Statek Głupców – Strona 2 – strona o aspiracjach awanturniczo-kulturalnych

Opowiadanie mitu / Wilhelm Mach / Życie duże i małe

on 6 marca 2022 by utracjusz

Wilhelm Mach, dziś zupełnie zapomniany, był w latach 60. gorącym nazwiskiem na literackiej scenie PRL-u i aktywnym uczestnikiem środowiskowego życia. Z sympatią, a nawet czułością, wspominają go Kazimierz Brandys i Józef Hen, ale także Marek Nowakowski; mniej ciepłe słowa ma dla niego Leopold Tyrmand. Postanowiłem na własne oczy przekonać się, ...

Bohdan Korzeniewski / Było, minęło… Wspomnienia

on 20 lutego 202221 lutego 2022 by utracjusz

Tematyka przeraźliwych doświadczeń XX wieku – obozów koncentracyjnych, łagrów, masowych mordów, samej wojny – wciąż nas fascynuje. Metody deskrypcji tych doświadczeń są rozmaite, od suchych, pozbawionych komentarza raportów Nałkowskiej czy Borowskiego aż po przesłodzoną, fałszującą fabularyzację, komercjalizującą tragedię i zawierającą obowiązkowe słowo klucz w tytule. Ja osobiście najbardziej lubię czytać ...

Literatura literatura piękna proza

Bardzo krótko / Wolfgang Hildesheimer / Tynset

on 6 lutego 2022 by utracjusz

Powieści o największej tragedii XX wieku czytam już tylko pod warunkiem, że są wyjątkowe; i gdybym wiedział, że „Tynset” zahacza o ten temat, nie sięgnąłbym po niego. Ale to właśnie rzecz wyjątkowa i tajemnicza, a nieliczne wzmianki pozwalające rozszyfrować materię, która tak gniecie narratora, są zakamuflowane i opatrzone pieczęciami, jakie ...

autobiografie eseje Literatura literatura piękna proza

JAK SIĘ TWORZY POWIEŚĆ / UNAMUNO

on 4 lutego 20224 lutego 2022 by niesławne p

Jak się tworzy powieść Miguela de Unamuno, to tekst tak gęsto obrosły kolejnymi warstwami, że już samo przekopywanie się przez nie, przedzieranie w głąb w poszukiwaniu jego sedna, sensu i spotkania z autorem jest dobrym powodem do sięgnięcia po książkę. Te warstwy sięgają poza sam utwór – dotyczą nie tylko ...

Bez kategorii

CZTERY PUSTE KRAJOBRAZY / NĘDZA II – IZABELA SIEMIĄTKOWSKA / BLEJTRAM #18

on 28 stycznia 202228 stycznia 2022 by niesławne p

1. Jest sen, wychodzę w nim przed dom, a tam czeka już na mnie to wielkie nic, na co dzień kryjące się gdzieś za rogiem. Przez chwilę nie wiem: czy to mgła w końcu po mnie przyszła, czy to chmury szorują brzuchami po ziemi, a może ktoś w nocy, gdy ...

Komiks

ŻYCZENIA OD ASTERIKSA (4) JAK JUŻ MUSISZ WALCZYĆ, WALCZ ZE SOBĄ

on 26 stycznia 202226 stycznia 2022 by niesławne p

Kiedy w jednym miejscu gromadzi się zbyt wielu ludzi o identycznych ambicjach, pewne są dwie konsekwencje: bezwzględna walka i brak zwycięzcy. Miejsca jest po prostu za mało. Doskonale świadczy o tej prawdzie znane "gdzie dwóch się bije...". Tyle że ten trzeci nie jest zwycięzcą walki dwóch. On po prostu dostaje ...

Literatura Opowiadania

Bardzo krótko / Barbara Sadurska / W ruchu

on 23 stycznia 2022 by utracjusz

„W ruchu” to książka szczególna. Wydana przez Małopolski Instytut Kultury w nakładzie czterech tysięcy egzemplarzy i dystrybuowana bezpłatnie (oraz skutecznie – spróbujcie ją dostać!), mieści osiem historii, z których cztery dzieją się w Krakowie, a cztery gdzie indziej w Małopolsce. Pierwsze opowieści zaczynają się jeszcze w XIX wieku, by niespiesznie ...

Malarstwo obok

OGRODY SUCHEGO KRAJOBRAZU / IWA KRUCZKOWSKA-KRÓL / BLEJTRAM #17

on 21 stycznia 202221 stycznia 2022 by niesławne p

Japoński ogród zen, piach ułożony w linie i okręgi, grupa ludzi siedzi na tarasie, patrzy przed siebie, kamienie spoczywają w bezruchu, słońce liże je po grzbietach. Jest cisza, jest światło, jest spokój. Świat z jakichś przyczyn lubi te rzeczy: linie, warstwy, okręgi, sfery. Jeśli przekroić go wzdłuż, szybko okaże się, ...

Komiks Literatura

ŻYCZENIA OD ASTERIKSA (3) DYSTANS DO SIEBIE

on 19 stycznia 2022 by niesławne p

Trudno żyć z tymi, którzy wszystko biorą do siebie. Każdy zna tę pokusę, ten korzeń wrastający głębiej i głębiej. W końcu własny pępek zrasta się z pępkiem świata. Ten śmieszny wklęsły guzik gdzieś w połowie drogi od stóp do głów. Asteriks i Obeliks wybierają się do Szwajcarii, aby zdobyć srebrną ...

Literatura literatura piękna proza

Bardzo krótko / Jorge Luis Borges / Alef

on 16 stycznia 2022 by utracjusz

To nie była moja pierwsza lektura tego zbioru. Ale uprzednio podchodziłem do Borgesa bezkrytycznie, w otępiałym zachwycie, tym razem pojawiły się zaś pewne wątpliwości. Najbardziej przemawia bowiem do mnie erudycja w wydaniu dyskretnym, tymczasem w „Alefie” zbyt często jest ona demonstracyjna, choć wciąż tę dyskretność usiłuje symulować. Chwilami wydawało mi ...

Literatura literatura piękna

Dvořáková / Wrony

on 14 stycznia 202214 stycznia 2022 by niesławne p

Za Wrony Petry Dvořákovej wziąłem się z kilku powodów. Najważniejszym była okładka, der Mensch ist doch ein Augentier, poza tym nie zaniedbywałem nauki o pięknie i obcowanie z rzeczami estetycznie dodatnimi sprawia mi zwyczajnie przyjemność. A okładka i ilustracje w wykonaniu Terezy Basařovej zwyczajnie dostarczają. Po drugie sięgam ze względu ...

Komiks obok

ŻYCZENIA OD ASTERIKSA (2) / WRÓŻBITA

on 12 stycznia 2022 by niesławne p

Wyobraźcie sobie rozszalałą burzę. Huragan. Powódź stulecia. Potężny wstrząs gospodarczy. Rekordową bessę na giełdzie. Epidemię nieznanej choroby. Na to wszystko przychodzi ktoś cały na biało i zapewnia, że wszystko będzie dobrze, a Wasze skryte i jawne marzenia się spełnią. Mieszkańcy słynnej galijskiej osady najbardziej boją się, że niebo spadnie im ...

Literatura

MAM NA IMIĘ NIE MAM / KATARZYNA MICHALCZAK

on 11 stycznia 202211 stycznia 2022 by niesławne p

Odkładam właśnie na półkę Mam na imię nie mam, książkę Katarzyny Michalczak. I pierwszą rzeczą jaką mogę o niej powiedzieć to to, że wszystko jest tutaj połamane i pogięte: zaczynając od tytułu przez język i narrację, a na historiach bohaterów kończąc. I nie jest to wcale zarzut, myślę sobie, może ...

Filozofia Nauka

MICHAŁ HELLER – NIESKOŃCZENIE WIELE WSZECHŚWIATÓW

on 7 stycznia 20227 stycznia 2022 by niesławne p

Jakoś tak ostatnio wyszło, że wpadłem dość mocno w kosmologię, na półkę odkładam już zdaje się trzecią z kolei książkę poświęconą nauce o kosmosie w największych skalach – w tym wypadku skalach nawet większych, bo ksiądz Heller w swojej zeszłorocznej książce, Nieskończenie wiele wszechświatów, jak można się domyślić zabrał się ...

Komiks Literatura

ŻYCZENIA OD ASTERIKSA (1)

on 4 stycznia 20224 stycznia 2022 by niesławne p

Co jakiś czas odzywa się do mnie stary przyjaciel. Znamy się ponad dwadzieścia lat. Nazywa się Asteriks i przedstawiać go raczej nie trzeba. Asteriks jest dobry i gwałtowny. Druid Panoramiks jest dobry i stateczny. Odkąd się z nimi zaprzyjaźniłem, życzyłem samemu sobie, bym umiał łączyć ich natury w odpowiednich sytuacjach. ...

Literatura literatura piękna proza

Adam Bodor / Okręg Sinistra

on 2 stycznia 20223 stycznia 2022 by utracjusz

Bodor to pisarz osobny. Napisał osobną książkę, w której złapał w pułapkę totalitaryzmy, które łapią w pułapkę ludzi. Sportretowany tu Dobrin to świat istniejący gdzieś tuż obok, ale z jego mieszkańcami nie można się porozumieć, nie można ich już uratować. Pozwolili, by ich wola słabła z każdym dniem, by nikczemna ...

Literatura Nauka Religia

JEDNA CHWILA W DZIEJACH WSZECHŚWIATA / LEMAÎTRE / HELLER

on 28 grudnia 2021 by niesławne p

Michał Heller, Jedna chwila w dziejach wszechświata, Lemaître i jego kosmos, Copernicus Center Press, Kraków, 2020. Skończyłem właśnie lekturę kolejnej książki Michała Hellera, choć jeśli chodzi o autorstwo, sprawa wymaga drobnego doprecyzowania – Jedna chwila w dziejach wszechświata nie tylko mówi o życiu Georgesa Lemaître’a, ale też oddaje głos samemu ...

dzienniki eseje Literatura literatura piękna

Bardzo krótko / Max Blecher / Rozświetlona jama. Dziennik sanatoryjny

on 19 grudnia 2021 by utracjusz

Blecher niemal od razu skojarzył mi się z Robertem Walserem. Równie jak on kruchy i wrażliwy, równie uważny obserwator, spogląda na świat ze spokojną życzliwością, choć nie godzi się na jego bezwzględny dyktat, ciągle szukając alternatywnych rozwiązań, dziur w strukturze rzeczywistości, które pozwolą mu prześliznąć się do jakiegoś lepszego gdzie ...

Muzyka

OSIEM PODRÓŻY Z CHOPINEM

on 17 grudnia 202117 grudnia 2021 by niesławne p

J J Jun Li Bui Skoczny, połyskujący, perły słońca w strumieniu (wariacje! - nader rzadko grane, piękne jak porywający śmiech w zabawie). Słuchałem go z lekkością, radością. Przypomniałem sobie inny czas. Ten roztańczony bez uprzedzeń, ponagleń, rozciągliwy, zawsze gotowy do skoku w nieznane. Fantazja f-moll z amplitudą przeżyć od kropli ...

Literatura literatura piękna proza

Bardzo krótko / Roberto Arlt / Siedmiu szaleńców

on 5 grudnia 2021 by utracjusz

Duszna, gorączkowa opowieść o próbie ziszczenia kontrowersyjnej utopii przy pomocy bardzo nieortodoksyjnych środków; o smutnej powtarzalności rewolucyjnych mechanizmów; o zagubieniu człowieka, który nie może już znaleźć dużej dłoni do schowania swojej małej rączki. Brzmi jak pisana wczoraj, a nie ponad 90 lat temu. W krótkiej powieści pomieścił Arlt bezmiar ludzkiego ...

Bez kategorii

DYSKI, SMOKI I BOHATEROWIE / PRATCHETT / STRAŻ! STRAŻ!

on 30 listopada 20211 grudnia 2021 by niesławne p

Wracam do czytania Terrego Pratchetta. Ostatnio do czytania miałem podczas lektury Straż! Straż!, to jest w marcu 2015. A dokładniej dwunastego marca 2015 roku. Doczytywałem ją wtedy do końca w autobusie, mając przy tym niezły ubaw, jak zwykle przy książkach Terrego, których czytałem wówczas całkiem sporo. Więc doczytałem, radośnie wróciłem ...

dzienniki Literatura

Niekończąca się walka / Jan Józef Szczepański / Dziennik 1945-1956

on 28 listopada 2021 by utracjusz

Pierwsze strony tego dziennika przynoszą nad wyraz antypatyczny obraz autora, który z przesadnej surowości wobec siebie czyni niemal religię, przez co prawie rzuciłem tę książkę w kąt, gdzie, z racji swych gabarytów, mogła dokonać niemałych spustoszeń. Okazało się jednak, że to kryzys, który znajdzie swój kres, etap poszukiwania siebie na ...

Klasyka Literatura poezja

George Gordon Byron – Idzie w Piękności

on 25 listopada 2021 by Little Lotte

Napisany w 1814 roku, kiedy Byron miał dwadzieścia sześć lat, i opublikowany w zbiorze Melodye hebrajskie w 1815 roku, poemat pochwalny „Idzie w Piękności” został zainspirowany pierwszym spojrzeniem poety na jego młodą kuzynkę Anne Wilmot. Według historyków literatury kuzynka Byrona miała na sobie czarną suknię rozjaśnioną cekinami. Ten opis pomaga ...

Bez kategorii

Ekspresjonizm

on 17 listopada 202117 listopada 2021 by Little Lotte

Pochodzenie ruchu Ekspresjonizm powstał w Europie na przełomie XIX i XX wieku jako odpowiedź na burżuazyjne samozadowolenie oraz postępującą mechanizację i urbanizację społeczeństwa. Najpopularniejsi w latach 1910-1925, tuż przed i tuż po I wojnie światowej, ekspresjonistyczni pisarze zniekształcali obiektywne cechy świata zmysłów, używając w swoich pracach symbolizmu i elementów sennych, ...

fantastyka Literatura literatura piękna proza

Bardzo krótko / Kurt Vonnegut / Kocia kołyska

on 14 listopada 2021 by utracjusz

Brawurowa opowieść o pozytywnej roli mitu, o fikcji organizującej rzeczywistość lepiej od samej rzeczywistości. Konfrontacja dwóch zasadniczych światopoglądów, które w ostatecznym rozrachunku okazują się pustą przestrzenią między palcami. Jak to często bywa w życiu, śmiech przykrywa tu tragizm, a zimnowojenna atmosfera zagrożenia łączy się z powojennym uczuciem tymczasowości i oderwania. ...

ekranizacje Kino Klasyka Literatura literatura piękna

Charlotte Brontë – Jane Eyre

on 11 listopada 2021 by Little Lotte

Opublikowana w 1847 roku Jane Eyre niemal natychmiast przyniosła sławę swojej mało znanej autorce, córce duchownego z małego miasteczka w północnej Anglii. Na pozór powieść uosabia typowe sytuacje z gatunku powieści gotyckich, takie jak tajemnica, horror i klasyczne średniowieczne otoczenie zamku; wiele z tych incydentów graniczy z melodramatem. Historia młodej ...

Literatura literatura piękna proza

Chwiejna katedra / Artur Przybysławski / Pan Profesor

on 7 listopada 20218 listopada 2021 by utracjusz

To powieść uniwersytecka w jej nieznanej mi dotąd, radykalnej odmianie, idącej w swej zajadłości znacznie dalej niż dzieła klasycznych, anglojęzycznych prześmiewców. Wielki hołd dla Rabelais’go, Sterne’a, Gombrowicza i innych znamienitych dżentelmenów, a zarazem pamflet na środowisko akademickie oraz filozofię i jałowość wielu spośród jej dogłębnych dociekań. Przyznaję, że sama przedmowa ...

Literatura Nauka

MAŁA KSIĄŻKA – WIELKI KOSMOS / LYMAN PAGE / MAŁA KSIĘGA KOSMOLOGII

on 3 listopada 2021 by niesławne p

Mała Księga Kosmologii na wstępie budzi pewne obawy - jako książka chcąca całościowo przybliżyć pewne zagadnienia (jak zmyślny czytelnik wydedukuje z tytułu), musi iść na pewne skróty, założyć, że przed czytelnikiem dopiero odsłonić trzeba podstawy. Łatwo zatem pójść w banał, potraktować czytelnika jak durnia, łatwo założyć zbyt niski poziom wiedzy ...

Literatura

DWA LISTY

on 29 października 2021 by niesławne p

Zbigniew Herbert do Tadeusza Chrzanowskiego Brwinów, 6 I 1952 Kochany Panie Tadeuszu! Wbrew solennym ślubom samotności (chciałem na Święta być sam w zimnym pokoju z gołą żarówką u sufitu, w pokoju z popsutym zegarem, w pokoju bez firanek i kobiety, ale za to z bezcenną bezsenną metafizyczną Rozpaczą), otóż ...

Baśń

Księżniczka i żaba

on 27 października 2021 by Little Lotte

To słowiańska baśń ludowa skupiająca się na znaczeniu rozpoznania czyjegoś wewnętrznego piękna, niezależnie od jego wyglądu zewnętrznego, a także możliwości odkupienia po porażce. Opowieść ma wiele wariantów i pojawia się w czeskich, węgierskich, włoskich, rosyjskich opowieściach ludowych. W najpopularniejszej wersji opowieści, z Rosji, książę, który poślubił żabę, odkrywa, że jest ...

Bez kategorii

CZY ŻYJEMY W PRZYSZŁOŚCI? / POŁĄCZ KROPKI / ŁUKASZ LAMŻA

on 26 października 2021 by niesławne p

Łukasz Lamża, Połącz Kropki, Copernicus Center Press, 2021 Z popularyzacją nauki to jest jednak ciężki temat, no bo wszyscy ci biedni naukowcy muszą wyjść do wszystkich tych pokrzywdzonych w szkołach czytelników i mówić im, że cała ta fizyka, chemia i biologia to ogólnie eleganckie rzeczy są, że to dobra zabawa. ...

Literatura literatura piękna proza

Bardzo krótko / Kazimierz Brandys / Pomysł

on 24 października 2021 by utracjusz

A gdyby tak przepisać historię Polski? Nie upudrować jej facjatę, by przykryć bruzdy i zmarszczki, tylko zerwać całą zatęchłą tapetę i pozwolić skórze odetchnąć, odzyskać naturalny, zapomniany blask? Punkt wyjścia tej skromnej objętościowo książki stanowi taki właśnie pomysł, wykreowanie fikcyjnej renesansowej postaci, mającej rzekomo znaczący wpływ na rozwój polskiej myśli ...

Bez kategorii

Baba Jaga

on 21 października 2021 by Little Lotte

Baba Jaga to wiedźma ze słowiańskiego folkloru, która mieszka w magicznej chatce w lesie i albo pomaga, więzi lub zjada napotkanych ludzi. Jest jedną z najsłynniejszych postaci ze słowiańskich baśni ludowych, a do dziś znalazła zwolenników wśród tych, którzy widzą w niej ucieleśnienie kobiecego upodmiotowienia i niezależności. Jej imię jest ...

Literatura literatura piękna proza

Bardzo krótko / Kazimierz Brandys / Wariacje pocztowe

on 17 października 2021 by utracjusz

Znakomity jest pomysł na formułę tej książki. Kolejne głowy rodziny Zabierskich piszą do swych pierworodnych, podnosząc swoje małe sukcesy i próbując wytłumaczyć przyćmiewające je wielkie porażki, a opisywane żywoty nieodmiennie wpisywane są przez Brandysa w węzłowe momenty polskiej historii, w romantyczne, narodowe zrywy, które nie zwykły kończyć się dobrze. Nie ...

Dramat Klasyka Literatura literatura piękna Tragedia

Federico García Lorca – Krwawe gody

on 13 października 2021 by Little Lotte

Krwawe Gody ukończone w 1932, miały premierę w Madrycie w 1933. Sukces polegał na tym, że Lorca po raz pierwszy był w stanie utrzymać się z dochodów pochodzących z pisania. Jego sukces pokazuje również, w jakim stopniu duża publiczność hiszpańska do 1933 roku była bardzo podatna na innowacje w teatrze ...