Type and press Enter.

Viva la insensée révolution! – o wzniosłości, melancholii, posępności i komizmie

Motłoch, a raczej masa to kolejne ciekawe zagadnienie - najskuteczniejszy z zabójców! To masa dyktuje modę… I jest to doprawdy krwawa spirala, mordująca to co dla tłumu niedostępne, zastępując to swoją „rozrywką”. Nietzsche miał rację postulując moralność niewolników, tłumacząc na jej przykładzie sukces Chrześcijaństwa. Rozszerzył bym jednak to pojęcie do ...

Człowiek człowiekowi… Abraxasem / Herman Hesse / Demian

Próbując wpływać na ludzi za sprawą idei i inspiracji, nierzadko dostaję rykoszetem, sama kończąc zainspirowana. W obliczu tego tła własnych dziejów czuję się w moralnym obowiązku wspomnieć, że po raz wtóry na Demiana naprowadziła mnie dyskusja z młodym umysłem, który sama próbowałam rozniecić płomieniem literackiej żądzy. Nie zachowałam ostrożności, doszło ...

William Shakespeare – Król Lear

Król Lear został po raz pierwszy zagrany 26 grudnia 1606, w noc św. Szczepana, przez zespół aktorski Szekspira The King's Men, przed królem Jakubem I i dworem w Whitehall. Istnieje wiele źródeł historii Króla Leara. Pierwotnym źródłem jest wcześniejsza sztuka, prawdopodobnie z około 1594 roku, z którą Szekspir był niewątpliwie ...

GDZIE JEST NEMO? – o niczym.

Zostałem skarany nieumiejętnością zapłonięcia jakąkolwiek ideą, oddania się jakiejś myśli do cna - systemy wartości, ideologie społeczno-polityczne… Wszystko to dzieje się jakby obok mnie, ale może to i dobrze? Czymże jest tak na prawdę „wierność idei”? Takową dostrzegłem jeno u jednego myśliciela, jakim jest Philipp Mainländer, uczeń sławetnego Artura Schopenhauera, ...

Bruk dobrych chęci / Josef Pánek / Miłość w czasach globalnych zmian klimatycznych

Doskonały przykład, jak chybioną taktyką w walce z realnymi problemami jest ich spłycanie i przedstawianie w trybie czarno-białym. Początkowo nie chciałem uwierzyć w naiwność Pánka, jako ironiczne odczytując jego kolejne hiperbole, czyniące na przykład z Czechów naród rasistów, ale w końcu musiałem w nią uwierzyć, bo on autentycznie chłoszcze wschodnioeuropejską ...

Alexandre Dumas – Hrabia Monte Christo

Hrabia Monte Christo (Paryż, 1844-1845), francuskiego powieściopisarza i dramaturga Alexandre Dumasa, jest jedną z najpopularniejszych powieści, jakie kiedykolwiek napisano. Akcja rozgrywa się w Marsylii, Rzymie i Paryżu w XIX wieku i opowiada historię Edmonda Dantesa, młodego marynarza, fałszywie oskarżonego o zdradę stanu i uwięzionego przez czternaście lat w lochu. Współwięzień ...

Henrik Ibsen – Budowniczy Solness

Początkowo reakcja na Budowniczego Solness Henrika Ibsena (po norwesku Bygmester Solness) była mieszana. Spektakl otrzymał ogromne pochwały, gdy został wydany w Skandynawii w 1892 roku, ale wymagania, jakie stawiał aktorom, utrudniały inscenizację, w wyniku czego wczesne wykonania sztuki były krytykowane. Jednak gdy aktorzy i publiczność przyzwyczaili się do nowatorskiej techniki ...

3 razy 7 – na rocznicę udręczenia

Już niedługo zapragnę na ponów wolności. Bo czymże jest wolność? Wolność, prawdziwa wolność to Nic. O zgrozę przyprawia mnie, w jak wielu językach potrafię napisać to najpiękniejsze słowo. 21 lat - tyle zajmuje mnie kontemplowanie nicości. I tak - moim największym marzeniem jest przestać istnieć. Nie, nie popełnić samobójstwo - ...

Bardzo krótko / Pierre Michon / Żywoty maluczkich

Skarby, kolejne niespodziewane skarby. Już sam tytuł sugeruje oddanie głosu tym, którzy zazwyczaj go nie mają. To jednak tylko jeden z licznych elementów gry Michona z czytelnikiem. W istocie główni (i bez wyjątku tytułowi) bohaterowie kolejnych opowieści są w nich często postaciami epizodycznymi, drugoplanowymi. To dzieło erudycyjne i intertekstualne, ale ...

Owidiusz – Metamorfozy

Owidiusz jest, po Homerze, najważniejszym źródłem mitologii klasycznej. Metamorfozy, które napisał w ciągu sześciu lat poprzedzających wygnanie z Rzymu w 8 r. n.e., są głównym źródłem ponad dwustu klasycznych legend, które przetrwały do XXI wieku. Wiele najbardziej znanych klasycznych mitów, w tym opowieści o Apollu, Dafne, Pyram i Tysbe, pochodzi ...

Bardzo krótko / Georgi Gospodinow / Fizyka smutku

Gdy sięgam po powieść napisaną przez poetę, mam pewność, że znajdę w niej trzy rzeczy: piękne obrazowanie słowem, motyw wrażliwości jako motyw wiodący, wreszcie co najmniej odrobinę pretensjonalności. A przecież książkę Gospodinowa trudno nawet nazwać powieścią, to gatunkowa hybryda, kolekcja obrazów i epizodów, których siła ujawnia się dopiero przy spojrzeniu ...

Vladimir Nabokov – Lolita

Kiedy Lolita Vladimira Nabokova została po raz pierwszy opublikowana w 1955 roku w Paryżu, wkrótce została zakazana ze względu na kontrowersyjną treść. Jednak wraz ze wzrostem czytelnictwa podziemia powieść zyskała międzynarodową uwagę, w wyniku czego zniesiono zakazy. Natychmiastowe reakcje na pracę były, co zrozumiałe, mieszane. Wielu krytyków potępiło ją, powołując ...

ΚΑΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ, czyli po naszemu – Zły Człowiek cz.1

Patrzę na te wszystkie myślniki i wielokropki. Wygląda to, jakby pisał to zdziwaczały melancholik, mogący chwalić się przeżyciem wielkiej wojny… Na Boga, ja nie przeżyłem jeszcze ćwierćwiecza! Ale podobną tendencję mam podczas improwizacji na instrumencie, zdecydowanie nadużywam dominanty. To chyba oznaka dobrobytu - niedostatek problemów na które można narzekać. Żadna ...

PRAWDA MIESZKA W GŁĘBINIE / ROZGWIAZDA / WATTS

Petera Wattsa czytałem już parę razy, każdorazowo było to doświadczenie szalenie ciekawe, głównie ze względu na niezwykłe światy jakie Kanadyjczyk kreuje. W skrócie rzec można, że stawia na pewną naukową rzetelność – jego książki, choć fantastyczne, często oprawione są bibliografią, z której autor czerpał inspirację do swoich pomysłów, czyniąc je ...

Miłości głos / Maciej Hen / Beatlesi w Polsce

„Beatlesi w Polsce” to rozbudowany reportaż, składający się z grubsza z czterech elementów. Pierwszy i najbardziej odpowiadający tytułowi stanowią opowieści polskich fanów Beatlesów. Bohaterami tych inicjacyjnych kawałków są w większości osoby o znanych nazwiskach, a ich wspomnienia, zazwyczaj zajmujące, obok oczywistych walorów historyczno-edukacyjnych, niosą dodatkową wartość poznawczą, pozwalają bowiem skonfrontować ...

Edgar Allan Poe – Serce oskarżycielem

Jedno z najsłynniejszych opowiadań Edgara Allana Poe, „Serce oskarżcielem”, zostało po raz pierwszy opublikowane w styczniowym wydaniu The Pioneer Jamesa Russella Lowella z 1843 roku i przedrukowane w The Broadway Journal z 23 sierpnia 1845 roku. Historia jest psychologicznym portretem szalonego narratora, który zabija człowieka, a następnie słyszy nieustanne bicie ...

O SZALEŃCACH, PROROKACH I CICHYM RATOWANIU ŚWIATA / Chłopcy kontra Basia / Czarny Roman

Jako dzieciaki wsiadaliśmy w autobus i jechaliśmy do szkoły. Można było wsiąść w szóstkę, która jechała prostą trasą, prosto w miasto, ale można było też wsiąść w siódemkę, siódemka jechała naokoło i przed wjazdem w miasto, objeżdżała wszystkie wsie okoliczne na wschód i południe od miasta. Wsiadaliśmy w siódemkę, wiadomo. ...

„Don Juan” – George Gordon Byron

Poemat satyryczny, którego akcja toczy się w Hiszpanii, Grecji, Rosji i Anglii pod koniec XVIII wieku; publikowany seryjnie od 1819 do 1824 roku. Chociaż nie jest jasne, czy Don Juan Tenorio - jak go najczęściej nazywano - był prawdziwą osobą, wytworny uwodziciel był postacią znaną z hiszpańskich i włoskich legend ...

William Shakespeare – Sen nocy letniej

Sen nocy letniej to jedna z najwcześniejszych komedii romantycznych Williama Szekspira i przez wieki uważana była za jedno z jego najbardziej udanych i lubianych dzieł.To zrodziło niektóre z jego najbardziej zapadających w pamięć i naśladowanych postaci, takich jak Puck, czarodziejski duszek z zamiłowaniem do psot. Odkąd sztuka została napisana około ...

Edgar Allan Poe – Czarny Kot

Opowiadanie Edgara Allana Poe „Czarny kot” zostało po raz pierwszy opublikowane w United States Saturday Post (później znanym jako Saturday Evening Post) w sierpniu 1843 roku. Poe uznał ją za jedną ze swoich najlepszych opowieści i natychmiast stała się popularna. Opowieść została przedrukowana w Opowieściach Poego w 1845 roku. „Czarny ...

Pies Baskerville’ów – Arthur Conan Doyle

Jak wszyscy wiemy, Arthur Conan Doyle miał najbardziej znaczący wkład jeśli chodzi o gatunek jakim jest kryminał - czym Verne i Wells byli dla science fiction, a czym Tolkien i Lewis - fantasy. Podążając za tradycją oryginalnych pisarzy kryminalnych Edgara Allana Poe i Wilkie Collinsa, Doyle zdołał nasycić całą swoją ...

Bardzo krótko / Italo Svevo / Starość

Przewrotny tytuł tej powieści kojarzy się z „Bez dogmatu”, starość to tylko odmienna od sienkiewiczowskiej metafora choroby woli. Toczony nią Emilio, protagonista niemal nie do zniesienia przez swe zamiłowanie do dzielenia włosa na czworo i obawę przed działaniem, dostaje do pary równie (choć inaczej) słabą siostrę, jako antagonistów zaś Angiolinę, ...

Smaczne winko / François Rabelais / Gargantua i Pantagruel

Skoro przypomniałem sobie „Tristrama Shandy’ego”, naturalną koleją rzeczy należało sięgnąć i po „Gargantuę i Pantagruela”. Obie powieści łączy wiele, dzielą zaś dwa wieki oraz stopień subtelności zastosowanej kpiny. Tam, gdzie Sterne wybiera zwiewną aluzję, Rabelais wchodzi z drzwiami oraz przy akompaniamencie głośnych dźwięków o jednoznacznie fizjologicznej proweniencji. Potężne dzieło Rabelais’go ...

Robert W. Chambers – Król w Żółci

Naprawiacz reputacji Pierwsza historia wprowadza nas w świat niestabilności, ironii i bezsensowności. To świat wywrócony do góry nogami, taki, w którym czas i logika są bezużyteczne, gdzie status i władza są bezcelowe, a wszystkie ambicje, nadzieje i miłość skazane są na unicestwienie. "Naprawiacz reputacji" opowiada o dziwnym człowieku, którego zadaniem ...