrze i nawet ją lubisz i dopiero po roku Cię trafia, gdy się nie ...

WIERSZE PODEBRANE #16 / WIERSZ OSIPA MANDELSZTAMA

Osip Mandelsztam, *** Przekład Stanisława Barańczaka   Żyjemy tu, nie czując pod stopami ziemi, Nie słychać i na dziesięć kroków, co szepczemy, A w półsłówkach, półrozmówkach naszych Cień górala kremlowskiego straszy. Palce, tłuste jak czerwie, w grubą pięść układa, Słowo mu z ust pudowym ciężarem upada. Śmieją się karalusze wąsiska ...

POD SKRZYDŁAMI NIKE #7 / TRANZYT ANNY SEGHERS

Tranzyt Anny Seghers, to książka o człowieku osobliwie bezdomnym. Niemiec uciekający z Niemiec, obrabowany z własnego kraju i narodu, ukrywa się w okupowanym Paryżu, pośród obcego, acz życzliwego narodu, ale i z Paryża trzeba w końcu uciekać, wojny miewają nieopisany apetyt. Z Paryża przeskakujemy do Marsylii, gdzie nazistów co prawda ...

SARMACKI ATLAS GWIAZD NANIEBNYCH / O GWIAZDACH CZARNYCH I SPOTKANIACH NIESPODZIEWANYCH / WYPRAWA PIĄTA

Po tym jakeśmy odwiedzili nadobną Dubhe i z mnogim narodem dzielnych jej mieszkańców wielu wielkich a znacznych dzieł dokonali, błąkalim się przez czas jaki, głowiąc się przy tym dokąd udać się w dalszej kolejności, a powstały w tej materji nawet swary między nami, jako że Henryka ciągnęło na zachód, mnie ...

WIERSZE PODEBRANE #15 / SREČKO KOSOVEL / JESIENNIE CICHO

Srečko Kosovel, Jesiennie cicho tłum. Karolina Buska Kostec   Jesiennie cicho jest we mnie i na zewnątrz. Pięknie, dokąd pomyślę. Ogrom pracy mnie czeka. Czyż to nie radość? Nie walczę o honorowe obywatelstwo w społeczeństwie ludzi, lecz o nie w świecie piękna i sprawiedliwości. Czym jest radość? Pragnieniem życia. Radością ...

POŁOŻNA Z AUSCHWITZ / MAGDALENA KNEDLER

Pamiętam, jak lata temu czytałem książkę „Poza winą i karą” Jeana Améry’ego, belgijskiego pisarza austriackiego pochodzenia, który - przeżywszy koszmar obozu koncentracyjnego – popełnił samobójstwo jesienią 1978 roku. Autor opisuje w niej przemyślenia osoby, która doświadczyła tortur. Używając skrótu myślowego, można powiedzieć, że Améry dochodzi do wniosku, iż człowiek, który ...

SARMACKI ATLAS GWIAZD NANIEBNYCH / O PRZESUNIĘCIU K’CZERWIENI / WYPRAWA CZWARTA

Po przygodach na Otylii, opisanych w rozprawie ostatniej, kosmiczne etery przemierzalim wraz z Henrykiem z piersiami pełnymi nadziei i dobrych oczekiwań – w końcu trudno, byśmy trafili w gorszą sromotę niż otyliowa niewola! Mieliśmy już opuszczać północny nieboskłon i z gwiazdozbioru Erydanowego na południe się kierować, aleśmy uradzili powrót w ...

WIERSZE PODEBRANE #14 / RIMBAUD / ŚWIĘTA GŁODU

Rimbaud, Święta głodu tłum. Ryszard Mierzejewski   Mój głód, mówię Annie, Na twym ośle ucieknie. Jeśli coś smakuję, to nie ma znaczenia, To jak kamienie i ziemia. Dryń! Dryń! Dryń! Dryń! Powietrze jedzmy, Ziemię, żelazo, skały. Obróćcie się, głody! Karmcie się, głody, Łąko dźwięków! Wdzięczące się i drżące trucizny Powojów; ...

NOWOŚCI, KTÓRYCH NIE MUSICIE CZYTAĆ, BO MY (PONIEKĄD) ZROBILIŚMY TO ZA WAS #3

  Juan Luis Arsuaga, „Życie. Fascynująca podróż przez 4 miliardy lat” recenzuje Marcin Rzadko zdarzają się tak długowieczni pisarze jak Juan Luis Arsuaga. Człowiek ten z powodzeniem mógł pełnić w życiu jakąś doniosłą funkcję, na przykład być kaskaderem Chrisa Penna we „Wściekłych psach” albo sobowtórem Gian Piero Gasperiniego, wybitnego włoskiego ...

SARMACKI ATLAS GWIAZD NANIEBNYCH / WYPRAWA TRZECIA / CURSA

Na Cursę lecieliśmy przez dni dwadzieścia, bo to ciągle ta sama część nieba, jeno z drugiej strony od pasa oryjonowego, droga była tedy dwukrotnie dłuższa, niż wcześniej do Betelgezy. W czasie tym smutek, któregośmy z Henrykiem doznali po wypadkach ostatniej przygody, powoli gasł w nas, zastępowany dzień po dniu nadziejami ...

WIERSZE PODEBRANE #13 / ANTONIO MACHADO / ZJAWA

Antonio Machado, Zjawa tłum. Artur Międzyrzecki Ta zjawa młodzieńcza, co pewnego dnia nasz dom nawiedza! Mówimy do niej: dlaczego powracasz do dawnych ścian? Otwiera okna i krajobraz wchodzi w blasku i woni. Na białej ścieżce drzewa ukazują nagle czarne pnie; na ich wierzchołkach liście są dymem zielonym, co zasnął. Szeroka ...

SARMACKI ATLAS GWIAZD NANIEBNYCH / WYPRAWA WTÓRA / BETELGEZA

Ledwiem Alnilam i krążącą wokół niego Baltazarię opuścić zdążył, ledwiem odsapnął po tamtejszych przygodach, jąłem się rozglądać, głodny przypadków nowych – dokąd trafię i jaka mię nowa awantura porwie? W niebieskim swoim atlasie, obaczyłem, że nieopodal znaleźć można gwiazdę wielką – Betelgezę, także w gwiazdozbiorze Oryjona świecącą. Wskazałem tedy kierunek ...

WIERSZE PODEBRANE #12 / CZESŁAW MIŁOSZ / W SZETEJNIACH

„Ty byłaś mój początek i znów jestem z Tobą, tutaj gdzie nauczyłem się czterech stron świata” napisze Miłosz w 1994 roku. Ma wówczas 73 lata i wspomnieniem wraca w dzieciństwo i rysuje wyćwiczoną przez lata poetycką linią obrazy, na które składa się wiersz „W Szetejniach”. Przed sobą ma jeszcze mnóstwo ...

NOWOŚCI, KTÓRYCH NIE MUSICIE CZYTAĆ, BO MY (PONIEKĄD) ZROBILIŚMY TO ZA WAS #2

Ransom Riggs, Konferencja ptaków. Osobliwy dom pani Peregrine. Tom 5 recenzuje Utracjusz Nie lubię książek, które nie spełniają złożonej w tytule obietnicy. Tymczasem "Konferencja ptaków" wcale nie opowiada o międzynarodowym zjeździe dżentelmenów, którzy porównują swoje ptaki. Bardzo słabo.   Agnieszka Stelmaszyk, Porwanie Prozerpiny. Mazurscy w podróży. Tom 2 recenzuje Marcin ...

SARMACKI ATLAS GWIAZD NANIEBNYCH / WYPRAWA PIERWSZA / ALNILAM

Szóstego stycznia, roku pańskiego 1676, w końcu postawiłem nogę na stałym globie, w czym zrazu znak boski poznałem, znajdując ratunek od sromoty i pustki, które już ponad miesiąc mnie frasowały, akuratnie na święto Trzech Królów. Nie zwlekając tedy, pacierz nabożnie odmówiłem – czasu do pomyślunku miałem aż nadto, do dobrych ...

PRZEGLĄD FANTASTYKI RODZIMEJ / 2586 KROKÓW / PILIPIUK

Z Andrzejem Pilipiukiem, a raczej jego twórczością mijałem się już nieraz, bo ciężko jest, czytając w Rzeczypospolitej, nie mijać się z nim. Dwa razy nawet na niego wpadłem. Raz przy okazji Kronik Jakuba Wędrowycza, które niesłychanie cenię przez wzgląd na wprowadzenie folkloru wsi i dziadostwa polskiego w arkana literatury fantastycznej. ...

PŁYWAK / MARCIN BIEGAŃSKI / KINO POD KLEPSYDRĄ #5

https://www.youtube.com/watch?v=AyHcIN9ja44 PRZED LEKTURĄ TEKSTU, PROSZĘ OBEJRZEĆ POWYŻSZY FILM. Rok temu, wczesnym latem, siedzieliśmy z Marcinem na ławce nieopodal Koziego Borku, popijaliśmy Kubusie i gadaliśmy o jednej z organizowanych na jesieni imprez, temat, jak to z tematami bywa, w końcu się wyczerpuje i Marcin dopowiada nagle, że kręci nowy film. Film ...