Type and press Enter.

Moskwa-Pietuszki/ Jerofiejew

Niniejszy tekst nie ma na celu obrazić kogokolwiek. Wyraża jedynie przemyślenie na temat niepojętych, metafizycznych tematów objawionych w skądinąd prostym, szczerym, bardzo przyziemnym człowieku, którego spotykam - różniącego się fizjonomią i doświadczeniem - stale, w każdym mieście i miasteczku naszej fantastycznej krainy. “Ironia jest ostatnią fazą rozczarowania”, mawiał Anatol France, ...

1/10 – wspomnienia z Auschwitz – „Ludzie w Auschwitz”

Dziś będzie poważnie. Moim ostatnim prezentem gwiazdkowym było to: Prezent jak najbardziej udany, ponieważ wciąż żywo interesuję się okresem II Wojny Światowej, a tematyka obozowa jest dla mnie szczególnie ważna. Każdego roku staram się czytać przynajmniej jedną pozycję tego gatunku, żeby wciąż i wciąż przypominać sobie, do czego są zdolni ...

Człowiek kontra Historia / Kazimierz Brandys / Nierzeczywistość

Fascynująca jest historia powstania „Ronda” i „Nierzeczywistości”, dwóch pokrewnych utworów Kazimierza Brandysa. Pisarz najpierw zasiadł do pierwszego z nich, klasycznej powieści, ale porzucił go po 153 stronach, bo zastosowana formuła nie przystawała do założonego materiału ideowego. Wówczas napisał „Nierzeczywistość”, niejako alternatywną wersję „Ronda” z tym samym bohaterem, zamiast na fabule ...

Syn Szawła/ Kino pod Klepsydrą #2

Szukam rabina „Syn Szawła” „Saul fia” Reż. Laszlo Nemes „Szukam rabina dla zmarłego”. „Pozbądź się ciała”. Na tych dwóch zdaniach, tuż nad przepaścią, rozpięty jest dramat. Szaweł odprowadza ludzi na śmierć. Po śmierci zbiera to, co zostaje: krew, ciało, popiół. Czarne mleko poranku pijemy je wieczór Pijemy w południe o ...

Żar/ Sándor Márai

Najlepszym sposobem, aby poznać szczególność myślenia i pisania Sándora Máraia, będzie przeczytanie zapisków Utracjusza z czytania Dziennika, bardzo zachęcam: https://statekglupcow.pl/2018/01/21/swiadectwo-niezlomnosci-marai/ Żar jest dla mnie powieścią wyjątkową z wielu powodów. Przede wszystkim dlatego, że nie traktuje o miłości, nie dosłownie. To bardzo przyjemne znaleźć książkę, w której cień miłości nie przysłania ...

Atlas wysp odległych, czyli palcem po mapie

Lato się kończy, dla wielu nawet już się skończyło, warto więc podsumować tegoroczne wędrowanie. Ciało ciągnęło umysł po tatrzańskich szlakach; gnało autostradami, by stawiać kroki ulicami wielu osiągnięć urbanistyki; ugniatało asfalt, trawy i piaski; rytmicznie wprawiało w ruch mechanizm bicykla, mając za bagaż mentalne centrum własnego mikroświata. Jednak umysł nie ...

Kino pod Klepsydrą #1 Pętla

O szóstej przyjdzie Krystyna (wokół „Pętli” Wojciecha Jerzego Hasa) Prawdopodobnie nie istnieje człowiek, którego czas wewnętrzny ma charakter linearny. Kuba spodziewa się narzeczonej o godzinie szóstej. Razem pójdą do terapeuty i jutro będzie już inaczej, zupełnie inaczej. Między godziną czwartą a szóstą myśli Kuby przemierzą pory dnia, dni tygodnia, pory ...

Czwartkowe Muzyczne Reminiscencje – vol. 22

FRANEK KIMONO - KING BRUCE LEE KARATE MISTRZ - 1983. Gdy podczas kręcenia niezapomnianej dla wielu z nas Akademii Pana Kleksa, rejestrowano ścieżkę dźwiękową do wielu tam zawartych, legendarnych już piosenek, poznano się przy okazji na wyjątkowych, melodeklamacyjnych, wokalnych zdolnościach Piotra Fronczewskiego. Jego znakomity głos i wyjątkowy jego tembr, twórczo ...

Lektury uzupełniające #25 Alternatywna forma egzystencji

autor: Josif Brodski; tytuł: Śpiew wahadła   Summa Zacznę od zdania brzmiącego jak frazes: każde spotkanie z esejami Josifa Brodskiego to intelektualna i estetyczna uczta. Brodski zachwyca precyzyjnym językiem, błyskotliwością spostrzeżeń, oczarowuje charyzmatyczną pewnością siebie. I zawsze wie, co chce powiedzieć. U Brodskiego nie ma linijek zbędnych, choć zdarzają się ...

O PRZESZŁOŚCI I PRZYSZŁOŚCI / CHESTERTON I DUKAJ / TAK SE MYŚLĘ #11

CHESTERTON (Nowe Jeruzalem) Po ostatniej lekturze Chestertona największym echem dźwięczy mi w uszach jego stanowisko wobec człowieka współczesnego, po stu latach wciąż aktualne; stanowisko mocno krytyczne. Jako jedną z głównych bolączek ówczesnego świata wskazywał Gilbert Keith tymczasowość. Zatopienie w reklamie, modzie, której podlegają także idee, pewną płytkość, oderwanie od ziemi. ...

Lektury uzupełniające #24 Wielbić bez zastrzeżeń

autor: Jan Wolfgang Goethe; książka: Powinowactwa z wyboru Historia miłosnego czworokąta:  małżeństwo, przyjaciel i wychowanica pani domu. W idyllicznej scenerii (idyllicznej z założenia, ale i tak odnosi się wrażenie, że wrażliwość społeczna Goethego od czasów "Cierpień młodego Wertera" przytłumiła się znacznie),  więc, w tej utopii pięknych, bogatych i dobrych porywy ...

Nieznośna lekkość bytu/ Kundera

Zamiast wiosny życia wieczna zima Niekończący się grudzień [Jacques Brel] Powieść Milana Kundery rozpoczyna niedługie, ale bardzo rześkie rozważanie na temat idei wiecznego powrotu, którym, według czeskiego pisarza, Nietzsche wbił klina większości intelektualistów: “pomyśleć, że wszystko, cośmy raz przeżyli, miałoby się kiedyś powtórzyć i to powtórzenie powtarzałoby się w nieskończoność! ...

KROPKA WE WŁAŚCIWYM MIEJSCU / CAMUS / PIERWSZY CZŁOWIEK

pierwsza warstwa: skóra Pierwszy rozdział Pierwszego człowieka to ogromnie intensywna i mocna scena. Nagły, przedwczesny poród pod pochmurnym niebem Algierii, młody mężczyzna szukający pomocy w obcym miasteczku i narodziny chłopca. A później, po przewróceniu strony i przejściu w kolejny rozdział, spotykamy tego samego chłopca, mającego już czterdzieści lat. Wszystkie wydarzenia ...

Szpital Przemienienia/ Lem

Splendid isolation Gdzieś na końcu Szpitala Przemienienia Stanisław Lem użył pojęcia splendin isolation - ja nic nie wiem, do niczego się nie wtrącam. Coś zamajaczyło niewyraźnie z historii, potem zagrało już bliżej: Warren Zevon. Zatem myśl o tej książce poszła pokrętną drogą skojarzeń. Charakteryzatorem literackich dróg jest przypadek. Ksiądz Heller ...

DRUGI SEN

Opowiem wam dzisiaj o drugim śnie w moim życiu. Pierwszy zostawiam na inną okazję. Po ten sięgam przez Czechowa, przez bardzo luźne i bardzo absurdalne skojarzenie z jego opowiadankiem: Kameleon. Jedynym spoiwem będzie tutaj pogryzienie przez psa. Ale każdy pretekst dla bezczelnego lania wody jest dobry, niech więc będzie. Zatem ...

Ostatni Mesjasz / Zappfe

Czytam Ostatniego Mesjasza, krótki esej Petera Wessela Zappfe. Autor był filozofem norweskim i alpinistą, z wykształcenia prawnikiem (część swojej prawniczej rozprawy egzaminacyjnej napisał wierszem) i literaturoznawcą. Ostatni Mesjasz z daleka przywołuje odczucia związane z czytaniem wielkich mitologii (albo rzeczy na mitologie stylizowanych). Autor posiada dar emanacji stylu, dzięki któremu obejmuje ...

Bardzo krótko / Lope de Vega / Nowele dla Marcii Leonardy

Lope de Vega uważany jest powszechnie za największego dramaturga Hiszpanii; bez wątpienia był też najpłodniejszym. Gdy pochował dwie żony i zdecydował się wstąpić do stanu duchownego, sposobił się już jedynie do żywota kontemplacyjnego. I niespodziewanie zakochał się w hożej oraz znacznie młodszej mężatce, Marcie de Nevares, dla której stworzył najpierw ...

OBCY / CAMUS

Gdzieś na początku Mdłości Jean-Paul Sartre daje mały wykład o tym, czym jest przygoda. Co ją definiuje i oznacza w naszym odbiorze? Dlaczego niektóre wydarzenia wydają się błahe i niegodne opowieści, a inne - nienazbyt fascynujące życiowym twistem, snujące się leniwie ku oczywistemu końcowi - zabierają nas w podróże, jakich ...

Beth Hautala, Czekając na jednorożce

Nie oszukujmy się – sporą część naszego życia spędzamy na czekaniu. Czekamy na chwile, które mają dopiero nadejść, przynieść bliżej nieokreślone szczęście lub choćby błysk radości. Czekamy aż coś się zacznie, wypatrujemy zakończeń, tęsknimy za powtórzeniami. Bywa nawet, że potrzebujemy cudu – gwiazdki z nieba, zbawienia lub… jednorożca. Nic dziwnego, wszak: ...

Nieboskie figle Makuszyńskiego / Perły i wieprze

Na Perły i Wieprze trafiłem zupełnym przypadkiem: wpadłem do jakiejś bookcrossingowej budki, myląc ją niefortunnie z publiczną toaletą. Zbawiennie, widok ustawionych na półkach książek zahamował kolejne pomyłki. Żeby wyjść z całego ambarasu z twarzą, postanowiłem dla niepoznaki chwycić pierwszą z brzegu książkę, że niby po to tu przyszedłem i czem ...

W lustrze obojętnego światła / zobaczyć się bezbronnym, nagim / HERBERT

Całkiem niedawno, przy okazji rocznicy śmierci Jacka Kaczmarskiego, podaliśmy na stronie jego piosenkę-polemikę do tekstu Zbigniewa Herberta. Utwór pieśniarza tytułowany “Kwestia odwagi” stoi w wyraźnej kontrze do “Potęgi smaku” poety ze Lwowa. Wiersz Kaczmarskiego z początku odbierałem jako samousprawiedliwienie poety i opis niepodjętych moralnych wyzwań, co, jak łatwo zauważyć, stawia ...